به گزارش ایران پرس، پایگاه اینترنتی مجله آمریکایی «نشنال اینترست»، یادداشتی به قلم کالین کلارک و چاد سرنا با عنوان «چه اتفاقی می افتد وقتی که داعش به اقدامات زیرزمینی روی آورد» درباره راهبردهای احتمالی داعش پس از شکست خلافتش منتشر کرد.
شکست های داعش در عراق و سوریه ادامه دارد و ممکن است این گروه اقدامات زیرزمینی خود را آغاز کنند که نسبتا فصل جدیدی است و ساختارهای ضدتروریستی کشورهای غربی در فضای سایبر هم آشنایی چندانی با این وضعیت ندارند.
تحلیلگران ابرازنگرانی کرده اند که داعش ممکن است به سمت استفاده از پول های مجازی برای تامین مالی حملات خود گرایش پیدا کند. (پول مجازی نوعی اعتبار مالی دیجیتالی است که توسط بانک مرکزی و یا دولت هیچ کشوری منتشر و تایید نشده و به هیچ یک از واحدهای پولی دنیا نیز وابستگی ندارد؛ اما توسط اعضاء گروه های خاصی در فضای مجازی برای پرداخت مورد قبول واقع شده و می توان آن را انتقال داده، ذخیره و یا در تجارت الکترونیکی استفاده کرد). استفاده ازاین نوع پول ها می تواند بر نقل وانتقالات غیرقانونی این گروه سرپوش گذاشته و آنها را قادر سازد تا از حملاتی در خارج از محدوده تحت کنترل خود نیز حمایت کنند. و البته این سازمان سابقه زیادی در استفاده از فضای سایبری و فناوری ها نوین به شیوه های مبتکرانه دارد.
به گفته آژانس پلیس اروپا (یوروپُل)، داعش در حال توسعه ساختار رسانه های اجتماعی مختص به خود است تا به اعضایش کمک کند از نظارت های امنیتی بر روی ارتباطات و محتوایی که بین اعضاء گروه رد و بدل می شود فرار کنند. و زمانی که داعش تبدیل به یک گروه زیرزمینی شود، یک شبکه رسانه های اجتماعی توسعه یافته می تواند این گروه را قادرسازد به تشویق اعضایش برای حملات خارجی ادامه داده و شاید تعداد این حملات نیز بیشتر شود.
داعش سرزمین های تحت کنترل خود را از دست داده و اکنون با دشواری های مالی شدیدی روبروست. اعضایش در حال فرار هستند و رهبرانش به سرعت زیادی مورد هدف قرار می گیرند. داعش در دنیای اسلام و دنیای عرب حامیان خود را از دست داده و این روند به سرعت ادامه دارد. اکنون داعش در تلاش ناامیدانه برای ادامه جنگ، به طور روزافزونی به نیروهای قدیمی خود برای انجام حملات انتحاری وابسته شده است.
داعش علیرغم فلاکتی که به آن دچار شده، به احتمال خیلی زیاد در ماه ها و سال های آینده شکست نخواهد خورد. حتی جایی که داعش از منطقه تحت تسلط خود بیرون رانده شده نیز جوامع عرب سنی که از حقوق خود محروم شده اند احتمالا به طرفداری خود از اهداف داعش برای تاسیس خلافت ادامه خواهند داد. آنهایی هم که از نظر ایدئولوژیکی به داعش متمایل نیستند، هنوز این گروه را بهتر از دولت های عراق و سوریه برای حفاظت از منافع خود می دانند.
داعش درحالی که یورش های اخیر نیروهای متنوع ضد خود را در عراق و سوریه تحمل می کند، به طور اساسی در حال انتقال به فاز جدیدی ازچرخه حیات خود است و به بسترهای زیرزمینی و فضای آنلاین روی آورده است.
همان طور که کریگ وایتساید، استاد دانشکده جنگ نیروی دریایی آمریکا و برخی دیگراز کارشناسان بارها هشدار داده اند، گرفتن سرزمین از داعش یک راه حل موقت است که در کوتاه مدت صرفا این گروه را به سمت اقدامات مخفی سوق می دهد. در همین ارتباط، داعش احتمالا محل فعالیت هایش را تغییر داده و به جاهایی می رود که قادر باشد قدرت خود را حفظ کرده و از گروه خود با تامین سلاح و تجهیزات حمایت کند. بدون شک داعش فعالیت های خود را در فضای سایبری بیشترخواهد کرد. این گروه در سال های گذشته از این فضا به عنوان پناهگاه نسبتا امنی برای عملیات های هجومی و پشتیبانی استفاده کرده است.
چگونه داعش در حالی که خلافت خود را از دست می دهد، به حیات خود ادامه خواهد داد؟
یک نگرانی این است که یک حمله موفقیت آمیز در خاک آمریکا می تواند یک واکنش نظامی فوری را در پی داشته باشد، و موجب شود که داعش و حامیانش مقاوم تر شده و چنین به نظر برسد که از آن چیزی که واقعا هستند، قویتر و کارآمدترند. حمله اخیر منچستر نشان داد که داعش توانایی قابل ملاحظه ای برای انجام حملات خارجی از جمله غرب دارد.
