این تحریم و تهدید، میان دوعضو کوچک ناتو رخ نداده، بلکه امریکا به عنوان بزرگترین عضو ناتو، وزرای کشور و دادگستری ترکیه را تحریم کرده است. بهانه آمریکا برای تحریم دو وزیر کابینه ترکیه، مشارکت آنها در بازداشت و محاکمه یک کشیش امریکایی عنوان شده است.
ترکیه اخیرا "آندرو برونسون" کشیش امریکایی را به اتهام فعالیت های تروریستی و همکاری با گروه فتح الله گولن زندانی کرد. این تصمیم آنکارا، خشم دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا را برانگیخت و وی تهدید کرد که در صورت خودداری ترک ها از آزادی این کشیش، تحریم هایی را علیه آنکارا وضع خواهد کرد.
گرچه محکومیت برونسون از حبس در زندان به حبس در منزل تغییر کرد، اما ترامپ طی دستوری، تحریم عبدالحمید گل و سلیمان سویلووزرای دادگستری و کشور ترکیه را صادر کرد.
در مقابل، "مولود چاووش اوغلو" وزیر امور خارجه ترکیه با محکوم کردن تصمیم آمریکا به تحریم مقامات ترکیه به خاطر بازداشت کشیش آمریکایی هشدار داد: «اقدام واشنگتن مبنی بر وضع تحریم علیه مقامات ترک، بدون جواب نخواهد ماند.»
البته تنش در روابط انکارا- واشنگتن صرفا به حکم محکومیت یک کشیش امریکایی محدود نیست. رجب طیب اردوغان که اخیرا با تغییر قانون اساسی ترکیه اختیارات فراوانی کسب کرده، نگران است که حمایت های آشکار و پنهان امریکایی ها از گولن در نهایت به تغییرات سیاسی دراین کشور بیانجامد و روند ناکام در کودتای سال 2016 را تکمیل کند.
در مقابل، امریکایی ها به شدت از تقویت مناسبات ترکیه با روسیه و ایران نگران هستند و هم سویی سه کشور را مغایر برنامه های بلند مدت خود در منطقه غرب آسیا به ویژه در ارتباط با جنگ داخلی سوریه ارزیابی می کنند.
به همین دلیل کنگره امریکا فروش جنگنده های اف - 35 را به ترکیه ممنوع کرده است. این تصمیم زمانی اتخاذ شد که اردوغان بی توجه به هشدارهای امریکا، قرارداد خرید سامانه دفاع موشکی اس 400 را با روس ها امضا کرد.
تحولات چند سال اخیر، به ویژه پس از روی کار آمدن ترامپ، بر نگرانی های متحدان سیاسی- نظامی امریکا مبنی بر قابل اعتماد نبودن واشنگتن افزوده است. از غرب اروپا تا شرق آسیا، متحدان امریکا در تلاش هستند از وابستگی خود به این کشور بکاهند و به سیاست خارجی و همکاری های تجاری خود تنوع ببخشند. این رویکرد با واکنش تند و تهاجمی امریکا مواجه شده است.
با این حال، تحولات چند سال اخیر نشان داده که اتخاذ سیاست مشت آهنین از جانب امریکا نه فقط در قبال رقبا و دشمنان این کشورکارساز نبوده، بلکه اغلب از جانب متحدان سنتی واشنگتن نیز نادیده گرفته شده است.
بی توجهی آنکارا به درخواست آزادی فوری کشیش بازداشت شده و تهدید به اقدام تلافی جویانه در قبال تحریم دوعضو کابینه ترکیه، از وخیم تر شدن مناسبات دو کشور حکایت دارد؛ روندی که اگر ادامه یابد، لطمات سنگین تری به همکاری دوعضو موثر ناتو در منطقه متلاطم غرب آسیا وارد می کند. 118/112
نویسنده: امیر علی ابولفتح
بیشتر بخوانید:
واکنش وزیر داگستری ترکیه به تحریم آمریکا
ترکیه: تحریم‌های آمریکا بی‌پاسخ نخواهد ماند
تحریم دو وزیر ترکیه ای توسط دولت آمریکا
