اکنون لیبی دو پارچه شده و بخشی از آن در اختیار دولت "وفاق ملی" مستقر در طرابلس است که سازمان ملل متحد آن را به رسمیت می شناسد و "فائز السراج" نخست وزیر آن است. درعین حال در "طبرق" دولت دیگری مدعی حاکمیت است که به دولت شرق لیبی معروف و زمام آن در اختیار "خلیفه حفتر" فرمانده نظامی لیبیایی است.
حمله نیروهای تحت امر خلیفه حفتر و پیشروی آنان به سمت طرابلس، پایتخت، لیبی را با دور تازه ای از آشفتگی و بحران روبرو کرده است. خلیفه حفتر ژنرال بازنشسته ارتش لیبی و فرمانده نظامیان مستقر در شرق این کشور 4 آوریل جاری از آغاز عملیات برای تصرف شهر طرابلس پایتخت لیبی خبر داد.
عربستان، امارات، مصر و فرانسه از خلیفه حفتر حمایت کرده اند و اکنون "دونالد ترامپ" رئیس جمهور آمریکا نیز به صف حامیان وی پیوسته است. این مساله انتقاد شدید دموکرات ها را برانگیخته است. در این راستا "آدام شیف" رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا از حمایت رئیس جمهور این کشور از "خلیفه حفتر" انتقاد و وی را ژنرال مستبد توصیف کرد.
شیف گفت: ترامپ در حالی از حفتر در لیبی حمایت کرد که او فرد مستبدی است و به دولتی حمله می کند که از حمایت سازمان ملل برخوردار است. وی این اقدام ترامپ را مشابه مخالفت چند هفته پیش او با تحریم های کره شمالی توصیف و خاطر نشان کرد: تصمیم ترامپ با سخنان مقامات دولت او تناقض دارد.
"جاناتان واینر" نماینده پیشین آمریکا در امور لیبی نیز تاکید کردُ خلیفه حفتر در دو دیدار در سال 2016 با هر نوع نظام دموکراتیک در لیبی مخالفت و اعلام کرده بود حاضر نیست هیچ نوع حکومت مدنی یا حکومت فرد دیگر را بر خود بپذیرد.
به گفته واینر، خلیفه حفتر قصد دارد تا وقتی لیبی برای حکومت دموکراتیک در آینده آماده شود، با فرمان های خود بر این کشور حکومت کند.
وزارت خارجه آمریکا هم طی بیانیه ای اعلام کرد "مایک پمپئو" و "جرمی هانت" وزرای خارجه آمریکا و بریتانیا طی تماس تلفنی، طرف های مناقشه کنونی لیبی را به توقف جنگ در این کشور و بازگشت به روند سیاسی فراخواندند.
بدین ترتیب به رغم خواسته ظاهری آمریکا برای آتش بس در لیبی و پیگیری راه حل سیاسی و مخالفت ظاهری آمریکا با اقدامات خلیفه حفتر، موضع واقعی واشنگتن در گفت وگوی تلفنی ترامپ و خلیفه حفتر آشکار شد. ترامپ تلاش ژنرال حفتر برای مقابله با تروریسم و ایمن کردن منابع نفتی لیبی را به رسمیت شناخت و گفت وگوهایی نیز میان دو طرف درباره آینده لیبی صورت گرفت.
بر اساس بیانیه کاخ سفید، در این گفتگوی تلفنی دو نفر درباره چشمانداز مشترک برای گذار لیبی به آنچه نظام سیاسی باثبات و دموکراتیک عنوان شده است، صحبت کردند.
به نظر میرسد ترامپ به دولت مورد حمایت سازمان ملل متحد در طرابلس پشت کرده و خلیفه حفتر را برگزیده است.
"عبدالحمید صیام" کارشناس امور سازمان ملل متحد در این باره می گوید: سعودیها نقش اساسی در ترتیب دادن و برقراری تماس تلفنی ترامپ و حفتر ایفا کرده اند. این تماس مهم است زیرا برای حملات حفتر مشروعیت ایجاد میکند. این، تغییر در موضع آمریکا و نزدیک شدن آن به مواضع امارات و عربستان است.
این در شرایطی است که آمریکا و روسیه حاضر به حمایت از قطعنامه پیشنهادی بریتانیا در شورای امنیت سازمان ملل نشدند. این قطعنامه خواستار آتش بس در لیبی شده است. حمایت علنی و آشکار آمریکا از خلیفه حفتر، علت کارشکنی واشنگتن را در مخالفت با پیش نویس بریتانیا به شورای امنیت برای توقف فوری آتش بس مشخص می کند.
ژنرال حفتر که مورد حمایت مصر، عربستان، امارات، روسیه و فرانسه بوده، اکنون از حمایت آمریکا هم برخوردار است و این در شرایطی است که بریتانیا و ایتالیا حامی دولت "وفاق ملی" در غرب لیبی هستند. این مساله احتمالا سبب تشدید حملات نیروهای ژنرال حفتر برای تصرف طرابلس خواهد شد.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
114/117
بیشتر بخوانید:
حمایت رسمی آمریکا از اقدامات نیروهای "خلیفه حفتر" در لیبی
رویکرد متفاوت آمریکا در برابر بحران لیبی/ تحلیل
دولت وفاق ملی لیبی: نیروهای "حفتر" مرتکب جنایات جنگی شدهاند