وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران سه شنبه شب در دیدار "نیلس آنن" Niels Annen وزیر مشاور در امور خارجی دولت فدرال آلمان در دهلی نو، پایتخت هند، از بی عملی اروپایی‌ها در قبال تعهداتشان در برجام به شدت انتقاد کرد.

به گزارش ایران پرس، "محمد جواد ظریف" در این دیدار ضمن انتقاد از بی عملی اروپایی‌ها در قبال تعهداتشان در برجام، اقدام آن‌ها برای استفاده از "مکانیسم حل و فصل اختلافات" را از نظر حقوقی بی مبنا و از نظر سیاسی اشتباه راهبردی خواند.

"نیلس آنن" نیز در این دیدار با بیان اینکه روابط با جمهوری اسلامی ایران برای اروپایی ها مهم است، گفت: موضع  اروپا دفاع و حمایت از برجام است و روح بیانیه سه کشور اروپایی تخریب برجام نیست.

آلمان، بریتانیا و فرانسه امروز سه شنبه با صدور بیانیه‌ای مکانیسم حل اختلافات در برجام را فعال کردند.

طبق مکانیسم حل اختلافات در برجام، اگر هر کشوری نسبت به نقض عهد یکی از طرف‌ها مدعی «عدم پایبندی اساسی» شود این ادعا طی یک فرآیند چند مرحله‌ای و نسبتاً طولانی مدت، بررسی خواهد شد.

اروپایی‌ها مدعی هستند که اقدامات ایران در چارچوب کاهش تعهدات برجامی‌اش، زمینه را برای فعال کردن مکانیسم حل اختلافات فراهم کرده است.

آلمان، بریتانیا و فرانسه بعد از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام (8 می 2018) وعده دادند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند اما تاکنون هیچ موفقیتی در اقدامات عملی وعده‌داده شده برای حفظ این توافق کسب نکرده‌اند.

در چنین شرایطی، شورای عالی امنیت ملی ایران 8 می 2019 در سالگرد خروج آمریکا از برجام اعلام کرد، تعهدات برجامی خود را بر اساس بندهای 26 و 36 این توافق گام به گام کاهش خواهد داد تا میان تعهدات و حقوق ایران توازنی برقرار شود.

دولت ایران یکشنبه 5 ژانویه 2020 در بیانیه ای گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام را اعلام کرد.

بر اساس بندهای 26  و 36  برجام، در صورت پایبند نبودن طرف مقابل به تعهداتش، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود را به شکل کلی یا جزئی متوقف کند.117