هر ساله با نزدیک شدن به این روز توجه ویژه ای به حمایت از این قشر می شود و فرصتی فراهم می‌آید که مسائل و مشکلات آنها از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
«ساخت جهانی بهتر پس از کرونا برای افراد دارای معلولیت» شعار سازمان بهداشت جهانی در گرامیداشت این روز در سال 2020 است. در حقیقت افراد دارای معلولیت از جمله گروه‌هایی هستند که در شرایط انتشار ویروس کرونا نیاز به حمایت‌های ویژه دارند. این افراد در تمام عمر خود نیازمند حمایت‌های خاص هستند، اما تطبیق آنها با شرایط جدید به مراتب سخت‌تر از سایر افراد جامعه است.
روز جهانی معلولان
معلول به کسی گفته می شود که بر اثر نقص جسمی یا ذهنی، اختلال قابل توجهی به طور مستمر بر سلامت و کارایی عمومی، و یا در شئون اجتماعی، اقتصادی و حرفه ای او به وجود آید، به طوری که این اختلال، از استقلال فردی، اجتماعی و اقتصادی وی بکاهد.
این گروه، شامل ناشنوا، نابینا، و معلول جسمی، حرکتی و ذهنی می باشد. آمار ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، نشان می دهد که تا سال 1378، ده درصد از جمعیت جوامع صنعتی و دوازده درصد ازجمعیت جوامع روبه توسعه را، افراد معلول تشکیل می دهند.
در ایران، حدود سه درصد به نوعی دچار معلولیت های جسمی جزئی یا کلی هستند. معلولیت، گاه به علت نبود در مان مناسب، در طول زندگی و تا پایان عمر، با این گونه افراد خواهد بود.
در شرایط کنونی جدال فرسایشی با همه گیری جهانی ویروس کرونا و بیماری کووید- 19 جدا از اثرات مخرب جسمی و جانی که بر جا گذاشته و خواهد گذاشت پیامدهای ویران کننده و البته خاموشی را هم در پی داشته و خواهد داشت.
این تاثیرات و پیامدهای نگران کننده بیشتر از همه متوجه اقشاری از جامعه خواهد بود که در دوران پیش از بحران کرونا هم آسیب پذیر ترین گروه از جامعه را تشکیل میدادند که عمدتاً از لایه‌های پائین درآمدی هستند.
این گروه شامل زنان، کودکان، افراد مبتلا به بیماری‌های خاص و مخصوصاً افراد دارای معلولیت هستند که در هر بحرانی در جوامع بشری بیشترین آسیب متوجه آنها بوده و خواهد بود.
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد با انتشار پیام ویدیویی توجه دولتها را به این امر جلب نمود و اعلام کرد: "طبقه معلول جامعه نسبت به طبقات دیگر از ویروس کرونا بیشتر متاثر می شوند. همه‌گیری کرونا ویروس در حال تشدید نابرابری‌ها بوده و تهدیدات جدیدی را در این زمینه ایجاد کرده است. بر این اساس از دولتها می خواهیم تا معلولان را در مرکز توجه به لحاظ اقدامات مقابله‌ای و بهبودی کووید- 19 قرار داده و توجه بیشتر به حقوق آنها انجام دهند.»
در همین رابطه گروهی از متخصصان طی نامه ای به ژورنال روان‌پزشکی آمریکا بیان کردند، بیماری ویروس کرونا تأثیر ویژه‌ای روی افراد دچار معلولیت ذهنی و جسمی داشته و آنها نیاز به حمایت ویژه دارند.
دکتر «جان کنستانتینو» مدیر مرکز تحقیقات معلولیت‌های ذهنی و رشد در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن و جمعی از همکاران وی در سایر مؤسسات بیان کردند: "افراد دچار ناتوانی‌های ذهنی و رشدی با شیوع کرونا به‌طور نامتناسبی منزوی شدند و شدت این انزوا باعث تضعیف جامعه برای همه شهروندان است. فناوری وب برای آنها مفید نیست و بسیاری نمی‌توانند درک کنند که برای محافظت از این ویروس چه باید بکنند. محققان معتقدند بیشتر این افراد در محیط زندگی خود به مراقبت شخصی یا حمایت درمانی احتیاج دارند؛ چیزهایی که بسیاری از آنها در طی شیوع کرونا دسترسی خود را به چنین مواردی به‌طور موقت از دست داده‌اند."
