روزی که روند انقلاب اسلامی را به گونه ای شکل داد که طومار دو هزار و پانصد ساله نظام شاهنشاهی در مدت زمانی کوتاه برچیده شد. قیام ۱۹ دی 1356 مردم قم زمینه‌هایی داشت که برای بررسی آن باید فضای سیاسی و اجتماعی آن سال و فضای کلی دهه ۵۰ مورد بررسی قرار گیرد؛ در دهۀ ۵۰ رژیم شاه یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین کشورهای منطقه بود و از سوی دیگر از حمایت همه جانبۀ آمریکا برخوردار بود.
به عنوان مثال در سال ۱۳۵۶ درآمد نفتی ایران به ۷/۲۰ میلیارد دلار رسیده بود؛ سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در شهریور 1357 درست پنج ماه قبل از سقوط رژیم شاه در گزارشی اعلام کرد: «ایران نه تنها در یک موقعیت انقلابی قرار ندارد، بلکه حتی آثار و علائمی از نزدیک بودن شرایط انقلاب هم در آن به چشم نمی خورد.»
به همین دلیل در سالهای دهه 1350 کسی تصور نمی‌کرد که حکومت سلطنتی شاه با پایه‌های محکم و درآمدهای سرشار و موقعیت برتر در منطقه و همچنین آسودگی خاطر از گزند نیروهای مخالف به دلیل سرکوب شدن آنها و ایجاد اختناق و فضای رعب و وحشت، دستخوش تغییر و تحول و انقلابی گردد. در این حال، محمد رضا پهلوی پس از تجلیل جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت آمریکا و جزیره ثبات خواندن ایران از سوی وی، به تشدید اقدامات و سرکوب علیه مخالفان روی آورد و اینبار به ساحت مرجعیت شیعه تعرض کرد.در روز 17 دی 1356 مقاله ای با عنوان "استعمار سرخ و سیاه"، در سالروز کشف حجاب در روزنامه اطلاعات چاپ شد ، در این مقاله به حضرت امام خمینی (ره) اهانت شده بود.
با این که برای اولین بار نبود که عوامل رژیم شاه به حضرت امام (ره) اهانت می کردند امّا جرقه ای در شهر قم زده شد که به قیامی خونین و تاریخ ساز مبدل گردید. پس از این که علما دروس حوزه را تعطیل کردند، اقشار مختلف مردم به سرعت وارد صحنه مبارزه شدند و در حمایت از امام خمینی(ره) و روحانیت با علما و طلاب همراهی کردند.
در این باره، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سرعت در احساس تکلیف، خطرپذیری در مقابل رژیم سنگدل و خونخوار طاغوت، و حرکت بهنگام و بدون تردید را از جمله ویژگی‌های قیام ۱۹دی مردم قم برشمرده و تأکید کرده اند: هر حرکتی که از این ویژگی‌ها برخوردار باشد حتماً به اهداف مورد نظر می‌رسد.
قیام 19 دی با مظلومیت شهدا و حرکت روحانیت و مردم به بار نشست و حرکت ساز شد. پیام حضرت امام (ره) روح تازه ای در کالبد مجروح ملت دمید و انقلاب، آهنگ و شتاب تازه ای به خود گرفت. مبارزه علیه رژیم طاغوت شکل همه جانبه ای پیدا کرد و در نهایت با بازگشت امام خمینی (ره) به کشور به پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357 انجامید.
بدیهی است، تحولات پس از 19 دی و حضور اقشار مختلف مردم در مبارزه با رژیم طاغوت که پیروزی انقلاب اسلامی را تسریع کرد، نشان می دهد، تصور رژیم شاه از اقتدار به واسطه درآمدهای سرشار نفتی و برخورداری از حمایت های آمریکا، اشتباه و دور از واقعیت های جامعه بوده و هرگز تضمین کننده بقای این رژیم نبوده است.
مقام معظم رهبری، پشت‌گرمی رژیم طاغوت به آمریکا را علت بی‌عقلی و جسارت در چاپ مقاله موهن علیه امام خمینی خوانده و گفته اند: چند روز قبل از ۱۹ دی، کارتر در تهران و در حالت مستی، ایران را جزیره ثبات نامیده بود اما این حمایت نتیجه‌ای نداد چرا که به فرموده قرآن، نتیجه اتکا به نیروی کفر چیزی جز شکست نیست.
نویسنده: عقیقی
116
