درگیریها در شهر قامشلی از هفته گذشته آغاز شد. این درگیریها میان نیروهای کرد موسوم به «آسایش»، بازوی امنیتی نیروهای سوریه دمکراتیک (قسد) و یگانهای دفاع ملی وابسته به دولت سوریه جریان دارد.
قامشلی از جمله مناطقی است که شبهنظامیان کرد سوری با حمایت آمریکا در آنجا مستقر هستند و از حضور نیروهای دولتی سوریه نیز جلوگیری میکنند. در همین حال، شبهنظامیان کرد بر میادین نفتی این منطقه از سوریه تسلط دارند و با حمایت آمریکا، نفت سوریه را قاچاق میکنند.
همچنین این نیروها تاکنون درگیریهای متعددی با مردم این مناطق از جمله شهر قامشلی داشتهاند.
با این حال، درگیریهای اخیر میان نیروهای آسایش و یگانهای دفاع ملی سوریه به تحولات سیاسی این کشور مرتبط است. دولت سوریه درصدد است انتخابات ریاست جمهوری این کشور را روز 26 ماه مه 2021 برگزار کند.
تاکید دولت دمشق این است که انتخابات در تمام جغرافیای این کشور از جمله در شهر قامشلی در استان الحسکه برگزار شود. علت اصلی درگیریهای اخیر این است که نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) تلاش دارند مانع برگزاری انتخابات در مناطق تحت کنترل خود شوند.
در همین راستا، روزنامه الاخبار به نقل از منابع دولتی سوری آورده است: "پشت پرده این تنش اخیر تلاشی برای درست کردن بهانه بر برگزار نشدن انتخابات ریاست جمهوری در مناطق تحت سیطره قسد است."
موضوع دیگر این است که شبهنظامیان کرد ادعای جغرافیایی در مناطق شرقی سوریه دارند. ممانعت از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سوریه به منزله حفظ این ادعای جغرافیایی است.
روزنامه سوری الوطن پیش از این در گزارشی اعلام کرده بود: "نیروهای سوریه دموکراتیک مدعی هستند که نماینده کُردها هستند و قصد دارند که موجودیت مستقلی در سرزمین سوریه داشته باشند."
از آنجایی که به لحاظ جمعیتی مناطق تحت کنترل قسد را تنها کردها تشکیل نمیدهند، این نیروها تغییر ترکیب جمعیتی این مناطق را پیگیری میکند. برای نیل به این هدف نیز نیروهای قسد به بستن مدارس عربی، محاصره ساکنان، آتش زدن محصولات کشاورزی، قطع آب، ممانعت از فعالیت بخش بهداشتی دولتی و خصوصی از خدمات دهی به شهروندان، مایوس کردن ساکنان عرب و کردهای مخالف با سیاستهایشان به منظور ترک منطقه یا سرسپردگی به آنها، روی آوردهاند.
این نیز عامل مهمی برای درگیریهای مکرر میان نیروهای دولتی سوریه و نیروهای آسایش، شاخه نظامی نیروهای دموکراتیک سوریه است.
حمایت آمریکا از رویکرد قسد در برگزار نشدن انتخابات
علاوه بر دو عامل ذکر شده، رویکرد قسد در برگزار نشدن انتخابات در قامشلی و همچنین ادعای جغرافیایی آن در مناطق شرقی سوریه با حمایت آمریکا پیگیری میشود. در واقع این سیاست آمریکا است که از سوی نیروهای دموکراتیک سوریه اجرا میشود. در همین راستا، منابع دولتی سوری اعلام کردند که آنچه قسد انجام می دهد اجرای طرحهای آمریکایی با هدف بیثباتی در منطقه و دامن زدن به مشکلات امنیتی در صحرای سوریه است.
موضوع مهم دیگر میانجیگری روسیه در این درگیریهای اخیر است. این میانجیگری به توافق قسد و نیروهای دولتی سوریه برای پایان دادن به درگیریها منجر شد، اما این توافق چندان دوام نداشته است.
به نظر میرسد، عامل این موضوع نیز به سیاستهای آمریکا در سوریه باز میگردد که در حال حاضر تضعیف حاکمیت دمشق بر جغرافیای این کشور را پیگیری میکند.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117