«حمد بن عیسی آل خلیفه» پادشاه بحرین امروز 3 مارس 2022 به عربستان سعودی سفر و با «ملک سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور دیدار کرده است. روابط دوجانبه و مسایل منطقهای از محورهای گفت وگوی طرفین در این دیدار بود.
رابطه عربستان سعودی با بحرین، رابطه با یک کشور مستقل نیست بلکه آل سعود به بحرین به عنوان کشوری وابسته به ریاض مینگرد که باید تابع سیاستهای عربستان باشد.
بحرین از سال 2011 شاهد قیام مردمی است. مردم به تبعیض سیستماتیک و هدفمند، بیعدالتی، خشونت ساختاری، تغییر ترکیب جمعیتی و همچنین حرکت نظام سیاسی در مسیر دیکتاتوری اعتراض داشتهاند. رژیم آل خلیفه که با اعتراضهای گسترده مواجه شد خواستار مداخله عربستان برای سرکوب قیام مردم بحرین شد.
در همین راستا نیز نیروهای آل سعود روز 14 مارس 2011 یعنی یک ماه پس از آغاز قیام مردم بحرین به این کشور لشگرکشی کرده و در سرکوب جنبشهای اعتراضی مسالمتآمیز بحرین نقش پررنگی دارند.
با توجه به این رویکرد حکومت سعودی، رژیم آل خلیفه نیز از سال 2011 به بعد کاملاً از سیاستهای منطقهای عربستان سعودی تبعیت کرده است. سفر کنونی حمد بن عیسی به عربستان به منزله ادامه این تبعیت از ریاض و همچنین ادامه حضور عربستان در بحرین برای سرکوب جنبشهای مردمی این کشور است.
در دیدار امروز طرفین نیز بر اهمیت ادامه همکاری برای توسعه روابط نظامی و امنیتی بحرین و عربستان تأکید شده است. مردم و گروههای سیاسی بحرینی معتقد هستند این کشور توسط عربستان سعودی اشغال شده است.
موضوع دیگر این است که بحرین سپتامبر 2020 توافق آبراهام را با رژیم صهیونیستی در واشنگتن با حضور «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا امضا کرد. با توجه به وابستگی رژیم آل خلیفه به عربستان سعودی، این دیدگاه وجود دارد که منامه بدون نظر مساعد و حمایت ریاض، عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را انجام نداده است.
با وجود این سیاست بحرین، حمد بن عیسی و ملک سلمان در دیدار امروز خواستار حل و فصل فراگیر و عادلانه مناقشه فلسطین و رژیم صهیونیستی شدند. این در حالی است که توافق آبراهام اساساً زمینه خشونت بیشتر رژیم صهیونیستی ضد فلسطینیها را در 18 ماه گذشته فراهم کرده است.
محور دیگر گفت وگو میان پادشاهان بحرین و عربستان، اختلافها در درون شورای همکاری خلیج فارس بود. از ژوئن 2017 میان قطر و چهار کشور عربستان، بحرین، امارات و مصر تنش به وجود آمد و تا ژانویه 2021 روابط این کشورها با قطر قطع بود.
عربستان در حالی ژانویه 2021 در العلا به تنش با قطر پایان داد که کشورهای مصر، امارات و بحرین آمادگی لازم برای احیای روابط با قطر را نداشتند. انتقاد اصلی بحرین به قطر مربوط به عملکرد شبکه الجزیره و حمایت آن از اعتراضهای مردمی در بحرین است.
بر همین اساس، اگرچه روابط عربستان با قطر احیا شد، اما تنش در درون شورای همکاری خلیج فارس به معنای واقعی پایان نیافته است. از این رو، حمد بن عیسی و ملک سلمان در دیدار امروز بر ضرورت پیگیری بیانیه پایانی نشست «العلا» و حل و فصل «مسائل باقیمانده» با قطر تأکید کردند.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117