العالم: درخصوص روابط ایران و عراق، واشنگتن تصمیمی مبنی بر اعمال تحریمها علیه ایران اتخاذ کرده است. موضع ریاست جمهوری درقبال این تحریمها چیست؟
درخصوص تصمیماتی که امریکا اتخاذ کرد، ممکن است بخشی از آنها واکنشی به دولت سابق آمریکا به ریاست اوباما باشد، زیرا باراک اوباما در حل مشکلات موجود میان ایران و امریکا نقش داشت و توافقی که امضاء شد در واقعیت امری عالی و ممتاز بود و بیانگر تجربه و زیرکی دیپلماسی ایران بود اما اینک واقعیتها متفاوت است.
این تحریمها به ضرر عراق است و نه فقط عراق بلکه به ضرر تمام کشورهایی است که به همراه امریکا، توافق برجام را امضاء کردند.
طرفی که هدف این تحریمها قرار گرفت، جمهوری اسلامی ایران است از این رو؛ لازم است که ایران با پنج کشور و نیز برخی کشورهای آسیایی روابط برقرار کند. این تصمیم یک تصمیم انفرادی از جانب امریکا بود و طرفهای متعددی وجود دارند که از این تصمیم متضرر میشوند و بر این باورم که در این جا منافع آنها با منافع ایران همخوانی دارد پس میتوان بر این مساله تکیه کرد.
العالم: حیدر العبادی نخست وزیر عراق پایبندی این کشور به تحریمها علیه ایران و حداقل درخصوص ممنوعیت معاملات دلاری اعلام کرد، همانطور که فرمودید تصمیم آمریکا یک تصمیم انفرادی است و برخی اینگونه تفسیر میکنند که این تصمیم با تصمیم شورای امنیت سازمان ملل منافات دارد، زیرا این شورا توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 را تایید کرده بود. آیا دولت عراق به ریاست العبادی میتوانست از اتخاذ چنین تصمیم خودداری کند؟
من نمیخواهم به جای اقای «عبادی» صحبت کنم اما میگویم اگر او در شرایطی غیر از نشست مطبوعاتی بود، شاید به گونهای دیگر سخن میگفت. می گویم شاید... اما برخی از این تحریمها خواه ناخواه برای عراق الزامآور است مانند معاملات بانکی، زیرا ارز خارجی تماما بر اساس دلار است و معاملات ارزی همگی تحت نظر امریکاست و آنها را تحت کنترل دارد.
اما دیگر مسائل خیر. ما مرزهای مشترک از «فاو» تا «زاخو» با ایران داریم. ما نمیتوانیم در این مرزهای طولانی مانع اقدامات تجاری و دیگر مسائل شویم، شاید مقصود نخست وزیر همان معاملات بانکی است که این مساله تحت کنترل ما و یا هیچ کشور دیگری نیست، بلکه الان سلطه از آنِ دلار است و معاملات همگی بر اساس دلار است.
العالم: اما حتی متحدان امریکا مانند اتحادیه اروپا، روسیه، چین و حتی ترکیه چنین تصمیمی که اقای العبادی اتخاذ کرد، در پیش نگرفتند. وی میتوانست به ویژه در روزهای آخر دولت عراق از چنین تصمیمی دوری کند...
همانطور که گفتم آقای «عبادی» در این خصوص با ما مشورت نکرد و نشستی در این خصوص نداشتیم تا موضعی واحد اتخاذ کنیم و بعید میدانم که او تابع آمریکا باشد و تمام تصمیماتش را اجرا کند بلکه همانطور که گفتم برخی تصمیمات خارج از کنترل ما هستند. اما در برخی مسائل دیگر دست ما باز است و ما باید روابط جمهوری اسلامی و عراق را حفظ کنیم.
ما هیچگاه با طرفهایی که از تصمیم ترامپ خوشحال هستند، نخواهیم بود. ما خوشحالی نمیکنیم، چون این تصمیمات به روابط ما صدمه میزند.
