ایران پرس: دیوان بین‌المللی دادگستری حکم اولیه درباره شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی در خصوص ارتکاب نسل کشی در غزه را صادر کرد.

چهارمین ماه جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه در حال سپری شدن است. وزارت بهداشت غزه روز جمعه (6 بهمن - ۲۶ ژانویه) اعلام کرد که شمار شهدای فلسطینی در تجاوزات رژیم اشغالگر از هفتم اکتبر تاکنون به 26 هزار و 83 شهید و 64 هزار و ۴۸۷ مجروح رسیده است.

پس از تداوم جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه غزه و وقوع نسل‌کشی در این باریکه، آفریقای جنوبی علیه این رژیم به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت کرد.

در حکم اولیه که امروز صادر شد چند نکته حائز اهمیت است:

اول؛ اسرائیل نخستین شکست را در دادگاه متحمل شد چرا که دادگاه درخواست اسرائیل را برای نپذیرفتن شکایت آفریقای جنوبی رد کرد. دادگاه هم صلاحیت خود را برای رسیدگی به شکایت اعلام کرد و هم تصریح کرد که آفریقای جنوبی حق شکایت از اسراییل را در این دادگاه دارد. 

این دادگاه همچنین اعلام کرد که گزارشات آفریقای جنوبی عاقلانه و منطقی بوده و باید بررسی شود.

دوم؛ دادگاه لاهه با صدور رای اعلام کرد: صلاحیت رسیدگی به پرونده نسل کشی فلسطینیان توسط اسرائیل، مطرح شده از سوی آفریقای جنوبی را دارد. از ۱۷ قاضی دادگاه ۱۶ قاضی معتقدند که اسرائیل باید اقدامات نسل‌کشی و ویرانگری فیزیکی را در منطقه غزه متوقف کند. بنابراین، اگرچه دادگاه اعلام کرد «ما اکنون حکمی در مورد اینکه نسل‌کشی رخ داده یا نداده صادر نمی‌کنیم»، اما وقوع نسل‌کشی برای اعضای دادگاه محرز است کما اینکه در ادامه حکم امروز نیز آمده است: «مردم فلسطین حق دارند که از جنایت نسل‌کشی در امان باشند.»

سوم؛ با حکم صادر شده، توپ در زمین اسرائیل است زیرا به این رژیم فرصت یک ماهه داده شد تا «اقدامات لازم برای فراهم کردن نیازهای انسانی مردم غزه را فورا اتخاذ کند» و همچنین «اقدامات لازم برای ممانعت از جنایت‌های کشتار علیه یک مجموعه انسانی را اتخاذ کند». تداوم جنایت‌های اسرائیل علیه غزه می‌تواند برای این رژیم تبعات حقوقی در پی داشته باشد. 

چهارم؛ اسرائیل تاکنون بارها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل جنایت علیه غزه محکوم شده است، اما قطعنامه‌های مجمع الزام‌آور نیست. این در حالی است که احکام دیوان بین‌المللی دادگستری الزام‌آور است. بنابراین، اسرائیل اکنون باید تصمیم بگیرد که چگونه پاسخ دهد. اسرائیل باید طی یک ماه تمام اقدامات موقت اعمال شده را به دادگاه گزارش دهد.

پنجم؛ حکم دادگاه بین‌المللی دادگستری تعهدات حقوقی بین‌المللی را بر اسرائیل تحمیل می‌کند، اما هیچ مکانیزم اجرایی برای آن وجود ندارد. بنابراین، ممکن است اسرائیل با حمایت آمریکا و چند کشور اروپایی، از اجرای حکم خودداری کند، کمااینکه پیش از این نیز با حمایت دولت سابق آمریکا از اجرای قطعنامه 2334 شورای امنیت درباره توقف شهرک‌سازی خودداری کرده بود. اگر رژیم صهیونیستی از اجرای حکم دادگاه خودداری کند، اعتبار نظام جهانی و به خصوص نهادهای حقوقی آن زیر سوال خواهد رفت. 

ششم؛ از آنجایی که حکم اولیه دادگاه زمانی صادر شد که هنوز جنگ ادامه دارد و نشانه‌ای نیز مبنی بر پایان آن دیده نمی‌شود، نوعی نوآوری و نقطه عطف محسوب می‌شود.

دولت آفریقای جنوبی نیز در واکنش به این رأی دادگاه لاهه گفت: "ما از اقدامات موقتی که دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل وضع کرد، استقبال می‌کنیم. این حکم یک پیروزی قاطع برای حاکمیت قانون و یک نقطه عطف مهم در یافتن عدالت برای مردم فلسطین است."

«سامی ابوزهری» از رهبران جنبش حماس هم حکم اولیه دادگاه لاهه درباره نسل کشی رژیم صهیونیستی در غزه را تحول مهمی برای منزوی کردن رژیم صهیونیستی و افشای جنایت این رژیم در غزه دانست. 

نویسنده: سیدرضی عمادی

117

بیشتر بخوانید:

ایران از حکم دادگاه لاهه علیه اسرائیل استقبال کرد