شکایت قطر علیه مصر؛ سوء استفاده قاهره از شورای امنیت/ تحلیل

مصر از اول اوت ریاست دوره ای سازمان ملل متحد را برای مدت یک ماه بر عهده گرفت. «علیاء احمد بن سیف آل ثانی»، نماینده دائم قطر در سازمان ملل، نامه شکایت از مصر را اواخر ماه گذشته میلادی و پیش از آغاز ریاست مصر در شورای امنیت در اختیار رئیس سابق شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل متحد قرار داد اما این نامه روز گذشته دوم اوت منتشر شد.

روابط مصر و قطر طی شش سال اخیر را می توان به دو دوره متفاوت تقسیم کرد. دوره نخست از زمان شروع اعتراض های ضد حکومتی علیه دولت حسنی مبارک تا کودتای سال 2013 علیه محمد مرسی و دوره دوم نیز از زمان کودتای 2013 تاکنون است.

در دوره نخست؛ قطر ضمن حمایت از اعتراض های مردمی علیه حسنی مبارک، در گسترش این اعتراض ها نقش مهمی داشت زیرا شبکه الجزیره قطر با پوشش اعتراض ها، در سازماندهی اعتراض های ضد حکومتی نیز نقش مهمی ایفا کرد. در ادامه این دوره نیز دولت قطر امکانات خود را در حمایت از اخوان المسلمین و سپس دولت اخوانی محمد مرسی بسیج کرد و شبکه الجزیره نیز به نوعی به تریبون اخوان مصر تبدیل شد. با این حال، کودتای سال 2013 و برکناری محمد مرسی از قدرت سبب چرخش اوضاع در مصر در تضاد با خواست ها و سیاست های دولت قطر شد.

در این دوره، در مصر دو دولت (دولت موقت عدلی منصور و دولت عبدالفتاح السیسی) روی کار آمد. هم در دولت موقت عدلی منصور و هم در دولت السیسی به قطر به عنوان کشوری نگریسته شد که به دلیل حمایت و میزبانی از اعضا و رهبران اخوان المسلمین امنیت ملی مصر را تهدید می کند. در حالی که دولت موقت مصر، اخوان المسلمین را سازمانی تروریستی معرفی کرد، قطر تحولات سال 2013 را کودتا نامید و همچنان از اخوان حمایت کرد که این موضوع سبب بروز تنش های جدی در روابط قاهره - دوحه شد.

در حالی که این تنش میان قطر و مصر ادامه داشت، دولت قاهره در تنش اخیری که میان قطر و عربستان سعودی بروز کرد، ضمن همسویی کامل با ریاض، به همراه عربستان، امارات و بحرین، روابط خود با دوحه را قطع کرد. از سویی دیگر، از آنجایی که مصر یکی از اعضای غیردائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است، این جایگاه سبب شد که قاهره در سازمان ملل متحد و شورای امنیت نیز علیه دولت قطر موضع گیری و به خصوص تلاش کند حمایت اعضای شورای امنیت را علیه قطر در این تنش عربی به دست آورد. از همین رو، دولت قطر ضمن اینکه بر این باور است، مصر از شورای امنیت سوء استفاده می کند و فعالیت های آن ارتباطی با ماموریت شورا و کمیته های آن ندارد، اقدامات مصر به عنوان رییس کمیته مبارزه با تروریسم شورای امنیت را نیز نقض آشکار فعالیت های معمول سازمان ملل و شورای امنیت عنوان کرد.

می توان شکایت قطر از مصر به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل را دور تازه تنش عربی عنوان کرد و انتظار داشت که عربستان، امارات، بحرین و مصر نیز در مجامع بین المللی علیه قطر فعالیت کنند. 113/111

سید رضی عمادی

بیشتر بخوانید:

اتهام‌‌های آمریکا و مصر علیه قطر

قطر اتهامات مصر علیه آن کشور را رد کرد