به گزارش خبرگزاری ایران پرس، یکی از رویدادهای هنری که به مناسبت چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ایران برگزار شد، سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر بود که از سال 1387 همه ساله در ایام سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برپا می شود.
در این جشنواره هنرمندان در رشته هایی مانند: طراحی ، نقاشی ، نگارگری ، خطاطی ، سرامیک ، عکاسی ، کاریکاتور ، گرافیک ، مجسمه ، تصویرسازی، معماری (طراحی یادمان) ، ویدیو آرت ، چیدمان ، محیطی ، پرفورمنس و هنرهای جدید شرکت می کنند.
هدف از برگزاری جشنواره تجسمی فجر؛ تشویق هنرمندان به سمت شیوههای معاصر خلق آثارتجسمی، معرفی و نمایش نمونههایی از برترین و جدیدترین آثار هنرمندان ایرانی و نمایش دستاوردهای خلاقانه هنری، ایجاد فضای گفتوگو میان اهالی جامعه هنرهای تجسمی کشور و ایجاد زمینه برای رشد هنر معاصر ایران عنوان شده است.
"طوبای زرین" نام بخش اصلی جشنواره هنرهای تجسمی فجر است که به شکل رقابتی برگزار می شود.
بنا بر اعلام دبیرخانه جشنواره تجسمی فجر امسال زنان پیشتاز شرکت در جشنواره تجسمی فجر بودند و بیشترین آثار ارسالی به ترتیب از استان های تهران، اصفهان و خراسان رضوی و البرز به جشنواره رسید.
در این دوره نزدیک به 8 هزار اثر از 3242 هنرمند به دبیرخانه ارسال شد که نسبت به سال گذشته رشد 7 درصدی تعداد شرکت کنندگان و رشد 30 درصدی تعداد آثار رسیده را شاهد بودیم .
"محسن حسن پور" تصویرگر ایرانی و عضو شورای سیاست گذاری سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در ارزیابی برگزاری این دوره جشنواره گفت: حرکت جشنواره تجسمی فجر و عملکرد آن در این چندساله بسیار خوب و مثبت بوده است.
گرایش هایی که نسبت به هنرها و به ویژه هنرهای نوین وجود داشته، قابل تحسین است.
در این نمایشگاه با آثار کم نظیر و فوقالعاده خوب از نسل جوان رو به رو بودیم. از هنرمندان جوانی که تنها دو دهه از عمرشان گذشته، آثاری می توان دید که بسیار تاثیرگذار است و این دستاورد را باید تبریک گفت. البته این اقدامی است که از سه ـ چهار سال پیش آغاز شده است اما امسال ثمر این نهال را توانستیم ببینیم.
حسن پور ادامه داد: در بسیاری از جشنواره های تخصصی که در ایران برگزار می شود ، اغلب یک محور موضوعی دارند اما این جشنواره اینطور نیست و هنرمندان می توانند با هر موضوعی کار کنند. البته گاهی اوقات شاید بد نباشد که برای جوانان چالشی را به وجود بیاوریم.
چالشی که می تواند از شعرا، داستان ها، اساطیر و... الهام گرفته شود. باید توجه کنیم که بسیاری از هنرمندان تمایل دارند که در جشنواره های تخصصی شرکت کنند و افراد جدید که به این جشنواره می آیند، آرزو دارند که به بازار کار هم برسند. البته می توان با انجمن ها و مکان های آموزشی تعامل بیشتری داشت تا دانشجویان با آمادگی بیشتر وارد جشنواره شوند و خیالشان هم راحت باشد که کار آنها به حدی از پختگی رسیده که می تواند آینده شغلی شان را تحت تاثیر قرار دهد.
سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر
امسال در بخش تجلیل از مفاخر هنرهای تجسمی در جشنواره هنرهای تجسمی فجر، از 9 نفر از اساتید رشته های مختلف هنرهای تجسمی تجلیل شد.
هنرمندانی که در سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر مورد تجلیل قرار گرفتند عبارتنداز:
جعفر نجیبی هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته مجسمه و سرامیک
احمد عبداللهی نیا هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته کاریکاتور
سعید رزاقی هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته تصویرسازی
گارنیک درهاکوپیان هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته نقاشی
خشایار قاضی زاده هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته نگارگری
احمد آقا قلی زاده هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته گرافیک
یعقوب آژند پیشکسوت و فعال در رشته پژوهش
محمد حسین حیدری هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته عکاسی
محمد سلحشور هنرمند پیشکسوت و فعال در رشته خوشنویسی
بر اساس این گزارش، 167 اثر از 67 هنرمند در رشته های مختلف هنرهای تجسمی در بخش ستارگان سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر روی دیوار رفته و در معرض دید علاقمندان قرار گرفت.
همچنین در سیزدهمین دوره از جشنواره هنرهای تجسمی فجر ، بخش «ستارگان جهانی هنر ایران» هم در نظر گرفته شده بود.
این بخش شامل ارائه آثار هنرمندانی بود که خارج از ایران در بی ینال ها و جشنواره ها طی سال های 2019 و 2020 جایزه گرفتند.
