گیاه شیرین بیان که نام علمی آن گلیسیریزاـ گلابرا(glabra Glycyrrhiza است گیاهی پرطاقت و پایا و دارای برگچه های سبزتیره، زرد باگلهایی به رنک بنفش و آبی روشن و ساقه های زیرزمینی است که این ساقه ها دارای طعم شیرین می باشند. این گیاه به فراوانی درغالب نقاط ایران یافت می شود و به طور خودرو در کشتزارها و دشت ها می روید و درصنایع غذایی - دارویی و صنایع جنبی مصرف دارد بخصوص دراستان فارس درجنوب غربی ایران بواسطه برخورداری از اقلیم مناسب آب وهوایی، توانمندی ویژه ای برای تولید گیاه شیرین بیان وجود دارد و با ایجاد کارخانه های متعدد فرآوری شیرین بیان، این محصول ازاقلام صادراتی مهم استان فارس است.
شیرین بیان به عنوان یک گیاه دارویی التیام بخش، مدر، نرم کننده پوست، خلط آور، ملین در بیماریهای ریوی ودستگاه گوارشی است درطب سنتی ازاین گیاه برای درمان آسم، برونشیت، سرفه، تب های عفونی وسرطان استفاده می شود.
گیاه شیرین بیان حاوی گلیسیریزین، ساپونین، آسپاراژین، قندها، صمغ های گیاه، مواد تلخ، عطرگیاهی و سایرترکیبات است ودرشکلات سازی نیز کاربرد دارد. بخش اصلی وسازنده شیرین بیان یعنی گلیسیریزین یک ماده قندی است که گاهی اوقات تا50 برابر نیشکر شیرین است.
به غیر از ایران، کشورهای عراق، چین، ترکیه، سوریه، افغانستان وکشورهای آسیای میانه به عنوان تولیدکنندگان ریشه شیرین بیان در جهان بشمارمی روند اما کیفیت محصول ایران به علت بالابودن میزان گلیسیریزین موجود درآن بالاتر از بقیه است، البته گلیسیریزین درعین اینکه درموارد مختلف دارویی مورداستفاده قرارمی گیرد. برای بیمارانی که دچــار زخم یا خراشی در معده باشند، مصرف آن زیان آوراست، لذا امروزه باخارج کردن گلسیریزین ازگیاه شیرین بیان واضافه کردن داروهای مفید دیگر قرصهای بسیار ثمربخشی تهیه میکنند که دردرمان بسیاری ازبیماریهای دستگاه گوارش مفید است.
گفتنی است از جوشانده گیاه شیرین بیان برای شستشوی دهان جهت رفع التهابهای مخاط دهان و همچنین برای شستشو و درمان زخمها نیزاستفاده می شود. ازریشه شیرین بیان همراه با گل این گیاه برای درمان بیماری آکنه نیز استفاده می شود از دیگراثرات این گیاه اثرات ضد التهابی و حفاظت کبد دربرابر مواد سمی به شمارمی رود.
درنظرداشته باشید مصرف بیش ازحد شیرین بیان برای قلب وعروق مضراست و باعت تورم وافزایش فشارخون می شود. این گیاه برای بانوان باردار و بیمارانی که فشارخون بالا یا ناراحتی کلیوی دارند، هرگز نباید تجویز شود و مصرف بیش از 4 تا 6 هفته آن باید با نظرپزشک باشد.
گونه هایی ازشیرین بیان درآمریکا، چین واروپا ازگذشته کاربرد درمانی داشته است. پژوهشگران ایرانی اخیرا ازنوعی آسپیرین با روکش شیرین بیان استفاده کرده اند و دیده شده که این گیاه به محافظت جدارمعده دربرابر زخمهای ایجاد شده توسط آسپیرین کمک می کند و باعت کاهش اندازه و تعداد زخمها می شود همچنین برخی ازپژوهشگران معتقدند مصرف شیرین بیان درافراد مبتلا به خستگی مزمن سودمند است.
116
بیشتر بخوانید:
خواص گل ختمی؛ درمان‌گر زیبا
خواص عصاره چای سبز و سایر گیاهان دارویی برای دیابت
خواص توت خشک برای سلامتی
برداشت گل‌محمدی در قم؛ گیاهی با خواص فراوان دارویی
