وزیر خارجه آمریکا در نشست خبری مشترک با همتای سوئیسی خود در برن گفت: «رئیس جمهور ترامپ در چند روز گذشته تمایل خود را برای گفت و گو با ایرانی ها ابراز کرده است.»
با این حال، پمپئو با تکرار اتهاماتی علیه ایران گفت: زمانی که ایرانی ها به این نتیجه برسند که می خواهند مانند کشوری عادی رفتار کنند، ما قطعا آماده ایم این گفت و گو را داشته باشیم.»
این درحالی است که پیش از این و حدود یک سال پیش، در پی خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران، پمپئو برای گفت و گو با ایران 12 شرط از جمله برچیدن برنامه های هسته ای و موشکی ایران و قطع حمایت ایران از جریان مقاومت در منطقه را تعیین کرده بود.
در آن زمان، دولت ترامپ امید داشت با خروج از برجام و تهدید به بازگرداندن تحریم های هسته ای، جمهوری اسلامی به مذاکرات فراگیر هسته ای و غیرهسته ای با واشنگتن وادار شود. با این حال، یک سال مقاومت حداکثری ایران در برابر فشار حداکثری آمریکا نشان داد که جمهوری اسلامی زیر تهدید و ارعاب با طرف بدعهد و پیمان شکن مذاکره نخواهد کرد.
اکنون که با اعمال سیاست «صادرات صفر» نفت ایران، تروریستی خواندن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اعزام جنگ افزارهایی همچون ناوهواپیمابر و بمب افکن های ب - 52 ، فشار آمریکا به حداکثر رسیده است، در دستان دولت آمریکا کارتی هایی جز پیشنهاد مذاکره محترمانه یا جنگ باقی نمانده است. این در حالی است که حتی تندورترین جریان های ضد ایرانی در آمریکا نیز در مورد عواقب وخیم سیاسی، امنیتی و اقتصادی حمله به ایران هشدار داده اند و بارها نیز ترامپ در مورد پرهیز از رویارویی نظامی با ایران سخن به میان آورده است.
تا جایی که سناتور جمهوریخواه "ریچارد بلک" در نامه ای خطاب به "دونالد ترامپ" نوشت، «ملت ما از جنگ خسته هستند، جنگ علیه ایران از هیچ حمایت مردمی برخوردار نیست. من نگرانم که اگر به ایران حمله کنیم، حزب جمهوریخواه در انتخابات 2020 شکستی تاریخی را متحمل شود.»
از این رو، با غیرعقلانی توصیف شدن جنگ با ایران و همچنین ادامه مقاومت ایران در برابر تهدیدات طرف آمریکایی، مقامات دولت ترامپ در روزهای اخیر لحن آرامی را در پیش گرفته اند به این امید که برای بحران خود ساخته در قبال ایران راه حلی بیابند.
استقبال ترامپ از سفر آبه شینزو، نخست وزیر ژاپن به ایران که برخی رسانه ها از آن به عنوان تلاش میانجیگرانه توکیو میان تهران و واشنگتن یاد کرده اند، در این راستا قابل ارزیابی است.
درعین حال، تاکید چند باره مقامات ارشد ایران طی هفته های اخیر مبنی بر خودداری از گفت و گو زیر فشار، اکنون به نظر می رسد دولت ترامپ حداقل در کلام و لفظ، در تلاش هستند با احتیاط بیشتری با ایران برخورد کنند.
با این حال، آنچه در تنش کنونی حائز اهمیت است، تغییر رفتار آمریکایی ها و نه الزاماً تغییر لحن آنان است. به عبارت دیگر، تا زمانی که ترامپ در سیاست فشار حداکثری خود تجدید نظر نکند و نشانه ای از کاهش فشارها را بروز ندهد، شانسی برای آنچه که پمپئو مذاکره با ایران می خواند، وجود نخواهد داشت.
نویسنده: امیرعلی ابولفتح
141/117
بیشتر بخوانید:
ادعای پمپئو؛ آماده مذاکره بدون پیش شرط با ایران هستیم
پیام های متناقض دولت ترامپ به ایران/ تحلیل