تصویر کلی:
در این آیین که با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، برگزیدگان بخش مستندنگاری و نقد ادبی به این ترتیب معرفی شدند:
- شایسته تقدیر بخش مستندنگاری
«خاک کارخانه؛ پارچه‌های ناتمام چیت‌سازی بهشهر و سرگذشت آخرین کارگران» اثر شیوا خادمی، نشر اطراف
- شایسته تقدیر بخش نقد ادبی
«دیرش روایی» اثر بهمن نامور مطلق
سخنان وزیر ارشاد در این آیین
سیدعباس صالحی طی صحبت‌هایی گفت: جايزه آل احمد در این ١٧ سال فراز و فرودهایی داشته و امروز به نقطه ای رسیده که می توان گذشته آن را دیده و نسبت به آینده آن تصویر داشت. در هدف گذاری این جایزه آمده بود که به منظور پاسداشت زبان فارسی، ادبیات ملی و ادبیات دینی برگزار می شود. من بر ادبیات ملی تاکید می کنم. چگونه این جایزه می‌تواند در خدمت ادبیات ملی قرار گیرد؟ وقتی از این ادبیات سخت می گوییم منظور تضاد با ادبیات جهانی و نژادپرستانه نیست بلکه این ادبیات ملی مولفه هایی دارد.
وزیر ارشاد گفت: ادبیات ملی در خدمت انسجام ملی و همگرایی و همبستگی ملی قرار می گیرد و ادبیات ملی می‌تواند روح وحدت را به فضای تکثر اجتماعی منتشر کند. ادبیات تفرقه آفرین و فاسد افزا نمی تواند ادبیات ملی باشد. ویژگی ديگر ادبیات ملی ادبیاتی است که به هویت ملی کمک کند و بتواند در عین مبادله امتیازهای هویت ملی را حفظ کند. این ادبیات فرصت ساز برای اتصال این هویت است در شرایطی که خطر گسست ها وجود دارد.
صالحی افزود می توان پاره ای از رفتارها و گفتارهای جلال را پسندید یا نپسندید اما بی تردید او یک ادیب با همین مولفه ها بود. ججلال غالبا در همه نوشته های خود تعلق به هویت ملی را به شکل ریشه دار داشت و نشان می داد. این بو و رنگ در آثار جلال کاملا مشهود است. او با اینکه مردم شناسی نخوانده بود اما به این تمایزات و امتیازات رنگ و بوی مردم ایران توجه داشت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در نوشته های روزانه او که در روزنامه اطلاعات منتشر شد به زبان تاتی توجه می کند. ١۵٠٠ واژه تاتی را یادداشت می کند به این معنا که ثروت ایران تنها نفت نیست بلکه چیزهایی است که در آداب و رسوم وجود دارد و جلال تاکید می کند این فرهنگ نیز ثروت ایران محسوب می شود.
نکات مهم:
- هدف‌گذاری جایزه: هدف اصلی این جایزه پاسداشت زبان فارسی، ادبیات ملی و ادبیات دینی است.
- نقش ادبیات ملی: ادبیات ملی می‌تواند به انسجام و همبستگی ملی کمک کند و روح وحدت را در فضای تکثر اجتماعی منتشر کند.
- توجه به فرهنگ و آداب و رسوم: جلال آل احمد به فرهنگ و آداب و رسوم ایران توجه ویژه‌ای داشت و بر این نکته تأکید کرد که ثروت ایران تنها به نفت محدود نمی‌شود، بلکه شامل فرهنگ و آداب و رسوم نیز می‌شود.
/ 114
