به گفته عنایت‌الله بابر فرهمند، ژنرال دوستم که در ترکیه به سر می برد در گفت وگوی تلفنی خود با اشرف غنی، بازگشت به این کشور را خواستار شده اما هنوز زمان مشخصی برای ان اعلام نشده است.
پیش از این نیز اخبار تایید نشده‌ای مبنی بر دیدار اشرف غنی و ژنرال دوستم در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی در استانبول ترکیه منتشر شده بود. پیشتر محمد اشرف غنی با اعزام نمایندگانی به ترکیه برای دیدار با ژنرال دوستم تلاش کرد وی را برای بازگشت به افغانستان متقاعد کند که آخرین فرد، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی بود که از دوستان قدیمی معاول اول رئیس جمهوری افغانستان نیز محسوب می شود.
تمایل دوستم برای بازگشت به افغانستان نشان می دهد که رایزنی های محمد اشرف غنی در این خصوص نتیجه بخش بوده است.
با این حال با توجه به اینکه ائتلاف های دوستی و دشمنی ها در افغانستان هیچ‌گاه پایدار نبوده احتمال بازگشت دوستم به کابل نیز دور از انتظار نیست اما نکته مهم نوع معامله و توافقی است که وی و اشرف غنی می توانند داشته باشند.
یکی از مهمترین دغدغه ها و نگرانی‌های رئیس جمهوری افغانستان، تبدیل شدن دوستم به محور ایجاد ائتلافهای ضد دولتی است که اخیراً با حضور عطامحمد نور، والی سابق بلخ و محمد محقق، معاون عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت وحدت ملی ائتلاف بزرگ مخالفان دولت را تشکیل دادند .
با توجه به پیوستن برخی از گروههای پشتون به این ائتلاف محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان نگران پیامدهای آن در انتخابات آتی شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری است.
با این حال برخی از محافل در افغانستان، آمریکا را مهمترین مانع بازگشت دوستم به کابل می دانند و معتقدند؛ سفارت آمریکا نقش مهمی در دامن زدن به تفرقه میان رئیس جمهوری و معاون اول وی دارد.
لطیف نظری کارشناس مسایل سیاسی در افغانستان معتقد است؛ از نظر آمریکا، دوستم یک مهره روسی است؛ هم بدلیل سابقه کار و عملکردی که با دولتهای کمونیستی سابق داشته و هم از نظر ساختار فکری و مبارزاتی که علیه تروریستهای داعش در شمال افغاستان داشته است.
مبارزه ژنرال دوستم با داعش، اصلی ترین علت کارشکنی آمریکا در بازگشت مجدد او به قدرت است
به نظر می رسد دوستم بعنوان کمربند امنیتی در برابر انتقال پروژه داعش به شمال افغانستان مطرح است و این در حالی است که هدف اساسی آمریکا، ناامن سازی آسیای مرکزی و رسیدن تروریستها به حیات خلوت روسیه است "
این موضوع از آن جهت قابل توجه است که دوستم زمانی که در کابل حضور داشت با کاروانی از نظامیان افغانستان به جنگ تروریست های داعش در شمال افغانستان رفت که با کم توجهی و عدم همکاری برخی گروههای نظامی روبرو شد و در پی انتقادات از عملکرد ارتش افغانستان از این کشور خارج شد. هر چند محافل دولتی نیز وی را به اعمالی متهم کردند که دوستم همواره آنرا رد می کند.
از اینرو بازگشت دوستم به کابل بدون تردید همراه با شروطی از جمله نظارت بر عملکرد نیروهای امنیتی در مقابله با تروریستها در شمال افغانستان خواهد بود که ممکن است پذیرش آن برای دوستم مشکل باشد.
به گفته جاوید حسینی کارشناس مسایل سیاسی در افغانستان، "دوستم خواهان ایفای نقش مفید در ساختار دولت وحدت ملی و حضور در خط مقدم نبرد با مخالفان مسلح است به همین دلیل همکاری بین رییس جمهور و معاون اول وی دیری نپایید. از نکات مثبت حکومتداری حامد کرزی رییس جمهور پیشین افغانستان مشارکت سران سیاسی و جهادی در ساختار حکومت بود، حال آن‌که اشرف غنی اعتقادی به این اصل ندارد."
در هر حال، با توجه به یارگیری های که محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان از جمله از میان پشتونها می کند تصمیم گیری برای دوستم برای بازگشت به کابل دشوار است زیرا اگر بخواهد به دوستان خود که اخیرا ائتلاف تشکیل دادند پشت کند؛ وجهه خود را ممکن است در مناطق شمالی افغانستان تضعیف کند.
سیاستی که اشرف غنی نیز آن را دنبال می کند.
نویسنده: مجید وقاری
137/110
بیشتر بخوانید:
بازگشت قریب الوقوع ژنرال «دوستم» به کابل
انتقاد ژنرال دوستم از رئیس جمهوری افغانستان / تحلیل
اختلاف اشرف غنی و دوستم و سرانجام معاون اولی رئیس جمهور افغانستان /تحلیل
انتقاد دوستم از دولت افغانستان / تحلیل
