سالها پیش، امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی که خود از منادیان وحدت در جهان اسلام بود؛ از این مسئله برای اتحاد و نزدیک شدن فرق اسلامی استفاده کردند و فاصلۀ بین این دو تاریخ را «هفتۀ وحدت» اعلام کردند. با این نامگذاری این ایام به فرصتی برای تحکیم همبستگی امت اسلامی تبدیل شده است.
قرنها از حضور مردی بزرگ در میان بشریت میگذرد؛ اما هرگاه از نام و منش او سخن گفته میشود، دریچهای تازه بر انسان گشوده میگردد. از حضرت محمد (ص) خاتم پیامبران سخن میگوئیم. او آخرین و عالیترین تعالیم الهی را به بشریت عرضه کرد و اسلام را دین برگزیده برای تمام عصرها و نسلها عرضه کرد.
بنا به شواهد تاریخی، در مراحل ابتدایی دعوت و حتی در تمامی سالهای زندگی پیامبر آنچه سبب جلب قلوب مردم به اسلام شد؛ اخلاق بسیار نیکو، خوشرویی و نرم خویی پیامبر بود. مردم او را با جان و دل دوست داشتند و سالها قبل از بعثت، به دلیل امانتداری و درستکاری به وی لقب امین داده بودند.
قرآن کریم به عنوان بزرگترین و ماندگارترین معجزه پیامبر اسلام است. قرآن مهمترین دلیل بر حقانیت نبوت حضرت محمد و آئین او است. کتابی شگفت که سرشار از معارف و حقایق الهی است. قرآن، کتاب جاوید و همیشگی است.
پیامبر گرامی اسلام حامل وحی الهی بود و قرآن کریم را برای نجات و رستگاری انسانها به ارمغان آورد. در این کتاب الهی، موارد بسیاری از فضایل رسول خدا (ص ) مطرح شده است. قرآن، دین پیامبر را برترین دین الهی ذکر میکند و متذکر میشود که آورنده چنین دینی خود ارزشی گران سنگ و بینظیر دارد. چنانچه در آیه 28 سوره فتح می فرماید: «اوست که پیامبرش را با کتاب هدایت و دین حق فرستاده تا حقانیت برتر آن دین را بر همه ادیان پیروز گرداند و خدا بر این شهادت کافی است.»
گذشته از فضائل مشترک پیامبران الوالعزم همانند دریافت وحی، کتاب آسمانی، مصونیت از گناه و خطا، معجزه و ... رسول گرامی اسلام (ص) دارای فضائل خاص و ویژهای است که هیچ یک از انبیا از آن برخوردار نبوده و این امر اختصاص به پیامبرعالیقدر اسلام دارد.
از دیگر امتیازات رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در قرآن این است که وجود حضرت، باعث مصونیت مردم از عذاب آسمانی الهی است. خداوند در معرفی پیامبر میفرماید: «وَ ما کانَ اللَّهُ لِیعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فیهِمْ» ولی(ای پیامبر!) تا تو در میان آنها هستی، خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد. (انفال -33) این امر نشان دهنده آن است که وجود پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم، موجب ایمنی امت از عذاب می باشد.
خداوند برای پیامبر اکرم (ص) ویژگیهایی برشمرده است از جمله اینکه پیامبر از جنس مردم و برخاسته از دل مردم است او آشنا با درد و رنج است، چراکه خود در زندگی سختیهای فراوانی کشید از این رو با درد و رنج مردم آشناست و جدای از مردم نیست. خداوند در آیه ۱۲۸ سوره توبه میفرمایند: «لَقَدْ جَاءکُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُوفٌ رَّحِیمٌ »، «قطعاً براى شما پیامبرى از خودتان آمد که بر او دشوار است شما در رنج بیفتید به [هدایت] شما حریص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است».
شخصی از حضرت علی (ع) خواست که اخلاق نیکوی پیامبر را توصیف کند آن حضرت فرمود: آیا تو نعمتهای دنیا را میتوانی بشماری؟ آن شخص گفت: چگونه نعمتهای دنیا را به حساب آورم درحالی که خداوند فرموده است اگر بخواهید نعمتهای خدا را بشمارید، نمیتوانید شمارش آن را به پایان برسانید.
علی (ع) به آن مرد فرمود: خداوند در قرآن نعمتهای دنیا را اندک میشمارد، اما در توصیف اخلاق پیامبر میفرماید: «تو صاحب خلق و خوی عظیم هستی» وقتی تو از شمارش چیز اندک (نعمتهای دنیا) ناتوان هستی، من چگونه امر عظیمی چون ویژگیهایی اخلاقی پیامبر خدا را بشمارم؟ با اینهمه؛ بدان که مکارم اخلاق به وسیله پیامبر اکرم (ص) به کمال رسید چنانکه خود آن حضرت فرمود: من برانگیخته شدم تا اخلاق نیکو را کامل کنم.
بدون شک سیره و گفتار پیامبر اسلام (ص ) الگوی سازندهای برای یک زندگی متعالی است و هرکس که درصدد یافتن رستگاری و سعادت است، شایسته است به این سرمشق جاودانه بنگرد و به آن تاسی کند.
خداوند در آیه 46 سوره احزاب پیامبر بزرگوار اسلام را «سراجاً منیراً» معرفی میکند. یعنی، چراغ فروزان و نور بخش، چراغ روشن چه بخواهد، چه نخواهد، هرجا که باشد، محیط خود را نورانی میکند. پیامبر (ص) هرجا بود، در کوچه، مسجد و یا خانه، با اخلاق و رفتار و با کیفیت عمل و نوع برخورد و دانش و حکمت خود، فضا را روشن میکرد و پردههای ظلمت و جهل را فرو میافکند.
نور درخشان حضرت محمد (ص) همچنانکه دلهای صاحبان اندیشه را در عصر خود تسخیر کرد، اکنون نیز تابنده است و این همه، از آن روست که تمام حرکات و الفاظ و گفتار پیامبر (ص) یکپارچه برای خدا و درخدمت او بود.
*** تهیه شده در گروه فرهنگ و معارف برونمرزی