انقلاب اسلامی با نگاهی نو به جهان تقسیم شده میان دو قطب قدرت شرق و غرب؛ تحولی تازه را نوید داد که امروز نیز دستاوردهای کلان آن بر هندسه جهانی همچنان همچنان پویا و اثر گذاراست.
جمهوری اسلامی ایران برغم فشارها و کارشکنی های امریکا و تلاش برای منزوی کردن ایران در عرصه تحولات منطقه و نظام بین الملل؛ نقش کارآمد و تاثیر گذار خود را در جهت مقابله با موارد جدی تهدید ها علیه صلح و امنیت منطقه ای و بین‌المللی به نمایش گذاشت.
ایران درقبال بحران های منطقه ای و بین المللی، همواره حامی صلح و امنیت بوده است.
از نگاه ایران؛ یکجانبه گرایی عامل اصلی بروز مشکلات و مناقشه ها در سطح منطقه ای و بین المللی است.
«حسن روحانی» رییس جمهور در پنجمین نشست سران کنفرانس «تعامل و اعتمادسازی در آسیا» (سیکا CICA ) در شهر «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان خطاب به سران کشورهای حاضر در این اجلاس تصریح کرد: به دلیل حساسیت شرایط کنونی، شایسته است کشورهای عضوِ سیکا با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه، روند چندجانبه‌گرایی را تقویت و با یکجانبه‌گرایی مقابله کنند.
این رویکردها نشان می دهد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر همکاری، هم‌افزایی و یافتن راه‌های دستیابی به منافع مشترک است.
برهمین اساس تهران بارها آمادگی خود را برای تدوین و تصویب سازوکارهای دوجانبه و چندجانبه سیاسی و امنیتی، به منظور تضمین صلح و امنیت همگانی اعلام کرده است.
علیرغم اعمال تحریم های اقتصادی امریکا علیه ایران که مغایر با حقوق بین الملل و مصداق نقض حقوق بشر و حتی نوعی از جنگ اقتصادی است؛انقلاب اسلامی با گذشت چهار دهه همچنان در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سایر زمینه ها تاثیرات پایداری دارد.
در حال حاضر نزدیک به بیست کشور که عمدتا مخالف سیاست های آمریکا هستند، از طرف این کشور مورد تحریم قرار گرفته اند.
سید «محمد باقر نوربخش» کارشناس امور بین الملل در این باره می گوید: "سازمان ملل متحد و شورای امنیت باید بدانند که برای ایجاد جهانی امن تر، با ثبات تر، توسعه یافته‌تر و پررونق‌تر باید در مقابل یکجانبه‌گرایی بایستند."
این کارشناس مسایل سیاسی تصریح می کند؛ "ایستادگی جامعه بین‌الملل و همراهی سازمان ملل متحد علیه سیاست یکجانبه گرایی آمریکا، می تواند باعث مهار دیکتاتوری جهانی شده و نشان دهد که در دنیای امروز، تحریم، ابزاری ناکارآمد و منسوخ شده است و نمی‌تواند بر سر راه تعاملات ملت‌ها و دولت‌ها مانع ایجاد کند."
آنچه مسلم است در جهان روبه توسعه کشورهای منطقه به شدت نیازمند همکاری و تعامل با یکدیگر هستند و باید در جهت تقویت چند جانبه گرایی تلاش کنند.
جمهوری اسلامی ایران در جهت حمایت از چندجانبه‌گرایی، تبعات این چالش را در نشست های منطقه ای و بین المللی را برای جهانیان تشریح کرده وهمواره تاکید کرده است که برای حل مسائل و اختلافات باید از دیپلماسی کمک گرفت.
در این راستا ایران ضمن گسترش تعاملات امنیتی و اقتصادی با کشورهای همسایه از جمله کشورهای همسایه جنوبی تلاش کرده است راهبردهای امنیتی منطقه ای را تقویت کند.
«کمال خرازی» رئیس شورای رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، در بخشی از سخنرانی خود تحت عنوان «نقش منطقه ای ایران ثبات دهنده یا بی ثبات کننده» در موسسه «چتم هاوس»می گوید: نقش ایران در صحنه پرتلاطم خاورمیانه حمایت از حکومت های مستقر، جلوگیری از توسعه تروریسم، بی ثباتی و فروپاشی حکومتهای سوریه و عراق است.