این آثار در 6 رشته عکاسی، تصویر سازی، کاریکاتور، نقاشی، خوشنویسی و نگارگری بود و برگزیدگانی از رویدادهای هنری چون جشنواره بین المللی شارجه، جشنواره CENIElNTERNATIONAL CENTER ON AGING 2010، جشنواره بین المللی قرقیزستان DHILHARMONIA ، جشنواره طنزنگاری سیکاکو کره جنوبی 2020، برگزیده جشنواره انقلاب هنر تایپه 2021تایوان، جشنواره بین المللی زیتون بور نو ترکیه 2020 و.... بودند.
چاپ دستی با نامهای چاپ هنری و گراوُرسازی (gravure) هم شناخته میشود که در آن اثر هنری از طریق چاپ تصویر بر روی یک سطح ( کاغذ یا پارچه ، چرم ، پلاستیک و سطوح دیگر) به وجود می آید.
چاپهای هنری امکانات فنی صوری و بیانی بسیار متنوعی را در اختیار هنرمند میگذارند و علاوه بر این هنرمند به مدد چاپ و تکثیر اثر خود میتواند نمونههای ارزانتری را در دسترس مخاطبان قرار دهد.
"احمد وکیلی" دبیرهنری و کیوریتور* نمایشگاه چاپ دستی سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ، درباره نحوه برگزاری این بخش از جشنواره گفت: بخش چاپ دستی این دوره از جشنواره به صورت فراخوان نبود بلکه با دعوت از پیشکسوتان و نامداران این عرصه که قریب به 20 نفر هستند ، شکل گرفت و نمایشگاهی از آثار این هنرمندان برگزار شد .
وی ادامه داد: در کنار این بخش، دو نمایشگاه تبادل چاپ نیز داشتیم. در واقع دو گروه به صورت خصوصی و بدون اسپانسر و صرفاً از روی علاقه ، این تبادل را صورت دادند که میان هنرمندان ایرانی و بلژیکی و هنرمندان ایرانی و هنرمندانی از کشورهای دیگر انجام گرفت و حدود 60 اثر در این بخش عرضه شد .
به گفته دبیر هنری نمایشگاه چاپ دستی، در سیزدهمین جشنواره تجسمی فجر، کارگاهی در دو بخش چاپ فلز و لیتوگرافی برپا شد. وکیلی در این زمینه می گوید: این کارگاهها که قرار بود آنلاین باشد ، با رعایت پروتکل های بهداشتی، به صورت حضوری برپا شد. تکنیکهای چاپهای فلز بسیار متنوع است و مهمترین آنها در این کارگاهها معرفی شد .
او در ادامه با اشاره مختصری از تاریخچه چاپ دستی در دنیا و ایران گفت: چاپ دستی ریشهاش در چاپ صنعتی است و زمانی شناخته و مطرح شد که هنرمندان بیشتر به سمت چاپ دستی رفتند.
امکانات هنری را که این وادی به هنرمندان میداد چاپ صنعتی نمیتوانست بدهد و موضوع اصلی هم همان عنصر خلاقیت است که مهمترین بخش تعریف هنر است. در چاپ دستی امکان خلاقیت بسیار زیاد است.
وی در پایان با اشاره به اینکه بخش مهمی از گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران، آثار چاپ دستی هنرمندان بزرگ دنیاست، گفت: تقریباً به جرأت میگویم در دنیا هنرمندی نیست که اثر چاپ دستی نداشته باشد.
نکته پایانی اینکه هنر معاصر ایران به همت هنرمندان جوان و حمایت هنرمندان پیشکسوت، به جریانی مؤثر و مهم در فرهنگ امروز ایران بدل شده است.
هنرهای کلاسیک همچون نقاشی، مجسمه سازی و سفال در همراهی و گفت و گوی علمی با دیگر شاخه ها و رسانه های نوین هنری ، بستری تازه از بیان هنری ایجاد و در فهم و تعریف رسانه های هنری، دریچه های جدیدی گشوده است.
جشنواره هنرهای تجسمی فجر با توجه به این رویکرد ، در سیزده سال گذشته زمینه ساز خلق و رشد هنر معاصر در حوزه هنرهای تجسمی بوده است.
در سیزدهمین دوره این جشنواره، علاوه بر رشد کمّی تعداد هنرمندان، تمرکز بر خوانش تازه از اثر هنری و استفاده از ظرفیت رسانه های مختلف هنری، به وضوح به چشم می آمد.
علاوه بر آن هنرمندان جوان در همراهی و آموختن از پیشکسوتان تشویق شده تا به مروز زمان و در آینده ای نزدیک، آثار تازه تر و خلاقانه تری خلق کنند.
این دوره جشنواره با اجرای ویژه خود که متکی بر شیوه نامه های بهداشتی مربوط به شیوع ویروس کرونا است، فضایی متفاوت را در هنر سرزمین کهن ایران ایجاد کرده و بارقه های امید و نشاط و آگاهی را در جامعه روشن نگه داشت .
در هرحال در سالی که با نام کرونا و بیماری و مرگ و تلخی فراوان همراه بود ، هنرمندانی هم بودند که پنجه در پنجه کرونا انداختند و آرام و قرار نداشتند. هنرمندان ایرانی هم با قدرت و معجزه هنر و فرهنگ ، یک سال است که به جنگ این هیولا رفته اند.
در واقع کرونا آنان را وادار کرد که فکر کنند و راه های تازهای برای نشان دادن هنر پیدا کنند: هنری که در این روزها می تواند نقطه روشن امید را برایمان حفظ کند و همدمی در روزهای تنهایی و قرنطینه و فاصله گرفتن از دیگران باشد.
نویسنده: نسرین مقدم
112