این نشست سه جانبه روز چهارشنبه (7 ژوئن 2023) با حضور «سیدرسول موسوی» دستیار وزیر خارجه و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، «بای تیان» مدیرکل امنیت خارجی وزارت خارجه چین و «عبدالحمید» مدیرکل مقابله با تروریسم وزارت خارجه پاکستان برگزار شد.
در این نشست درباره مسائل گوناگون از جمله وضعیت منطقه‌ای مقابله با تروریسم و مقابله با تروریست های فرامرزی گفتگو شد و طرفین همچنین برای نهادینه کردن ساز و کار مشورت بین چین، ایران و پاکستان در زمینه امنیت و مقابله با تروریسم، تصمیماتی اتخاذ کردند.
با وجود اینکه جزئیاتی درباره محورهای نشست ایران، چین و پاکستان منتشر نشده است، اما برگزاری این نشست سه جانبه را باید بازتاب دهنده نگرانی‌های مشترک آنان درخصوص امنیت منطقه دانست، چرا که این سه کشور، علاوه بر اینکه شاهد فعالیت تروریست ها در برخی مناطق مرزی هستند، از حضور و حملات گروه های تروریستی در منطقه از جمله در افغانستان نگرانند.
در همین چارچوب، در 12 آوریل، وزیران خارجه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری خلق چین، فدراسیون روسیه و پاکستان نشستی غیررسمی را در مورد افغانستان در سمرقند ازبکستان برگزار کردند.
در این نشست، بر نگرانی شدید در مورد وضعیت امنیتی مرتبط با تروریسم در افغانستان تأکید و خاطرنشان شد: "تمامی گروههای تروریستی از جمله داعش (ISIS)، القاعده، جنبش ترکستان شرقی (ETIM)، تحریک طالبان پاکستان (TTP)، ارتش آزادیبخش بلوچستان (BLA) و جیش الظلم مستقر در افغانستان، تهدیدی جدی برای امنیت منطقه ای و جهانی هستند."
اغلب این گروه های تروریستی در افغانستان آزادانه فعالیت می کنند و طالبان نیز به رغم درخواست های مکرر، اقدام بازدارنده و جدی علیه آنها نکرده است، در حالی که این گروه ها، ظرفیت بالقوه ناامنی و خشونت آفرینی را در منطقه و بویژه برای کشورهای همسایه مانند ایران، پاکستان و چین دارند.
در این حال، پاکستان نیز با افزایش حملات تروریستی از سوی گروه تحریک طالبان پاکستان در شمال این کشور مواجه است؛ در ایالت بلوچستان پاکستان هم حملات تروریستی توسط گروه های جدایی طلب به ویژه «ارتش آزادیبخش بلوچ» ادامه دارد.
عدم امنیت در مرزهای پاکستان با ایران نیز از جمله موضوعات مهمی است که برای هر دو کشور مشکلاتی را به وجود آورده است؛ برخی گروه های تروریستی با حمایت سرویس‌های بیگانه در مرز مشترک پاکستان با ایران فعالیت می‌کنند.
در واقع، به دلیل بی ثباتی امنیتی پاکستان، این کشور در سال‌های گذشته مامن امنی برای جریان‌های تروریستی و به ویژه جریان‌هایی چون جیش‌الظلم و اقدامات تروریستی علیه جمهوری اسلامی ایران شده است.
نگرانی چین از افزایش ناامنی ها در افغانستان و پاکستان
نکته مهم دیگر، میزبانی و مشارکت چین در این نشست سه جانبه است؛ افزایش فعالیت گروههای تروریستی در پاکستان و افغانستان و آسیای مرکزی موجب نگرانی چین به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی است؛ چین از جمله کشورهایی است که در این منطقه دارای منافع گسترده به ویژه در حوزه انرژی و تجارت است.
ایران، پاکستان و افغانستان از اصلی‌ترین گزینه‌های همکاری چینی‌ها در اجرای طرح «یک کمربند یک جاده» محسوب می شوند و بر همین اساس برقراری امنیت در این منطقه برای چین بسیار حائز اهمیت است.
در همین راستا، پکن تلاش می کند با ایجاد ائتلاف و همکاری با کشورهای مهم این منطقه همانند ایران و روسیه و در قالب سازمان های منطقه ای نظیر شانگهای و اکو، هم در جهت توسعه سرمایه گذاری های اقتصادی و هم در جهت کاهش تهدیدهای ناشی از فعالیت گروههای تروریستی، اقدامات لازم را برای تحقق اهداف خود انجام دهد.
بدیهی است، مقابله با تحرکات و حملات گروههای تروریستی در منطقه، از جمله موضوعاتی است که جمهوری اسلامی ایران همواره بر آن تاکید و آمادگی خود را برای همکاری با کشورهای منطقه در این زمینه، اعلام کرده است.
بر همین اساس، برگزاری نشست امنیتی کشورهای ایران ، چین و پاکستان را می توان اقدامی موثر با هدف همگرایی منطقه ای و همکاری در زمینه مقابله با تروریسم، ارزیابی کرد.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
117
