چرا مهم است:
بمباران شیمیایی حلبچه در سال ۱۹۸۸ یکی از فجیع‌ترین جنایات جنگی قرن بیستم محسوب می‌شود که ده‌ها هزار نفر را به کام مرگ کشاند یا دچار آسیب‌های دائمی کرد. این رویداد نه تنها تأثیرات عمیقی انسانی برجای گذاشت، بلکه به دلیل مشارکت کشورهای مختلف در تولید سلاح‌های شیمیایی، ابعاد بین‌المللی نیز یافت.
زمینه خبر:
16 مارس 1988 شهر حلبچه توسط جنگنده بمب افکن‌های ارتش متجاوز رژیم صدام بمباران شیمیایی شد. نیروی هوایی عراق پنج نقطه شهر را با استفاده از انواع بمب‌های شیمیایی از جمله گازهای اعصاب وی ایکس، سارین و تابون و گاز خردل بمباران کرد.
طبق اسناد موجود در این حملات هوایی پنج هزار نفر جان باختند و بیش از 15 هزار نفر از اهالی این شهر 30 هزار نفری مجروح شدند.
او چه می گوید:
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه در حساب ایکس خود نوشت: سی و هفت سال پیش در چنین روزی مردم بی‌دفاع حلبچه آماج بمباران شیمیایی قرار گرفتند که با مشارکت فنی و فناورانه آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی تولید شده بود. ده‌ها هزار نفر از مردم بی‌گناه در جریان این جنایت جنگی هولناک جان باختند یا دچار آسیب‌های دائمی دردناک شدند.
وی افزود: ایرانیان، به‌ویژه مردم سردشت و بسیاری از نظامیان و غیرنظامیان ایرانی که در جریان جنگ تحمیلی ۸ ساله با سلاح‌های شیمیایی رژیم صدام مورد حمله قرار گرفتند، با تمام وجود درد و رنج مردمان حلبچه را درک می‌کنند. «حقیقت» و «عدالت» مطالبه مشروع و همیشگی بازماندگان قربانیان سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده توسط رژیم سابق عراق است.
بقائی تاکید کرد: گذشت زمان نمی‌تواند قبح این جنایت و مطالبه «حقیقت و عدالت» را کم‌رنگ کند. مادام که کشورهای اروپایی شریک در تأمین و توسعه برنامه تسلیحات شیمیایی عراق از بیان «حقیقت» و پذیرش مسئولیت خود طفره روند، ادعاهای آنها در زمینه احترام به حقوق بشر و حاکمیت قانون، بی‌اعتبار باقی خواهد ماند.
نگاه عمیق‌تر:
اگرچه این جنایت توسط رژیم بعث عراق انجام شد، اما غرب هم در این جنایت نقش داشت و هم از آن حمایت کرد. بیش از 400 شرکت اروپایی از جمله شرکت‌هایی از کشورهای هلند، آلمان و فرانسه در دوران جنگ تحمیلی به رژیم بعث عراق سلاح شیمیایی فروختند.
این رویداد به‌وضوح نشان می‌دهد که چگونه منافع سیاسی و استراتژیک می‌تواند بر حقوق بشر و اخلاقیات جهانی سایه بیندازد.
117
سیما مشتاقان