برخی از معلولان برای حفظ استقلال و زندگی در خانه‌های خود و نه در آسایشگاه‌ها و مراکز مراقبتی به دیگران و کمک‌های منظم وابسته‌اند. شیوع بیماری‌های واگیردار می‌تواند این خدمات را مختل کند.
دستیاران و مراقبان معلولان ممکن است خود بیمار شوند یا به دلیل شیوع کرونا مجبور به خانه‌نشینی و حفظ قرنطینه شوند. این موضوع دریافت خدمات مورد نیاز معلولان را مختل می‌کند.
همچنین شایان ذکر است که خصوصاً در هنگام شیوع بیماری‌های واگیردار، مراقبت‌های جمعی مانند مراکز مراقبتی برای معلولان و دیگر گروه‌های پرخطر ایمن نیست، چرا که این نوع از مراقبت‌ها بر خلاف توصیه‌ها مبنی بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و حفظ قرنطینه است.
نکته مهمی که باید بخاطر سپرد این است که خطرات بیماری کووید- 19 برای افراد معلول فقط در یک جهت یا یک شکل وجود ندارد. در واقع خطرات ممکن است ناشی از خود این بیماری نباشد، اما در اثر اختلال در خدمات و روال‌های مختلف مورد نیاز آنها ایجاد شود.
ضروری است ضمن برخورد احترام آمیز با معلولان، به آنان فرصت داده شود تا استعدادهای خلاق هنری و فکری خود را شکوفا سازند و آن را برای غنی سازی جامعه به کار گیرند. دستیابی به توسعه مورد نظر در هزاره جدید، نیاز به مشارکت معلولین و استفاده از پتانسیل ها و کارآیی آنان دارد.
ایجاد شرایط مناسب و رعایت حقوق معلولان ، تنها گوشه ای از ادای دین جامعه به این افراد به عنوان شهروندان جامعه است.
توصیه هایی برای مراقبت از افراد معلول در روزهای کرونایی
در انتها باید یادآور شویم که معلولان انسانهایی سرشار از عشق و عاطفه هستند که گاه نقص یک عضو، دیگر اعضای آنها را قوی تر نموده و آنها را مستعد رشد و پیشرفت قابل توجهی می نماید؛ چنانچه امروزه قهرمانان معلول، در جوامع افتخار آفرینی می کنند ولذا با توجه به شرایط کرونایی کارشناسان پیشنهاد می کنند:
- سعی کنید در صورت ارتباط با افراد معلول آنها را نترسانید و هراس بیش از حد را به آنها منتقل نکنید. با توجه به همه عوامل ذکر شده و تجربیات گذشته بسیاری از معلولان، نگرانی برای این افراد غیر منطقی نیست، اما این نگرانی نباید به آنها بیش از اندازه منتقل شود.
- کارفرمایان، معلمان، ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، خانواده‌ها و دوستان در ارتباط با معلولان می‌توانند با ارائه راه‌های عملی و عاطفی برای مقابله با کرونا و دادن توصیه‌های لازم در این زمینه به آنها کمک کنند.
- اگر با یک معلول زندگی و کار می‌کنید یا اگر به افراد معلول یا بیماران با مشکلات مزمن کمک و مراقبت کرده یا به آنها خدمت‌رسانی می‌کنید، اصول بهداشتی را مراعات کنید و با اقدامات احتیاطی از خود در برابر این بیماری محافظت کنید تا بتوانید سالم مانده و قادر به کمک به آنها باشید.
زینب مقدسی
117
بیشتر بخوانید:
تصاویر: روز جهانی معلولان؛ نمایش توانایی معلولان در مشهد
