در این سفر که در آستانه بیست و پنجمین سالروز استقلال این کشورها و بیست و پنجمین سال روابط سیاسی ایران با آنها انجام می شود؛ نمایندگان حدود 30 بنگاه اقتصادی و موسسات صنعتی و بانکی وزیر امور خارجه را همراهی می‌کنند.
سفر ظریف به آسیای میانه و قفقاز در حالی است که رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز چند ماه قبل سفری به آسیای مرکزی و حوزه قفقاز داشت. «حسن روحانی» در سفرش به این منطقه از قزاقستان؛ قرقیزستان و ارمنستان دیدارکرد. سفررئیس جمهوری ایران به این سه کشور با امضای اسناد همکاری همراه شد. امضای 5 سند همکاری میان مقامات ایران و ارمنستان و برگزاری همایش بازرگانان دو کشور از جمله برنامه های سفر رئیس جمهوری ایران به ارمنستان بود. در سفر به قزاقستان و قرقیزستان نیزچند سند و موافقتنامه همکاری به امضاء رسید.
روابط ایران و کشورهای واقع در حوزه آسیای میانه و قفقاز در ربع قرن گذشته در قالب همکاری های دو و چند جانبه بوده است. این همکاری ها با توجه به عضویت ایران؛ قزاقستان، ترکمنستان و قرقیزستان همراه با دیگر کشورهای این حوزه در سازمان همکاری اقتصادی «اکو»؛ و همسایگی آنها در حوزه خزر و همچنین وجود زمینه های همکاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا زمینه ساز توسعه همکاری های چند جانبه اقتصادی ؛ تجاری و سرمایه گذاری های منطقه ای شده است.
میان ایران و کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز ظرفیت های متنوعی برای همکاری های راهبردی وجود دارد که مهم ترین آن ها در عرصه های اقتصادی است. واقعیت این است که کشورهای این منطقه، در سال های اخیر و با توجه تحولات منطقه ؛ درک بهتری از جایگاه ژئوپلیتیکی ایران در منطقه بدست آورده اند. ایران به دلیل موقعیت ژئوپولتیک خود در منطقه با استفاده از کریدور (راه ترانزیتی) شمال - جنوب که گرجستان نیز به آن پیوسته است؛ حلقه اتصال همسایگان خزر و سایر کشورهای این حوزه به آبهای آزاد محسوب می شود.
در حال حاضر با راه اندازی راه آهن رشت و آستارا و اتصال آن به جمهوری آذربایجان؛ ایران از سه مسیر به آسیای مرکزی و قفقاز متصل شده است ودر تکمیل این مسیرها؛ این کشورها از طریق خطوط راه آهن ایران در منطقه جنوب در آینده نزدیک به دریای عمان نیز وصل خواهند شد.
در واقع جغرافیای ایران پیوستگی ژئوپلیتیکی بین آسیای میانه و خاورمیانه بوجود آورده و فضای نوینی را در حوزه اقتصادی ایجاد کرده است. این سطح از روابط و همکاری ها به جهت آنکه می تواند ظرفیت های جدیدی برای همگرایی ایجاد کند دارای آثار مهم منطقه ای است. منافع راهبردی ایران و کشورهای واقع در حوزه آسیای میانه و قفقاز ایجاب می کند که این همکاری ها تقویت شود. دیدار ظریف از سه کشور آسیای میانه و قفقاز را نیز می بایست در همین چارچوب ارزیابی کرد. جمهوری اسلامی ایران براین باور است که در سایه منافع مشترک و با توسعه همکاری های میتوان در مسیر تقویت دوستی ها گام برداشت وبا چالش ها نیزمقابله کرد. 114/111
بیشتر بخوانید:
روحانی: دریای خزر بستر ارتباطی مهم با کشورهای همسایه است
تاکید رئیس جمهوری ترکمنستان بر همکاری‌های پنج جانبه در خزر / تحلیل
معاون وزير خارجه جمهوري آذربايجان: درياي خزر بايد بين ايران، باكو و سه كشور ديگر ساحلي آن تقسيم شود
آغاز چهل و هشتمین نشست گروه کاری خزر در باکو /تحلیل
