ماهیت روابط آمریکا با عربستان سعودی، منحصر به فرد است، زیرا حاکمان عربستان سعودی وابستگی بسیاری به دولت آمریکا دارند و هزینه هنگفتی نیز برای این وابستگی پرداخت می کنند، اما واشنگتن نگاه تحقیرآمیزی به ریاض دارد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اخیراً در گردهمایی انتخاباتی در ایالت «می سی سی پی"» برای چندمین بار بدون رعایت آداب دیپلماتیک، گفت: "به پادشاه عربستان گفتم بدون حمایت آمریکا دو هفته هم دوام نمی آورید."
این اظهارات دونالد ترامپ با واکنش های مختلفی در محافل دیپلماتیک مواجه شد که همه واکنش ها مبنی بر این بود که ترامپ، عربستان سعودی را آشکارا و رسماً تحقیر می کند.
با این حال، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در مصاحبه ای که روز گذشته با خبرگزاری بلومبرگ داشته، در واکنش به اظهارات رئیس جمهوری آمریکا گفت: "باید پذیرفت هر دوستی هم حرف خوب و هم حرف بد درباره شما خواهد زد."
وی تاکید کرد: "من عاشق همکاری با ترامپ هستم."
این اظهار نظر محمد بن سلمان از یک سو به معنای قرار داشتن عربستان در موضع ضعف در منطقه خاورمیانه است و از سوی دیگر به معنای پذیرش تحقیر سیاسی توسط رئیس جمهوری آمریکا است.
شکست ریاض در مقابل ایران در رقابت های منطقه ای
نکته دیگر این است که محمد بن سلمان در مصاحبه با خبرگزاری بلومبرگ اعلام کرد که مطالبه نفتی دونالد ترامپ را نیز اجرایی کرده است.
وی در این خصوص گفت: "ایالات متحده عملاً از عربستان سعودی و دیگر اعضای اوپک خواست که به آنها اطمینان بدهند کاهش تولید نفت توسط ایران را جبران خواهند کرد، همین اتفاق هم افتاد."
اگرچه این اظهارات بن سلمان گویای خصومت حکومت سعودی با جمهوری اسلامی ایران است، اما در درون این اظهارات پیام مهمی وجود دارد مبنی بر اینکه عربستان پذیرفته رقابت منطقه ای با ایران را به تهران باخته است و اکنون برداشت «تهدیدمحور» از نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه دارد.
با توجه به این برداشت، حکومت سعودی جهت ایجاد موازنه با جمهوری اسلامی ایران، حقارت سیاسی در مقابل آمریکا را پذیرفته است تا با دنباله روی از سیاست های آمریکا، از واشنگتن علیه تهران کمک بگیرد.
«استفان والت»، نظریه پرداز روابط بین الملل که نظریه «موازنه تهدید» را مطرح کرده، بر این باور است:
"دنباله روی از یک قدرت برتر تنها در شرایطی است که دولتی به دلیل آسیب پذیری و یا فقدان قدرت، توانایی توازن در برابر قدرت تهدیدگر را نداشته و امکان اتحاد وجود نداشته باشد و ناچار به اتخاذ راهبرد دنباله روی است."
در واقع، دولت های ضعیف راهبرد دنباله روی را اتخاذ می کنند.
اتخاذ راهبرد دنباله روی از آمریکا توسط حکومت سعودی در شرایطی است که جمهوری اسلامی ایران همواره بر لزوم تعامل مثبت با همسایگان خود از جمله عربستان سعودی تاکید کرده و هیچگاه علیه یک همسایه خود با یک قدرت خارجی ائتلاف نکرده است.
ظریف خطاب به کشورهای منطقه: با ساختن یک منطقه قوی به خودپسندی استکبار پایان دهیم
ر همین راستا، «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، پس از اظهارنظر تحقیرآمیز دونالد ترامپ علیه عربستان سعودی، در توئیتی نوشت: "رئیس جمهور ترامپ بارها و بارها به عربستان توهین کرده است و می گوید که آنها نمی توانند بدون حمایت او دو هفته هم باقی بمانند. این توهم است که امنیت را می توان از طریق خارج تضمین کرد. ما دستهایمان را به سوی همسایگانمان باز می کنیم و می گوئیم یک منطقه قوی را بسازیم و این غرور استکباری را متوقف کنیم."
نویسنده: سید رضی عمادی
116/110
بیشتر بخوانید:
تحقیر و تهدید؛ باج‌خواهی از سعودی‌ها به‌سبک ترامپ
تحقیر ملک‌سلمان؛ ترامپ: عربستان بدون آمریکا محلی از اِعراب ندارد