خرازی یاد اور می شود: ".....باید روشن شود چه کسانی در این منطقه از بی ثباتی سود می‌برند و چه کسانی در پی تثبیت وضع موجود هستند؟ آیا ایران می توانست نسبت به بی ثباتی در عراق و سوریه بی تفاوت باشد؟ و آیا بی ثباتی در این دو کشور منجر به بی ثباتی در ایران نمی شد؟ و اگر ایران به این کشورها کمک نمی‌کرد و بغداد و دمشق به دست داعش سقوط می‌کردند، سرنوشت منطقه در برابر یک تروریسم وحشی عنان گسیخته چون داعش چه بود؟ اگر بغداد و دمشق سقوط می کردند آیا شما امروز اروپای امن‌تری داشتید؟".
اقدامات مخرب امریکا در منطقه در سال های اخیر با خلق القاعده و داعش و ویران کردن افغانستان، عراق و سوریه و غارت نفت منطقه نشان داد که امریکا بدنبال امنیت در منطقه نیست بلکه بدنبال نفت و فروش سلاح است.
امریکا با حمایت ازعربستان در جنگ علیه مردم ستمدیده یمن و با وتو کردن قطعنامه های محکومیت جنایات و تجاوزها و اشغالگری رژیم اسرائیل در سرزمین فلسطین؛ سبب جنگ و ویرانی و کشتار هزاران انسان های بیگناه شده است.
رهبر معظم انقلاب در همین راستا با بیان تفاوت طبیعت ارتشهای قدرتهای استکباری با ارتش جمهوری اسلامی؛ گفتند: مسئولیت اصلی ارتشهای قدرتهای استکباری تجاوز، غصب و ضربه زدن به کشورهای دیگر است اما در فلسفه و منطق نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، ضمن آنکه دفاع در جای خود محکم و قدرتمندانه وجود دارد؛ اما تجاوز ابداً جایگاهی ندارد.
امریکا به تنهایی بزرگترین منبع بی ثبات کننده در منطقه غرب آسیا است. اکنون نیز شاهد جریان دیگری از فتنه انگیزی در منطقه هستیم که هدف ان سلب امنیت از کشورهای منطقه است.
غرب آسیا از مهم‌ترین مناطقی است که توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است.
موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک، ذخایر عظیم انرژی، از مهم‌ترین عواملی است که باعث اهمیت مضاعف این منطقه شده است.
از این رو، قدرت های فرامنطقه‌ای، برای توسعۀ نفوذ و حضور در غرب آسیا به رقابت پرداخته و درصدد دستیابی به منافع و اهداف خاص خود در منطقه هستند.
در مواجهه با این چالش راهبرد ایران بر اساس همکاری و تکیه بر امنیت جمعی و همگرایی سیاسی و اقتصادی میان کشورهای منطقه، بنا نهاده شده است.
دراین چارچوب جمهوری اسلامی ایران به در خواست ملت و دولت سوریه برای کمک به رویارویی با تروریست ها پاسخ مثبت داد و با دعوت دولت قانونی سوریه و با هدف مقابله و نابودی تروریست ها و جلوگیری از تکرار الگوی بی ثبات ساختن کشورهای منطقه نظیر آنچه در افغانستان و عراق شروع شد، کمک های خود را به مردم سوریه برای بازگشت به زندگی با صلح و امنیت به کشورشان آغاز کرد.
«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه 15 ژانویه در سخنانی در نشست سالانه گفت وگو‌های «رایسینا» در دهلی نو با اشاره به اقدام تروریستی امریکا در به شهادت رساندن سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و افزایش تنش‌ها در منطقه غرب آسیا؛این اقدامات را نتیجه جهل و استکبار آمریکا دانست.
ظریف افزود: آمریکایی ها با نقض حاکمیت عراق، یک فرمانده قابل احترام را در این کشور ترور کردند که این نشانگر جهل و استکبار است.
ظریف با بیان اینکه سپهبد سلیمانی تنها نیروی موثر در مبارزه با داعش بود تصریح کرد: از ترور شهید سلیمانی جز «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا و داعش کسی خوشحال نشد و مردم در مناطق مختلف جهان از جمله 430 منطقه هند، یاد شهید سلیمانی را گرامی داشتند و برای او عزاداری کردند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با بیان اینکه مردم عراق خواهان خروج آمریکا از کشورشان هستند خاطرنشان کرد: آمریکا از پایگاه های عراقی برای انجام یک عملیات علیه یک مهمان در این کشور استفاده کرد و مردم عراق از این جنایت راضی نیستند.
ایران برای کمک به بازگشت امنیت و ثبات در افغانستان، عراق و سوریه هر چه در توان داشت بکار بست و در این راستا سیاست خارجی خود را گسترش داده است.
در حالیکه تمامی تلاش های جمهوری اسلامی منطبق بر اصول و موازین بین المللی و منشور ملل متحد بوده و از طریق توسعه همکاری های مشروع در جهت حمایت از منطقه باثبات سامان گرفته است.
نویسنده: جمشید امین زاده
133/118
