ماه گذشته میلادی، آوارگان روهینگیایی پنجمین سالگرد خروج گسترده و 700 هزار نفری از میانمار به بنگلادش را ناشی از سرکوب نظامیان، پشت سر گذاشتند. در مجموع، بیش از یک میلیون آواره روهینگیایی در بنگلادش حضور دارند.
«شیخه حسینه» نخست وزیر بنگلادش در مراسم افتتاحیه نشست سه روزه مقام‌های نظامی از 24 کشور منطقه هند-پاسیفیک گفت: "حضور طولانی مدت آوارگان روهینگیایی بر اقتصاد، محیط زیست، امنیت و ثبات سیاسی اجتماعی بنگلادش تاثیر جدی دارد."
نخست وزیر بنگلادش اظهار کرد: "بازگرداندن این آوارگان تنها راه حل بحران مذکور است اما بنگلادش نمی‌خواهد آنها را مجبور به انجام این کار کند."
هشدار نخست وزیر بنگلادش در خصوص ادامه حضور صدها هزار نفر از آوارگان روهینگیا در این کشور نشان می دهد که هیچ چشم انداز روشنی درباره فراهم شدن زمینه بازگشت آنان به میانمار وجود ندارد.
به ویژه آنکه از فوریه 2021 که میانمار با کودتای ارتش وارد دوره تازه ای از حاکمیت نظامیان بر عرصه های سیاسی و اقتصادی شده است، اوضاع این کشور در وضعیتی خاص قرار گرفته و عادی نبودن شرایط موجب شده تا دولت بنگلادش هم نسبت به ادامه حضور آوارگان روهینگیا در این کشور ابراز نگرانی کند.
بنگلادش که درگیر مشکلات اقتصادی گسترده است، ادامه حضور آوارگان مسلمان میانماری در اردوگاه های مرزی آن کشور را موجب ایجاد هزینه های هنگفت و فشار بیشتر بر اقتصاد ضعیف خود می داند.
در حالی حضور آوارگان روهینگیایی در بنگلادش ادامه یافته است که چند ماه پیش از وقوع کودتا ارتش در میانمار، وزیر خارجه وقت این کشور در دیدار با وزیر خارجه بنگلادش درباره تنظیم جدول زمانی بازگشت آوارگان به میانمار توافق کرده بودند که این مسئله امیدها برای حل بحران آورگان مسلمان این کشور را احیا کرده بود.
با وقوع کودتا در سال گذشته در میانمار عملا همه توافقات گذشته متوقف شد و پدیدار شدن شرایط امنیتی خاص در این کشور همه امیدها برای بازگشت آوارگان روهینگیا را به یاس تبدیل کرده است.
البته بخش عمده سخنان نخست وزیر بنگلادش در هشدار درباره ادامه حضور آوارگان روهینگیا در اردوگاه های مرزی آن کشور ناشی از کمبود امکانات اولیه اسکان، غذا، دارو و اقلام بهداشتی است که متاسفانه نهادهای بین المللی از جمله سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن در امور آوارگان توجهی به مسئولیت های خود در این زمینه نداشته اند.
عدم همکاری و ارائه کمک های بشر دوستانه به آوارگان مسلمان میانماری در اردوگاه های مرزی در بنگلادش که از حداقل امکانات اولیه نیز برخوردار نیستند موجب شده تا هشدارها درباره وقوع بحران انسانی در محل های اسکان آوارگان بشدت افزایش پیدا کند.
برغم آنکه بارها دولت بنگلادش درباره محدود بودن منابع خود برای تامین نیازهای حداقلی آوارگان روهینگیا تاکید کرده و از نهادهای بین المللی بشر دوستانه برای کمک به تهیه اقلام مورد نیاز آوارگان درخواست کمک کرده است اما این نهادها تاکنون موثری انجام نداده اند.
به نظر می‌رسد چنانچه نهادهای بین المللی مدعی حقوق بشر به مسئله آوارگان روهینگیا ورود جدی و موثری نداشته باشند، بروز بحران انسانی در اردوگاه های اسکنان آنان در بنگلادش دور از ذهن نخواهد بود.
نویسنده: محمدرضا عسگری
117
