توافق استکهلم دسامبر ۲۰۱۸ با نظارت سازمان ملل میان گروههای یمنی امضا شد. مطابق این توافق، مقرر شد تبادل سفرا انجام، آتش بس در بندر الحدیده برقرار و امکان ارسال کمک های بشردوستانه از طریق این بندر فراهم شود. در واقع، کاهش بحران یمن در گام اول و توقف جنگ علیه یمن در گام بعدی هدف اصلی توافق استکهلم بود.
آنچه ، اما در عمل پس از این توافق رخ داد ، شدت گرفتن و افزایش وخامت بحران در یمن است. مطابق گزارش ها، از زمان نشست استکهلم، حدود ۷۸۸ نفر در یمن کشته شدند. بیش از هزار و ۶۰۰ خانه، ۳۸۵ مزرعه، ۴۷ کسب و کار و ۱۳ مدرسه هم در همین دوران آسیب دیدند.
روزنامه انگلیسی ایندیپندنت نوشت که توافق آتش بس که قرار بود مسیر را برای پایان کشتار در جنگ یمن هموار کند، تاثیر اندکی بر کاستن از تعداد کشته ها داشته است و از زمانی که این توافق به دست آمده است، شمار کشته ها افزایش هم داشته است.
نهادهای امدادرسانی نیز هشدار دادند که از زمان توافق سوئد برای یمن، شمار کشته ها افزایش یافته است.
اما چرا توافق استکهلم تاثیر معکوس بر بحران یمن داشته است؟
به نظر می رسد مهمترین دلیل این است که عربستان سعودی توافق استکهلم را با هدف کاستن از فشارهای جهانی علیه خود انجام داد.
عربستان به دلیل جنایت قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول ترکیه، تحت فشار شدید جهانی قرار داشته است. این جنایت سبب شد فاجعه انسانی در یمن نیز برجسته شود و افکار عمومی جهانی خواستار اعمال فشار بر ریاض برای توقف جنگ علیه یمن شود.
در چنین شرایطی، هیئت وابسته به دولت مستعفی یمن که در ریاض مستقر و کاملا نیز تابع تصمیم های آل سعود است در مذاکرات استکهلم از توافق صلح استقبال کرد تا به نوعی از فشارهای جهانی علیه آل سعود بکاهد.
پس از این توافق، نه تنها اراده ای برای اجرای بندهای توافق از جانب آل سعود دیده نشد بلکه هزاران بار آتش بس در الحدیده نقض شد. این الگوی رفتاری سبب شد مردم یمن همچنان قربانی جنایت های آل سعود باشند.
«طه المتوکل»، وزیر بهداشت یمن اعلام کرد، به دلیل تجاوز ائتلاف سعودی-آمریکایی و محاصره یمن بیش از 100 هزار کودک یمنی طی یک سال فوت کرده اند.
در واقع، کشته های یمنی صرفا به کشته های ناشی از بمباران محدود نمی شود بلکه بیماری، گرسنگی و فقر بسیار بیشتر از بمباران قربانی گرفته و بیماری و فقر و گرسنگی نیز نتیجه جنگ ائتلاف سعودی علیه یمن است.
نکته پایانی اینکه، شکست توافق استکهلم امیدهای حداقلی را برای کاستن از بحران یمن از بین می برد .
از این رو، ممانعت از شکست توافق استکهلم ضرورتی است که سازمان ملل و قدرت های غربی باید به جدیت آنرا پیگیری کنند.118
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
الحوثی: سازمان ملل مسئول هرگونه نقض در اجرای توافقنامه استکهلم است
تاکید انصارالله یمن برپایبندی به توافق استکهلم
تاکید مقام یمنی بر پایبندی به نتایج مذاکرات استکهلم و گزینه صلح