داعش همچنین ثابت کرده است که توانایی زیادی در روشن کردن آتش فرقه ای درجهان اسلام دارد که به وسیله آن خود را حامی منافع سنی ها نشان دهد. این بخشی ازراهبرد داعش در مصر است که حملات اخیر این گروه، مسیحیان قبطی را هدف قرار داده است. اگر این راهبرد موفقیت آمیزباشد، شکی نیست که این رفتار را در کشورهایی چون عراق، عربستان سعودی، افغانستان و پاکستان که حضور خود را حفظ کرده نیز ادامه خواهد داد.
با این حال همانطور که بسیاری از تحلیلگران در ماه های اخیر ادعا کرده اند، اگر داعش در حال سقوط است، چرا همچنان نگرانی زیادی درباره ظرفیت این گروه برای انجام حملات تروریستی وجود دارد؟ درست در این ماه، وزارت خارجه (آمریکا)، برای اتباع آمریکایی که قصد سفر به اروپا را دارند، هشدار امنیتی صادر کرده است. بعلاوه، اداره امنیت حمل و نقل نیز در اوایل ماه می درباره حملات به وسیله خودرو هشدار امنیتی صادر کرده است. نگرانی درباره توانایی تروریست ها درمنفجر کردن وسایل الکترونیکی موجب شد که محدودیت هایی در حمل لپ تاپ در خطوط هوایی به مقصد آمریکا ایجاد شود. انگلیس از ترس حملات تروریستی قریب الوقوع، سطح وضعیت امنیتی را از شدید به بحرانی ارتقا داده است.
یکی از دلایل تشدید نگرانی ها ممکن است آغاز ماه رمضان باشد. در سال های اخیر درماه رمضان، حملات تروریستی افزایش زیادی داشته است. سال گذشته یکی از بزرگترین حملاتی که داعش مسئولیت آن را برعهده گرفت در ماه رمضان اتفاق افتاد که بیش از سیصد نفر کشته داشت. داعش اخیرا از پیروان خود خواسته است که از آزادی حمل و خرید و فروش سلاح در آمریکا برای به دست آوردن سلاح استفاده کنند؛ زیرا لزوما نیازی نیست که برای انتقال سلاح مدارکی را تکمیل کنند که رابطه آنها را با داعش نشان دهد.
گرایش به حملات سایبری
از آنجایی که داعش قدرت انطباقی بالایی دارد، برخی از ابتکاراتش از جمله پرتاب نارنجک از هواپیماهای بدون سرنشین کوچک، بیشتر برای ایجاد رعب و وحشت از توانایی های این گروه است تا تهدیدی واقعی. ادامه تاخت و تاز داعش در فضای مجازی نشان می دهد که به عنوان یک سازمان تروریستی، از چابکی زیادی نسبت به بسیاری دیگر از گروه های تروریستی در تاریخ معاصر برخوردار است.
هر چقدر هم که داعش دراستفاده از فضای سایبری برای پیشبرد اهدافش زیرک و هوشیار باشد، وابستگی بیش از حد به فناوری و رسانه های اجتماعی می تواند آسیب هایی داشته باشد. به طور مثال، سال گذشته، فرماندهی سایبری آمریکا با به دست آوردن رمز ورود حساب های کاربری داعش، تبلیغات مهم آنها را حذف کرده و دسترسی متخصصان شبکه های اجتماعی به صفحاتشان را مسدود نماید.
در حالی که داعش از بسیاری از مزایای فضای مجازی برای طراحی، تشویق و حمایت از فعالیت های تروریستی استفاده می کند، اما نمی تواند توجه فرماندهان نظامی آمریکا به فعالیت های سایبری خود را منحرف سازد. توانمندی های تلفیق شده سایبری که اکنون برای مقابله با داعش ایجاد شده، تنها با افزایش سرمایه گذاری و تجارب می تواند ادامه داشته باشد.
داعش با از دست دادن اعتبار و سرزمین های تحت کنترل خود، منابع خود را به سمت فعالیت های سایبری سوق داده است اما همزمان دشمنانش نیز بر روی توسعه توانمندی های سایبری خود سرمایه گذاری می کنند. هر چقدر که داعش بیشتر از فضای سایبری برای ادامه عملیات های خود استفاده کند، احتمال اینکه بخش های بیشتری از این سازمان شناسایی و مختل شود نیز افزایش می یابد. داعش احتمالا درک خواهد کرد که انتقال فعالیت های تروریستی به فضای سایبری و اقدامات زیرزمینی نسبت به سال های گذشته دشوارتر شده و هزینه بیشتری برایش خواهد داشت.113/112
بیشتربخوانید:
فواد معصوم: شکست داعش در عراق، موفقیتی جهانی است
نخست وزیر عراق: شکست داعش در آینده نزدیک حتمی است
