عموم مردم جهان، ایران را به شعر و شاعری میشناسند و آثار سرشناسترین شاعران ایران به عنوان میراث بشری ثبت و به یادگار مانده است. شاعرانی همچون فردوسی، خیام، مولانا ، سعدی و حافظ و دهها شاعر بزرگ دیگر که نمونه هایی سرشناس از تفکر و فرهنگ ایران به شمار می روند.
برپا ماندن زبان فارسی به عنوان یکی از مؤلفههای هویت ساز در تاریخ ایران و گسترش آن در سطح جهان، مدیون شاعران و ادیبانی است که در طول قرنها نمونههای ارزشمند و کم نظیری از آثار ادبی و هنری را به این زبان شیرین خلق کردهاند؛ شاعران ایرانی در ارتقا فرهنگ و اخلاق مردم نقش بسزایی داشته و با سرودن شعرهای گوناگون در موضوعات مختلف، در رشد فکری ، فرهنگی و معنوی مردم موثر بوده اند.
به عبارت دیگر، آنچه زبان فارسی را قوام داده، استحکام بخشیده و ترویج کرده بیان آن در قالب شعر است که این شعر از موهبتهای جامعه ایرانی است و شعرای فارسی زبان، همواره در زمره حکیمان، فلاسفه و عرفای بزرگ بودهاند.
بدیهی است، پویایی زبان هر کشوری می تواند منجر به پویایی فرهنگ آن کشور شود و به همین دلیل پویایی زبان و گسترش آن از مولفه های بسط قدرت نرم محسوب می شود؛ بر همین اساس، امروزه شعر و ادب فارسی یکی از بهترین ابزارهای دیپلماسی عمومی و فرهنگی کشور و بخشی از قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران است که نقش آن برای انتقال پیام «دین و اخلاق»، «تمدن» و«ایرانیگری» مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار دارد.
"حضرت آیتالله خامنهای" شامگاه دوشنبه در شب ولادت با سعادت کریم اهلبیت حضرت امام حسن مجتبی علیهالسلام در دیدار جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب فارسی، با ابراز خرسندی از استمرار پیشرفت و رو به اوج بودن شعر فارسی، شعر را رسانهای مهم و تأثیرگذار در دوران جنگ رسانهای خواندند و گفتند: "در این عرصه باید از میراث کمنظیر شعر و ادب فارسی به عنوان رسانهای قدرتمند و اثرگذار و نافذ به بهترین وجه استفاده شود و پیامهای دینی، تمدنی، ایرانیگری و ایستادگی و شجاعت به افکار عمومی دنیا منتقل شود."
یکی از کارکردهای مهم زبان وادب فارسی کارکرد رسانه ای آن در انتقال و تبیین مفاهیم و ارزشها و تصویرسازی در ذهن مخاطب است؛ شعر و ادب فارسی به دلیل قدرت تاثیرگذارش در مخاطب، سهم مهمی در ایجاد تصویر مثبت از فرهنگ وارزش های ملی و اسلامی ایرانیان داشته و دارد ؛ در واقع بخشی از تصویر مثبت بسیاری از ملت ها از ایران و اسلام نیز برگرفته از قدرت تبیین، اغناکننده و تصویرساز آثار ادبی شاعران بزرگ فارسی زبان بوده است.
واضح است که اکنون در عصر ارتباطات و اهمیت یافتن کارکرد دیپلماسی فرهنگی در افزایش قدرت نرم ملت ها ،اهمیت زبان که بازتابی از ارزش ها، باورها و ویژگی های اجتماعی ،فرهنگی تاریخی وتمدنی یک ملت بشمار می رود بیش از گذشته مورد توجه قرارگرفته است ، از این رو بسیاری از کشورها موضوع آموزش زبان و توسعه وگسترش ارتباطات ادبی را به نکته کانونی دیپلماسی عمومی و فرهنگی خود تبدیل کرده وتمرکز اصلی دیپلماسی فرهنگی آنان به امر توسعه آموزش زبان در سایر ملت ها اختصاص یافته است.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
112