یکی از مهمترین راهبردهای نظامی آمریکا در خاورمیانه، ایجاد پایگاه های نظامی در کشورهای مختلف است. خاورمیانه و کشورهای عربی از مهمترین مکان هایی هستند که آمریکا در آنجا پایگاه نظامی دارد. برای مثال، بحرین از ناوگان دریایی آمریکا که بزرگترین ناوگان دریایی آن در خارج است، میزبانی می کند. بزرگترین پایگاه هوایی آمریکا در خارج از این کشور نیز در قطر قرار دارد که پایگاه هوایی العدید است.
بزرگترین پایگاه هوایی امریکا در قطر
علت اصلی که آمریکا در قطر پایگاه هوایی ایجاد کرد که به بزرگترین پایگاه در خارج از این کشور تبدیل شد، این بود که عربستان سعودی با جنگ آمریکا علیه عراق در سال 2003 مخالف بود. دولت قطر که در سال 1992 موافقت نامه نظامی با آمریکا منعقد کرده و بعد از آن نیز ساخت پایگاه العدید را برای حضور نظامیان آمریکایی آغاز کرد، از این فرصت برای اینکه جایگزین عربستان برای آمریکا شود، بهره گرفت و با صرف هزینه های زیادی آمریکا را متقاعد کرد که بزرگترین پایگاه هوایی خود را در قطر ایجاد کند. اکنون در صورتی که آمریکا قصد داشته باشد پایگاه هوایی خود را از العدید قطر به اردن منتقل کند ، علت اصلی آن به تداوم تنش میان دوحه و عربستان سعودی باز می گردد. این پایگاه مهمترین پایگاه نظامی آمریکا در جنگ ها علیه عراق و افغانستان بود.
موانع جایگزینی پایگاه هوایی «موفق السلطی» اردن با «العدید» قطر
با این حال، جایگزین کردن پایگاه هوایی «موفق السلطی» اردن با «العدید» قطر با موانع مهمی روبه رو است. از مهمترین این موانع می توان به توانمندی اقتصادی متفاوت دو کشور قطر و اردن اشاره کرد. توانمندی اقتصادی قطر سبب شد این کشور بتواند پایگاههای نظامی با کیفیت بالا ایجاد و آمریکا را برای حضور نظامی در دوحه ترغیب کند.
قطر در طول دهه 1990 بیش از یک میلیارد دلار برای ساخت پایگاه هوایی العدید هزینه کرد و آنرا در اختیار نظامیان ایالات متحده آمریکا قرار داد. حکومت قطر علاوه بر هزینه هنگفتی که برای ساخت پایگاه العدید انجام داد، در سال 2005 به آمریکا پیشنهاد کرد که حدود 400 میلیون دلار برای بهبود امکانات پایگاه شامل منزل یا خوابگاههای دائمی، تسهیلات کنترل و فرماندهی و تانکرهای با ظرفیت یک میلیون گالن سوخت هزینه شود. این در حالی است که دولت اردن از چنین توانمندی اقتصادی برخوردار نیست.
بر این اساس، چند روز پیش کنگره آمریکا با افزودن 143 میلیون دلار به بودجه وزارت دفاع آمریکا برای توسعه و افزایش کارآیی پایگاه هوایی «موفق السلطی» در منطقه مرزی اردن با سوریه و عراق موافقت کرد.
موضوع دیگر این است که پایگاه هوایی «موفق السلطی» اردن به لحاظ سیستم خدمات و زیرساخت های پشتیبان در سطح مطلوبی قرار ندارد. این در حالی است که مطابق گزارش پایگاه Global Security پایگاه العدید یکی از مجهزترین پایگاه های نظامی آمریکا است که میزبان 10 هزار نظامی آمریکایی و بیش از 120 هواپیما است.
دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا نیز چندی پیش در واکنش به تنشی که میان قطر و چهار کشور عربی به وجود آمد، اعلام کرد در صورتی که آمریکا مجبور شود پایگاه العدید را ترک کند، ده کشور تمایل دارند پایگاه آمریکایی در آنها ایجاد شود. با وجود این، به دلیل شرایط اقتصادی قطر و اقتصاد ضعیف اردن و همچنین امکاناتی که پایگاه العدید به لحاظ زیرساختی دارد و در عین حال به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی قطر برای آمریکا، بعید به نظر می رسد که واشنگتن در عمل پایگاه اردنی را جایگزین پایگاه العدید قطر کند.112/135
نویسنده : سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید :
موافقت آمریکا با قرارداد تسلیحاتی یک میلیاردی با قطر / تحلیل
