این نشست به ویژه با توجه به نخستین حضور «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا که داعیه شکل گیری دوباره هم گرایی فرا آتلانتیکی را دارد اهمیتی دوچندان پیدا کرده است.
«محمود فاضلی» کارشناس مسائل اروپا می گوید: "با آغاز به کار جو بایدن در کاخ سفید، ناتو امیدوار است که پس از دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» روابط بین آمریکا و اروپا دوباره گرم شود و حضور بایدن در ریاست جمهوری، امیدها را برای بهبود روابط فرا آتلانتیک افزایش دهد."
انتظار می رود که در طول نشست سران ناتو درباره مسائل امنیتی مربوط به حوزه فضا، سایبری و نفوذ فزاینده چین گفت وگو شود. سران ناتو پس از جلسه سه ساعته در عصر دوشنبه بیانیه مشترک خود را منتشر خواهند کرد که حاوی پیامی قوی برای «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهورروسیه خواهد بود.
«ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو، نشست سران این سازمان نظامی غربی را لحظه ای حساس برای اتحاد و امنیت جمعی ناتو خوانده و با اشاره به رقابت جهانی رو به رشد در سطح بین‌المللی تاکید کرد که طرح اصلاحات 2030 ناتو در مرکز توجه این نشست قرار دارد.
به گفته او، اصلاحات ناتو برنامه ای بلند پروازانه در زمینه امنیت و دفاع جمعی این سازمان بوده و تاکید کرد که تصمیمات اصلی این نشست در زمینه تقویت رایزنی های سیاسی، تقویت دفاع جمعی و لزوم تقویت زیرساخت‌ها و زنجیره‌های تامین امنیت است؛ سران کشورهای عضو ناتو همچنین در زمینه یک سیاست دفاع سایبری جدید به توافق دست خواهند یافت و با توسعه مفاهیم استراتژیک آتی ناتو موافقت خواهند کرد.
نحوه تامین بودجه، زمینه اختلاف اعضا ناتو
به رغم اظهارات دبیر کل ناتو که در واقع نشان از وجود اجماع در این ائتلاف نظامی غربی دارد، اما به نظر می رسد که هم چنان اختلافات در ناتو به ویژه بین آمریکا و اعضای اروپایی ناتو به ویژه با توجه به رویکردهای مختلف درباره تامین بودجه این سازمان نظامی و میزان تخصیص بودجه دفاعی اعضای اروپایی ناتو به قوت خود باقی است.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا نگرشی منفی نسبت به ناتو داشت و همواره از ناعادلانه بودن سهم پرداختی آمریکا در ناتو انتقاد کرده و خواهان افزایش مشارکت اعضای اروپایی ناتو شده بود.
همین مساله موجب شکاف فزاینده بین آمریکا و اروپا شده بود. اکنون نیز بایدن به رغم ادعای شکل گیری دوباره ائتلاف فراآتلانتیکی، اما هم چنان مانند ترامپ خواهان افزایش سهم اروپایی ها در هزینه های ناتو است.
دولت بایدن با ادامه سیاست سلف خود اما با لحنی نرمتر، قصد دارد متحدان واشنگتن در ناتو را تحت فشار قرار دهد تا به تعهدات خود درباره افزایش بودجه نظامی به میزان 2 درصد تولید ناخالص داخلی خود عمل کنند.
دبیر کل ناتو پیش از این سیاست‌های بایدن را در قبال مسئله بودجه‌های نظامی کشورهای ناتو مشابه ترامپ دانسته و گفته است که بایدن هم برای افزایش بودجه نظامی اروپاییان را تحت فشار قرار می‌دهد.
پیش از آغاز سفر بایدن، مقامات آمریکایی به بیان انتظار وی از نشست سران ناتو پرداختند.
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا در 7 ژوئن گفت: "«جو بایدن» قرار است در نشست آتی ناتو بر اهمیت تسهیم وظایف و مسئولیت ها در این ائتلاف نظامی و همچنین مشارکت متحدان در تأمین بودجه رزمایش ها و عملیات‌های آن به طور ویژه تأکید کند."
مساله دیگری که به محملی برای اختلاف بین آمریکا و اروپا تبدیل شده مخالفت اروپایی ها با استقرار موشک های هسته ای آمریکا در قاره سبز است.
متحدان آمریکا در ناتو قصد دارند مخالفت خود را با استقرار موشکهای هسته ای زمین پایه در اروپا، اعلام کنند.
پایگاه خبری «دیفنس نیوز» به نقل از دستیار یک سناتورآمریکایی و یک مقام اروپایی نوشت: "اعضای ناتو پس از نشست روز دوشنبه با بایدن به‌طور رسمی مخالفت خود با این طرح را اعلام خواهند کرد."
این تصمیم ناتو به‌عنوان راهکاری برای کاهش تنش با روسیه و تسهیل گفت وگو درباره مسائل کنترل تسلیحاتی میان مسکو و واشنگتن در دیدار روز چهارشنبه سران دو کشور خواهد بود.
با این حال امضای بایدن برای رسمیت دادن به این اعلامیه اعضای ناتو الزامی خواهد بود. چنین اقدامی استقبال حامیان کنترل تسلیحاتی و انتقاد تندروها در کنگره آمریکا را به‌دنبال خواهد داشت.
بدین ترتیب آمریکا که پس از خروج از پیمان نیروهای هسته ای میان برد (آی ان اف) تصور می کرد که برای توسعه و استقرار موشکهای هسته ای جدید در اروپا مانعی در پیش رو ندارد، اکنون با مخالفت اعضای اروپایی ناتو مواجه شده است.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117
بیشتر بخوانید:
استولتنبرگ: طرح اصلاحات 2030 محور نشست سران ناتو است
