این سفر که نخستین دیدارمقام های ایران و ژاپن در این سطح پس از پیروزی انقلاب اسلامی محسوب می شود، مورد توجه بسیاری از رسانه ها و محافل سیاسی داخلی و خارجی قرار گرفته است.
از دیدگاه ناظران و تحلیلگران سیاسی به دلائل مختلفی اشتیاق ژاپنی ها به گسترش همکاری با ایران با وجود فشارهای تحریمی آمریکا افزایش یافته است و این اشتیاق فرصت مناسبی برای استفاده بهینه از این سفر برای فعالان اقتصادی دو کشوراست.
گزارش: تهران میزبان نخست وزیر سرزمین آفتاب تابان
با این حال برخی محافل خبری و سیاسی نگاه های خود را معطوف به جنبه دیگری ازاین سفر کرده اند. از نگاه این دسته از ناظران آنچه اهمیت این سفر را برای ژاپن بعنوان یک قدرت اقتصادی افزایش داده شرایط منطقه و نگرانی از افزایش تنش‌هایی است که آمریکا پس از خروج ازبرجام بوجود آورده است. کانون این نگرانی ها بطور عمده درزمینه تحریم خرید نفت و فرآورده های پتروشیمی از ایران است.
این وضعیت سبب شده است، مقام های ژاپن با استفاده از فرصت پیش آمده در سفر به تهران آمادگی خود را برای کمک به کاهش این نگرانی ها ابراز کنند.
ژاپن سومین اقتصاد بزرگ جهان و سومین وارد کننده بزرگ نفت پس از آمریکا و چین است و نمی تواند بازار انرژی ایران را نادیده بگیرد.
تهدید منافع اقتصادی ژاپن و امنیت غرب آسیا، در سایه اقدامات ضد برجامی آمریکا
موسسه تحقیقاتی خاورمیانه اخیرا با انتشار گزارشی اعلام کرد: "ژاپن به شدت به نفت خاورمیانه متکی است و می کوشد تا در این راستا همچنان بر بازار ایران متمرکز باشد."
آنچه منافع اقتصادی ژاپن و دیگر کشورها و امنیت و ثبات را در غرب آسیا به خطر انداخته؛ اقدامات ضد برجامی و جنگ اقتصادی و تحریم های غیر قانونی آمریکاست. تحریم های آمریکا ناقض قطعنامه شورای امنیت در خصوص برجام و مغایر با سیاست های اقتصادی کلان کشورهایی نظیر ژاپن، چین و اتحادیه اروپا است و با اصول تجارت آزاد جهانی ناسازگاراست. لذا یکی از گزینه‌هایی که می تواند به این نگرانی پایان دهد عکس العمل جدی از سوی همین کشورها و از جمله ژاپن نسبت به رفتارهای غیر منطقی آمریکا است.
«کیوان خسروی» سخنگوی شورای عالی امنیت ملی درباره سفر نخست وزیر ژاپن به تهران گفت: "تلاش برای «بازگشت آمریکا به برجام و جبران خسارت‌های وارد شده به ایران» و «رفع تحریم‌های فراسرزمینی واشنگتن علیه ایران» که هر دو از اصول مورد پذیرش و تأکید جامعه بین‌المللی است، می‌تواند تضمینی برای موفقیت این سفر باشد."
آمریکا در یکسال گذشته با خروج از برجام «فشارحداکثری» را کلید زد و بخش عمده ای از برگ های برنده خود درموضوع فشار به اقتصادی ایران را روکرد، اما نتیجه ای نگرفته است.
از اینرو در چنین وضعیتی درنگاه به اهداف این سفر بحث میانجیگری توسط ژاپن و هیچ طرف ثالثی جایگاهی ندارد، زیرا آمریکا مرتکب اشتباه بزرگی شده و باید به شرایط پیش ازتحریم ها بازگردد؛ اما آنچه مسلم است ژاپن در مناسبات با ایران جایگاه ارزشمندی دارد.
«یحیی فوزی» استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین‌الملل می گوید:
"ژاپن از جمله کشورهایی است که پس از برجام تلاش زیادی کرده است تا حضور قوی در بازار ایران از جمله در صنایع سنگین و هواپیما داشته باشد. لذا انتظارمی رود در سفر نخست وزیر ژاپن به ایران دوطرف درباره حضور شرکت های ژاپنی در ایران و سرمایه گذاری در طرح های مختلف گفت و گو کنند. "
با چنین رویکردی مذاکرات مقام های عالرتبه ایران و ژاپن که پس از چهار دهه در بالاترین سطح انجام می شود، قطعا می تواند علاوه بر تقویت روابط دوجانبه به رسیدن به یک درک مشترک نسبت به علت اصلی تنش و بحران در منطقه که چیزی جز مداخلات و زیاده خواهی های آمریکا نیست، منجر شود.
نویسنده: جمشید امین زاده
113/116
بیشتربخوانید:
تلاش ژاپن بر نتیجه بخش بودن سفر «آبه شینزو» به ایران
نخست وزیر ژاپن راهی ایران شد
سفیر ایران در ژاپن: سفر "آبه" به تهران نقطه عطفی در روابط دو کشور است
