این نخستین سفر «امانوئل مکرون» به چین از سال 2019 تاکنون است. وی قرار است روز پنج شنبه با «شی جین‌پینگ» همتای چینی خود گفت‌و‌گو کند.
مساله مهمی که قبل از آغاز این سفر اعلام شد موافقت روسای جمهور فرانسه و آمریکا برای میانجی‌گری چین در جنگ اوکراین است.
کاخ الیزه روز چهارشنبه در بیانیه ای اعلام کرد: "امانوئل مکرون و «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا می خواهند با چین برای پایان دادن به جنگ در اوکراین تعامل کنند."
طبق این بیانیه، این دو رئیس جمهور تمایل مشترک خود را برای تعامل با چین برای تسریع پایان جنگ در اوکراین و مشارکت در ایجاد صلح پایدار در منطقه اعلام کردند.
اعلام تمایل فرانسه و آمریکا برای میانجی گری چین در جنگ اوکراین بر خلاف موضع قبلی آنها به ویژه بایدن در این زمینه است.
پس از اعلام طرح دوازده ماده ای چین برای پایان دادن به جنگ اوکراین، واشنگتن موضعی منفی در این زمینه اتخاذ کرده بود.
در این راستا، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا دراواخر فوریه 2023 در سودمندی طرح چین برای پایان جنگ و حل و فصل بحران اوکراین ابراز تردید کرده و مدعی شد که طرح پیشنهادی از سوی پکن برای حل و فصل منازعه در اوکراین فقط به سود روسیه است.
با این حال به نظر می رسد، پیروزی های اخیر ارتش روسیه در اوکراین به ویژه تصرف شهر باخموت در استان دونتسک به رغم مقاومت شدید اوکراینی ها و نیز اظهار نظرهای بدبینانه فرماندهان ارشد غربی به ویژه آمریکایی درباره عدم امکان پیروزی اوکراین در یک سال آینده موجب شده تا موضع کلی غرب در باره تلاش های میانجی گرانه چین تا حدی تعدیل شود به نحوی که می توان اکنون یکی از اهداف اصلی سفر مکرون به چین را مذاکره در همین زمینه دانست.
در این راستا، ژنرال «مایک میلی» رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایالات متحده ابراز عقیده کرد که بعید می‌داند اوکراین بتواند در سال جاری میلادی نیروهای نظامی روسیه را از مناطق ازدست‌رفته این کشور خارج کند.
روزنامه تایمز با اشاره به اظهارات یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشد، گزارش داد که آمریکا خواهان شکست روسیه در میدان نبرد و بازگرداندن تمام سرزمین‌های اوکراین، از جمله شبه‌جزیره کریمه است.
این در حالی است که پورتال نشریه نیوزویک تحلیلی با نظرسنجی از کارشناسان نظامی در مورد وضعیت جبهه نبرد اوکراین منتشر کرد که بر اساس آن، کشورهای غربی به‌دلیل سرعت کم عرضه تسلیحات، امید زیادی به موفقیت ارتش اوکراین برای اجرای یک عملیات ضدحمله بهاری ندارند.
بدین ترتیب می توان گفت که به طور کلی به رغم وعده ها و نیز اظهارات خوش بینانه مقامات ارشد غربی و آمریکایی در باره امکان شکست روسیه در جنگ اوکراین و بازپس گیری مناطق تصرف شده توسط ارتش روسیه، اما در عمل آنها دریافته اند که رسیدن به چنین هدفی حداقل در میان مدت غیر واقع بینانه است.
لذا اکنون آمریکا به عنوان حامی اصلی اوکراین و فرانسه به عنوان یکی از کشورهای مهم اروپا تصمیم گرفته اند تا به نوعی طرح صلح چین را مورد بازبینی قرار داده و ان را به جریان اندازند.
نکته مهم اینکه «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه اخیرا اعلام کرد: "طرح صلح چین زمانی که غرب و کی یف اعلام آمادگی کنند، می‌تواند به عنوان مبنایی برای حل و فصل صلح آمیز در نظر گرفته شود."
بدین ترتیب مسکو موافقت خود با این طرح صلح را اعلام کرده است. وزارت خارجه چین در 24 فوریه 2023 در سالروز آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین، طرح صلح خود را برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین منتشر کرد.
ابعاد مختلف طرح صلح چین
پکن در این طرح صلح بر آغاز گفت‌وگوهای صلح میان مسکو و کی‌یف، آتش‌بس، پایان تحریم‌های غرب علیه روسیه، اتخاذ تدابیری برای تضمین امنیت تاسیسات هسته‌ای، ایجاد گذرگاه‌های بشردوستانه برای خروج غیرنظامیان و گام‌هایی در راستای تضمین صادرات غلات تاکید کرده است.
طرح صلح چین همچنین بر مواضع این کشور مبنی بر«تضمین موثر حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی» همه کشورها تاکید و خواستار پایان «ذهنیت جنگ سرد» شده است.
دولت چین تاکنون به صورت رسمی و آشکارا از عملیات نظامی روسیه در اوکراین دفاع نکرده و آن را نیز محکوم نکرده است. پکن همواره بر بی‌طرفی در قبال جنگ اوکراین تاکید کرده اما در عین حال گفته که روابط چین با روسیه «هیچ محدودیتی» نخواهد داشت.
چین همچنین از ارسال تسلیحات غرب به اوکراین انتقاد و آن را «دمیدن بر آتش» جنگ توصیف کرده است. با توجه به مواضع منفی آمریکا و اوکراین در زمینه طرح صلح چین، تاکنون احتمال اندکی برای پیشبرد این طرح از جانب پکن وجود داشته، اما اکنون امیدها در باره به جریان افتادن این طرح صلح با توجه به رویکرد جدید آمریکا و فرانسه افزایش یافته است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