العالم: به نظر شما چگونه این تصمیم بر روابط ایران و عراق از لحاظ تجاری و یا سیاسی تاثیر خواهد گذاشت بویژه که اخیرا شاهد برخی واکنشها در دو کشور بودیم... آیا این تصمیم بر روابط تجاری دو کشور تاثیر خواهد گذاشت؟
نه؛ گمان نمیکنم، زیرا در دوران جنگ عراق و ایران تجارت میان دو کشور برقرار بود. روند تجاری تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت. مگر اینکه تجارت تبدیل به معاملات بانکی و ارسال مبالغ مالی و غیره شود. این امر دشوار است زیرا تحت کنترل امریکاست اما غیر از این مساله، باید روند تجاری ادامه یابد و معاملات تجاری با ایران و دیگر کشورها ادامه یابد و دولت عراق هیاتی بلندپایه برای بررسی شرایط بعد از تحریم به ایران بفرستد.
العالم: شما گفتید که اقای عبادی در تصمیم خود با شما مشورت نکرد؛ اگر با شما مشورت میکرد، آیا تصمیم به نحو دیگری صادر میشد؟
تا این لحظه این تصمیم فقط در حد اظهارات است اما عملا هیچ اتفاقی نیفتاده است. من اینک از دولت میخواهم که هیاتی بلندپایه به ایران بفرستد تا این مساله را بررسی کنند و به رسانهها اجازه ندهیم به این مساله دامن بزنند. من میخواهم هیاتی بلندپایه به ایران برود؛ به ایران که به زیرکی و تجربه دیپلماسی مشهور است، پیشنهاد میکنم که هیاتهای خود را به پنج کشور بفرستد، پنج کشوری که همچنان به توافق هستهای پایبند هستند.
دیپلماسی ایران میتواند از شدت فشارها علیه این کشور بکاهد. همچنین شرکتهای بزرگ بسیاری وجود دارد که از تصمیمات رییس جمهور آمریکا ضرر کردند؛ از این رو، آنها نیز موضع ایران و کشورهایی که زیان دیدند، را تایید خواهند کرد.
العالم: توصیه شما به دولت آینده عراق درخصوص این تصمیم و نیز به طور کلی در زمینه روابط ایران و عراق چیست؟
روابط ایران و عراق روابط نوپا و گذرا نیست، زیرا برخی روابط وجود دارد که بود و نبود آنها چندان اهمیتی ندارد اما ما با جمهوری اسلامی ایران همانطور که گفتم مرزهای مشترک از «فاو» تا «زاخو» داریم. اینها مرزهای مشترک هستند و این روابط تاریخی، فرهنگی و سیاسی است و نمیتوان تمام این جنبهها را در روابط دو کشور نادیده گرفت.
ما به ضرر کشورهای دیگر با ایران روابط برقرار نمیکنیم و به ضرر ایران با کشورهای دیگر روابطی ایجاد نمیکنیم. ما اصرار داریم که روابط متوازن باشد. با جمهوری اسلامی ایران روابط تاریخی، فرهنگی و منافع مشترک بسیاری داریم. اگر به جبهه دیگر بپیوندیم به معنای از دست دادن این منافع است و این به سود ما نیست. روابط ما با جمهوری اسلامی ایران روابطی حاشیهای و گذرا نیست و باید حفظ شود.
العالم: روابط جمهوری اسلامی ایران و عراق را در مقایسه با دیگر کشورها چگونه ارزیابی میکنید، حمایت ایران از عراق در مبارزه با داعش و دهها ایرانی که برای دفاع از خاک عراق به شهادت رسیدند و ...
جمهوری اسلامی ایران از همان روز نخست مقابله با داعش نه فقط کمکهای انسانی، بلکه کمکهای نظامی و اطلاعاتی نیز ارائه داد. ایران شریک ما بود. علاوه بر اینکه ما شرکای دیگری داشتیم که نمیتوانیم نقش آنها را حذف کنیم. آنها نیز نقش داشتند. 139/120
بیشتر بخوانید:
فواد معصوم: نیازمند اصلاح قانون اساسی عراق هستیم
«فؤاد معصوم»: ضرورت جلوگیری از بازگشت تروریست ها
رئیس جمهوری عراق: حیدر العبادی تابع تصمیمهای آمریکا نیست