همزمان با اعلام این خبر، شورای نظامی نیجر در بیانیه ای خروج نیروهای فرانسوی و سفیر فرانسه از نیجر را لحظه‌ای تاریخی برای کشور توصیف و در بیانیه ای اعلام کرد، امروز عصر جدیدی را در مسیر حاکمیت نیجر جشن می گیریم.
شورای نظامی نیجر از فرانسه خواسته بود که نیروهایش را تا سوم سپتامبر از نیجر خارج کند. این شورا همچنین تهدید کرده بود در غیر این صورت پس از این تاریخ، مسئولیت هرگونه رویدادی بر عهده فرماندهان نظامی فرانسه خواهد بود.
گارد ریاست جمهوری نیجر در 26 ژوئیه 2023 علیه «محمد بازوم»، رئیس جمهوری این کشور کودتا کرد و «عبدالرحمن تیانی» رئیس گارد ریاست جمهوری نیجر خود را به عنوان رهبر جدید و رئیس شورای انتقالی معرفی کرد. یکی از اولین خواست های شورای نظامی نیجر خروج نیروهای فرانسوی از این کشور و پایان دادن به مداخلات فرانسه در نیجر بود، درخواستی که با مخالفت فرانسه و طرفدارانش همراه شد.
مقامات فرانسوی به ویژه طی دهه اخیر به نام مبارزه با تروریسم و گروه های تروریستی مستقر در آفریقا، نیروهای نظامی خود را درکشورها مختلف این قاره مستقر کرده اند. این نیروها مدتهاست به رغم ادعاهای پاریس، عملا نارضایتی کشورهای افریقا را فراهم کرده است، و مردم این کشورها خواهان خروج نظامیان فرانسوی از کشورهایشان شده اند. چنان که طی ماه های گذشته، وقوع کودتا در کشورهای مالی، بورکینافاسو و نیجر با استقبال مردم این کشورها روبه رو شد و مردم با شعار مرگ بر فرانسه، از تغییرات سیاسی در کشورهایشان استقبال کرده اند.
اگرچه نظامیان فرانسوی سرانجام مالی و بورکینافاسو را ترک کردند اما پاریس امیدوار بود بتواند در نیجر حضور نظامی خود را حفظ کند. مقامات دولت فرانسه از همان ابتدای تغییر دولت در نیجر اعلام کرد که سفیر خود را در نیامی حفظ خواهد کرد. رسانه های اروپایی نیز تلویحا هشداردادند چه بسا مقامات فرانسوی برای بازگرداندن «محمد بازوم» به قدرت، از ابزار نظامی استفاده کنند.
اما خواست مردم و مقاومت شورای نظامی نیجر سبب شد تا سرانجام فرانسه از موضع اولیه خود عقب نشینی کند. همزمان با اعلام بسته شدن حریم هوایی نیجر بر روی هواپیماهای فرانسه، پاریس سفیر خود در نیجر را فرا خواند و از پایان روابط نظامی با این کشور خبر دهد.
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در توجیه این تصمیم گفت: نیجر دیگر کشوری نیست که تمایل به مبارزه با تروریسم داشته باشد.
فرانسه در حالی نیروهای خود را از نیجر خارج می کند که مدتهاست دیگر کشورهای آفریقایی حاضر به پذیرش حضور نیروهای بیگانه نیستند. اکنون دیگر کشورهای آفریقایی همراه با تحولات جهانی، بالا رفتن سطح سواد و آگاهی و روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران، دیگر حاضر به پذیرش سلطه فرانسه یا دیگر کشورهای غربی و تبعیت از سیاست های آنها نیستند.
احمد عبدالله کارشناس سیاسی در این زمینه می گوید: اگر چه جنگ بر سر نفوذ در قاره آفریقا بین کشورهای بزرگ جریان دارد اما شرایط فعلی برای کشورهای آفریقایی فرصتی است تا آزادانه تر، الگوهای خود را ترسیم کنند.
به نظر می رسد روند استقلال طلبی در کشورهای آفریقا همچون دومینویی که پایان آن خروج فرانسه و دیگر کشورهای غربی از کشورهای این قاره است، ادامه یابد.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
115
