سفرهای خارجی سعد الحریری از دسامبر 2020 آغاز شد. وی دسامبر 2020 به امارات سفر کرد. سعد الحریری ژانویه 2021 نیز به ترکیه و در فوریه نیز تاکنون به مصر و قطر سفر کرده است.
سعد الحریری در حالی این سفرهای خارجی را انجام می‌دهد که هنوز یک شخصیت رسمی در ساختار قدرت لبنان محسوب نمی‌شود چرا که اگرچه موفق به کسب رای اعتماد از پارلمان برای تصدی پست نخست وزیری شده، اما هنوز نخست وزیر این کشور نیست زیرا نتوانسته است کابینه جدید را تشکیل دهد.
به نظر می‌رسد مهم‌ترین هدف این سفرهای خارجی بین‌المللی کردن موضوع تشکیل کابینه در لبنان است؛ موضوعی که سید حسن نصرالله نیز در سخنرانی سه شنبه شب خود به مناسبت روز شهید به آن اشاره و البته از آن انتقاد کرد.
دبیرکل حزب‌الله لبنان با انتقاد از تلاش برای بین‌المللی کردن تشکیل کابینه در لبنان، گفت: "این موضوع مسائل لبنان را پیچیده‌تر می‌کند و حتی دعوت به جنگ است." سید حسن نصرالله در این خصوص تأکید کرد: "ما احساس می‌کنیم که طرح این ایده برای این است که گروهی با کمک از نیروی خارجی، علیه دیگری قدرت‌نمایی کند و دعوت به این موضوع، اشغالگری جدید است و با حاکمیت کشور در تضاد است."
الحریری اکتبر 2020 مامور به تشکیل کابینه جدید لبنان شد، اما با گذشت چهار ماه نه تنها پیشرفتی نداشته بلکه به نظر می‌رسد فرآیند تشکیل نشدن کابینه طولانی‌تر نیز خواهد شد.
رئیس جریان المستقبل لبنان درصدد است برای تشکیل کابینه از کشورهای عربی و ترکیه کمک بگیرد. این کمک از یک سو می‌تواند در قالب درخواست از روسای این کشورها برای گفت وگو با «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان و از سوی دیگر برای دریافت کمک‌های مالی با هدف بهبود جایگاه و و جهه داخلی خود در لبنان باشد.
در همین راستا، منابع خبری از ابتکار قطر برای میانجی‌گری میان گروه‌های لبنانی در دوحه خبر دادند. قطر در سال 2008 نیز پس از افزایش اختلاف و حتی درگیری در لبنان، میان گروه‌های لبنانی میانجی‌گری کرده بود. با این حال، به نظر نمی‌رسد بین‌المللی کردن موضوع تشکیل کابینه در لبنان دستاوردی برای الحریری و حامیان وی داشته باشد.
تقابل دو تفکر عامل اصلی تشکیل نشدن کابینه لبنان
علت این موضوع نیز این است که مانع اصلی در تشکیل نشدن کابینه لبنان، اختلاف‌های داخلی است. اگرچه مداخله‌های خارجی به خصوص از سوی کشورهایی نظیر عربستان و امارات وجود دارد، اما گزارش‌ها و خبرهای منتشر شده از داخل لبنان حاکی از این است که تقابل دو تفکر عامل اصلی تشکیل نشدن کابینه لبنان است.
یک تفکر که سعد الحریری با حمایت برخی بازیگران خارجی ارائه می‌دهد، بر تشکیل کابینه تکنوکرات و فراحزبی تأکید دارد. این تفکر بر این باور است که نظام سهمیه‌بندی قدرت در لبنان مانع اصلی چالش‌ها و مشکلات این کشور است.
در مقابل، تفکر دیگر که میشل عون، رئیس جمهوری و حزب‌الله لبنان ارائه می‌دهند مخالف تشکیل دولت تکنوکرات و فراحزبی در این کشور است. علت اصلی مخالفت نیز این است که از یک سو تشکیل دولت تکنوکرات با الزام برای دادن پست نخست وزیری به اهل سنت همخوانی ندارد و از سوی دیگر دولت تکنوکرات با ساختار قدرت در لبنان سازگاری ندارد.
در همین حال، عامل دیگر مخالفت با تشکیل دولت تکنوکرات، بی‌اعتمادی شخصیت‌ها و گروه‌های لبنانی به هم است. برداشت ائتلاف مقاومت این است که پافشاری دولت تکنوکرات، طرحی برای حذف یا کاستن از جایگاه مقاومت در ساختار قدرت لبنان است، موضوعی که عربستان، امارات، اسرائیل و آمریکا پیگیری می‌کنند.
بر همین اساس، میشل عون و حزب‌الله و متحدان‌شان در مقابل دولت تکنوکرات بر دولت وحدت ملی تأکید دارند. «محمد رعد» رئیس فراکسیون وفاداری به مقاومت در این خصوص گفت تنها راه‌حل، تشکیل یک دولت وحدت ملی بر اساس روند توافق طائف است و در غیر این صورت کشور در سایه دولت پیشبرد امور باقی خواهد ماند.
با توجه به این وضعیت، به نظر نمی‌رسد سفرهای خارجی الحریری و بین‌المللی کردن موضوع تشکیل کابینه نیز به پایان این بن‌بست سیاسی در لبنان بینجامد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
لبنان همچنان در مدار اختلاف‌ها؛ ادامه بن بست تشکیل کابینه
حمایت قطر از تشکیل فوری کابینه لبنان
