هر چند آمریکا به عنوان عضو اصلی ناتو از سال 2008 پس از جنگ روسیه و گرجستان، حضور نظامی دائمی در دریای سیاه را در دستور کار خود قرار داد، اما پس از بحران اوکراین در سال 2014 و رویارویی روسیه و ناتو در شرق اروپا، حضور نظامی واشنگتن در قالب ناتو در این منطقه از جمله دریای سیاه افزایش قابل توجهی یافته است.
پنتاگون مدعی است که این اقدام برای کاهش حساسیت روسیه به حضور ناوگان آمریکا در دریای سیاه انجام گرفته است.
در عین حال، آمریکا به بهانه حمایت از متحدان خود در دریای سیاه یعنی اوکراین، رومانی و بلغارستان حضور دائمی در دریای سیاه دارد.
واشنگتن همچنین اقدام به ایجاد یک مرکز عملیات دریایی در بندر اودسا اوکراین کرده که با واکنش منفی روسیه مواجه شده است.
با این همه پس از درگیری دریایی روسیه و اوکراین در تنگه کرچ در 25 نوامبر2018 و درخواست کی‌یف برای افزایش حضور دریایی کشورهای عضو ناتو در دریای سیاه، نیروی دریایی آمریکا روند اعزام ناوهای جنگی خود به این دریا را افزایش داده است. ازجمله برای اولین بار در 6 ژانویه 2019 یک ناو بزرگ آبخاکی به نام «یواس اس فورت مک هنری» وارد دریای سیاه شد.
تنش دریایی آمریکا و روسیه
دریادار«لیزا فرانچتی» Lisa Franchetti فرمانده ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد: هدف از این ماموریت دریایی تامین امنیت و تقویت روابط با متحدان ناتو در منطقه است.
این اقدام واکنش فوری مسکو را به دنبال داشت و روسها یک ناو جنگی خود را مامور رصد تحرکات ناو آمریکایی کردند.
اکنون آمریکایی‌ها یک ناو دیگر یعنی ناوشکن «دونالد کوک» را به دریای سیاه اعزام کرده و حضور دریایی خود را دو چندان کرده‌اند.
روسیه این اقدام آمریکا را تحریک‌آمیز و در راستای افزایش تنش‌دریایی در منطقه عنوان کرد.
واشنگتن هدف از این اقدام را کمک به تحکیم ثبات در منطقه پر تنش دریای سیاه و آمادگی بیشتر نیروهای آمریکایی و ناتو اعلام کرده است.
به فاصله کوتاهی پس از ورود ناو جنگی دونالد کوک به دریای سیاه، مرکز ملی مدیریت وزارت دفاع روسیه اعلام کرد، با استفاده از چندین ناو جنگی، تحرکات ناو آمریکایی را زیر نظر خواهد گرفت.
از دیدگاه روسها حضور ناوها و نیروهای نظامی غربی در دریای سیاه به منزله تهدیدی علیه امنیت ملی روسیه است و بارها در این زمینه به ناتو و آمریکا هشدار داده‌اند. استراتژیست‌های روسی معتقدند که تهدیدات دریایی از سوی بلوک غرب بویژه در دریاهای پیرامونی روسیه در مرزهای غربی این کشور افزایش یافته است.
تقویت حضور؛ دکترین دریایی جدید روسیه
به همین دلیل در دکترین دریایی جدید روسیه بر تقویت حضور در دریای سیاه تاکید شده که این نشانه واضحی در زمینه تقویت حضور و افزایش آمادگی دریایی روسیه برای مقابله با تهدیدات ناتو و بویژه آمریکا محسوب می‌شود.
ضمن اینکه مسکو، تقویت حضور ناوگان دریایی ناتو و به ویژه آمریکا در دریای سیاه، را گام دیگری برای تقویت حضور آن در منطقه قفقاز می‌داند که روسیه دارای منافع حیاتی در آن است.
دریادار «ولادیمیر کومویدوف» Vladimir Komudiev فرمانده سابق ناوگان دریای سیاه روسیه در واکنش به افزایش حضور نظامی آمریکا در این منطقه می‌گوید: آمریکا برای تهدید روسیه تنها می‌تواند شمار ناوهای جنگی خود در دریای سیاه را افزایش دهد تا واکنش مسکو به این مساله را بسنجد.
واکنش سریع روسیه به افزایش حضور دریایی آمریکا و ناتو در دریای سیاه با توجه به حساسیت و اهمیت این پهنه آبی برای مسکو قابل درک است. دریای سیاه به‌منزله حیاط خلوط روسیه و محل استقرار ناوگان دریای سیاه این کشور است که قدرتمندترین یگان دریایی روسیه شمرده می‌شود.
با این حال ناتو درچارچوب تقویت استقرار نظامی در شرق اروپا اکنون اقدامات جدی برای ایجاد ناوگانی در این دریا را آغاز کرده است.
می‌توان پیش‌بینی کرد که روند نظامی‌گری و استقرار انواع تجهیزات نظامی در دریای سیاه که اکنون به صورت رقابت بین مسکو و واشنگتن نمود پیدا کرده در آینده نزدیک روند پرشتاب‌تری به خود خواهد گرفت و حوزه دریای سیاه را با به حوزه‌ای با چالش‌های امنیتی جدی مواجه خواهد کرد.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
133/120
بیشتر بخوانید:
تقابل ناوهای روسیه و آمریکا در دریای سیاه
انتقاد روسیه از افزایش حضور نظامی آمریکا در دریای سیاه/ تحلیل
انتقاد روسیه از افزایش حضور نطامی آمریکا در دریای سیاه
