«جیک سالیوان» ضمن این ادعا که چین از حمله روسیه به اوکراین از قبل خبر داشته است، گفت: "ما از نزدیک میزان واقعی حمایت مالی و اقتصادی چین از روسیه را دنبال میکنیم وبه پکن اطلاع دادهایم که به هیچ کشوری اجازه نخواهیم داد تا برای جبران خسارات اقتصادی روسیه تلاش کند."
وی بدون اینکه مشخص کند که آیا ایالات متحده آماده اعمال تحریمها علیه پکن است یا خیر، اظهار داشت: "چنین تلاشهایی برای چین عواقب خواهد داشت."
جیک سالیوان روزدوشنبه برای گفتوگوهای سطح بالا با «یانگ جیچی» مقام ارشد سیاست خارجی دولت چین به شهر «رم» سفر خواهد کرد و در زمینه بحران اوکراین با این مقام ارشد پکن گفتوگو میکند.
روسیه و چین به عنوان دو قدرت رقیب بین المللی ایالات متحده در سال های اخیر روابط گسترده ای برقرار کرده و در راستای مقابله با فشارها و تهدیدات آمریکا که همواره در اسناد بالادستی خود از این دو کشور به عنوان مهمترین تهدیدات علیه ایالات متحده یاد کرده، به همکاری های استراتژیک با یکدیگر پرداخته اند.
پس از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین از 24 فوریه، غربی ها کارزار دامنه داری را علیه روسیه به راه انداخته اند که ابعاد مختلف سیاسی و دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری، رسانه ای و ورزشی و نیز امنیتی ونظامی دارد.
با این حال چین در راستای رویکرد کلان خود نه فقط به این کارزار نپیوسته بلکه از محکوم کردن روسیه نیز خوداری کرده است. نماد این امر رای ممتنع چین در شورای امنیت سازمان ملل به قطعنامه پیشنهادی غربی ها که در آن به محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین پرداخته بودند ونیز اعلام موضع پکن در قبال جنگ روسیه و اوکراین است.
«وانگ یی» وزیر امورخارجه چین به چند مساله در این خصوص اشاره کرده است:
نخست اینکه چین قاطعانه بر احترام و حفاظت از تمامیت ارضی تمامی کشورها تاکید می کند و با جدیت به اصول منشور سازمان ملل متعهد است.
مساله دوم اینکه نگرانی های امنیتی منطقی تمامی کشورها باید مورد احترام قرار بگیرد. لذا با توجه به دور پنجم گسترش ناتو به سوی شرق یعنی تلاش برای عضویت اوکراین در ناتو، تقاضاهای مشروع روسیه درباره امنیت باید جدی گرفته شود و به شیوه ای درست حل و فصل شود.
پکن در زمینه جنگ اوکراین خواهان خویشتنداری دو طرف و نیز حمایت از تلاش های دیپلماتیک برای رسیدن به توافقی صلح آمیز بوده و معتقد است که شورای امنیت سازمان ملل باید نقشی سازنده در حل و فصل بحران اوکراین داشته باشد.
با توجه به مواضع پکن و همچنین سطح روابط گسترده روسیه و چین، اکنون مسکو برای کاهش تاثیرات مخرب تحریم های بی سابقه غرب به همراهی چین امید زیادی بسته است. به ویژه اینکه دو کشور در سال های اخیر توافقات و قراردادهای بیشماری در زمینه های اقتصادی، تجاری، انرژی و نیز امنیتی و نظامی صورت داده اند.
همچنین پکن و مسکو به منظور کاهش تاثیر دلار در مبادلات تجاری دو جانبه به صورت مستمر به استفاده از پول های ملی خود در این مبادلات پرداخته اند. با توجه به اینکه چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است لذا می تواند کمک های موثری به روسیه برای مقابله با تحریم ها و مجازات های اقتصادی و تجاری غرب نماید.
واشنگتن همچنین نگران کمک های نظامی چین به روسیه است. با این حال سفارت چین در واشنگتن این ادعا را بشدت رد کرده است.
«آنتون سیلوانوف» وزیر دارایی روسیه، با اشاره به اینکه مسکو روی چین برای کمک به مقابله با تحریم های غرب حساب می کند، گفت: "شراکت ما با چین امکان می دهد تا نه تنها همکاری کنونی با این کشور را حفظ کنیم، بلکه این همکاری را در فضایی که بازارهای غربی در حال بسته شدن است، افزایش دهیم."
به نظر می رسد، در اوضاع کنونی یکی از دغدغه های اصلی آمریکا، همکاریهای گسترده چین و روسیه و در نتیجه بی ثمر ماندن فشارهای غرب علیه مسکو باشد.
با این حال به نظر نمی رسد که پکن در اوضاع بحرانی کنونی مسکو را به حال خود رها سازد. در واقع چین به همراهی و مشارکت روسیه برای مقابله با فشارها و اقدامات خصمانه غریی ها نیاز دارد و دو کشور در جبهه واحدی در مقابل آمریکا وشرکای غربی اش قراردارند.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117