سخنگوی وزارت خارجه چین هم در این خصوص اعلام کرد: "این اقدام از سوی آمریکا نقض جدی اصول مرتبط با سیاست چین واحد بوده و ناقض بیانیه‌های مشترک میان دو کشور به شمار می‌رود."
درباره چرایی سفر مقامات آمریکایی به جزیره تایوان و واکنش مقامات چینی به ماجراجویی های آمریکا در شرق آسیا می توان به چند نکته اشاره کرد:
نکته اول اینکه، «تامی داکوورث» و «دن سالیوان» از اعضای کمیته نیروهای مسلح و «کریستوفر کانز» عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در اقدامی تحریک‌آمیز اوایل این هفته به تایوان سفر و با «سای اینگ وِن» رئیس جمهور این منطقه دیدار و گفت وگو کردند.
این سناتورها با یک فروند هواپیمای نظامی «گلوب مستر- 17» نیروی هوایی ایالات متحده به تایوان سفر کردند. سفر مقامات آمریکایی به جزیره تایوان محدود به این هفته نیست بلکه، اواخر فروردین امسال نیز یک هیات «غیر رسمی» آمریکا شامل «کریس تاد» سناتور پیشین این کشور به همراه «ریچارد آرمیتاژ» و «جیمز استاینبرگ» قائم مقام‌های پیشین وزارت خارجه آمریکا عازم تایوان شدند وبا مقامات چین تایپه دیدار وگفت وگو کردند.
نکته دوم اینکه، از منظر مقامات پکن، سفر مقامات آمریکایی به جزیره تایوان، نقض جدی اصول مرتبط با سیاست چین واحد بوده و ناقض بیانیه‌های مشترک میان دو کشور به شمار می‌رود.
ایالات متحده آمریکا در سال 1979 رسما تحت سه اعلامیه رسمی مشترک واشنگتن با پکن، سیاست چین واحد را به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک خود با تایوان را قطع کرد، اما به رغم تعهد رسمی واشنگتن به پکن، طی سالهای اخیر روسای جمهور آمریکا از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات اقداماتی مغایر با سیاست چین واحد از قبیل فروش تسلیحات نظامی و برقراری مراودات دیپلماتیک با تایوان انجام داده‌اند.
همچنین نیروی دریایی آمریکا چندین بار و به بهانه دفاع از آزادی ناوبری در آب‌های بین‌المللی و به قصد حمایت از جدایی‌طلبان تایوان، کشتی‌های جنگی خود را از تنگه تایوان عبور داده است.
نکته بعدی اینکه، وزارت دفاع چین هم اعلام کرد: "سناتورهای آمریکایی که برای شرکت در نمایش سیاسی از تایوان بازدید کردند، اصل چین واحد چین را به چالش کشیدند و تلاش کردند تا به اصطلاح با استفاده از تایوان کنترل چین را تحقق بخشند. این یک گام تحریک آمیز سیاسی بسیار ناپسند بود."
وزارت دفاع چین هم چنین اعلام کرد، ارتش چین قاطعانه از وحدت و تمامیت ارضی کشور دفاع خواهد کرد.
نکته دیگر اینکه، تلاش‌های ضد چینی دولتمردان کاخ سفید محدود به سفر مقامات آمریکا به چین تایپه نمی شود. اخیرا «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا با امضای یک فرمان اجرایی، 28 شرکت چینی را به لیست سیاه سرمایه‌گذاران آمریکایی اضافه کرد.
به موازات این فرمان بایدن، وزارت خارجه آمریکا هم به دنبال سیاسی کردن بازی های المپیک 2022 ژاپن است. «آنتونی بلینکن» وزیرخارجه آمریکا دوشنبه در جلسه کنگره گفت: "آمریکا درحال مشورت جدی با متحدانش و همچنین کشورهای دیگر برای حرکت به سمت یک نگرش مشترک درمورد تحریم احتمالی بازی‌های المپیک زمستانی پکن، با اشاره به نگرانی‌های حقوق بشری در چین است." هر چند این تلاش ها با واکنش شدید پکن نیز روبرو شده است.
و نکته اخر اینکه، برخی از کارشناسان بر این باور بودند که با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» در کاخ سفید، رویکرد واشنگتن در قبال چین با تغییراتی همراه خواهد شد و و سیاست‌های ترامپ درقبال چین متوقف خواهد شد، اما ورود بایدن به کاخ سفید و سپری شدن چندین ماه از فعالیت‌های دولت جدید آمریکا، ضمن اینکه روابط دو کشور در مسیر عادی شدن قرار نگرفته بلکه بر حجم تنش ها در روابط دو کشور در حوزه های مختلف افزوده شده است.
در مجموع باید گفت، تنش ها در روابط دو کشور چین و آمریکا برغم روی کار آمدن دولت جدید آمریکا کاهش نیافته است. آنچه روشن است اینکه، سیاست‌های مداخله گرایانه آمریکا در قبال چین در دوران بایدن نیز ادامه دارد و در واقع سیاست‌های ضد چینی ترامپ از سوی بایدن همچنان دنبال می شود.
در حال حاضر دولت بایدن با استفاده از ابزارهای مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی فشارهای خود را بر ضد چین افزوده است. حضور نظامیان آمریکا در شرق آسیا و برگزاری رزمایش‌های مختلف با متحدین شرقی خود، دامن زدن به اختلاف های مرزی و سرزمینی چین، تلاش برای تشکیل ائتلاف های ضد چینی در منطقه شرق آسیا، ادامه تحریم کالاهای چینی و مسایلی از این دست از جمله سیاست‌هایی است که دولت بایدن از زمان ورود به کاخ سفید در قبال چین دنبال می کند.
آنچه مسلم است همه تلاش‌های ضد چینی سالهای اخیر دولتمردان آمریکا -چه جمهوریخواه و چه دموکرات- در راستای مهار چین صورت می گیرد.
به بیان دیگر، دولت چین به دلیل توانمندی‌های خود در حوزه های مختلف هم اکنون به یک تهدید جدی برای آمریکا تبدیل شده است. آمریکایی ها خوب می دانند اگر ترمز رشد اقتصادی چین را نکشند در آینده ای نزدیک باید قدرت برتر جهان را به چین واگذار کنند.
به همین دلیل دولتمردان آمریکا با چرخش رویکرد خود به ایندوپاسیفیک با استفاده از ابزارهای اقتصادی تا امنیتی در شرق آسیا به دنبال جلوگیری از قدرت‌یابی چین هستند، به همین دلیل دور از انتظار نیست که آمریکا و چین علاوه بر جدال دیپلماتیک، به سمت رویارویی نظامی هم سوق پیدا کنند.
نویسنده: فرهاد همتی
117
