سید رضا میرطاهر- این لایحه موسوم به «قانون عدالت در برابر حامیان تروریسم» (جاستا) به اتفاق آرا در مجالس نمایندگان و سنای آمریکا به تصویب رسید و از حمایت گسترده عمومی برخوردار است.
15 نفر از 19 نفر عاملان حادثه 11 سپتامبر 2001 از اتباع عربستان بودند. رهبران اکثریت کنگره آمریکا اطمینان دارند که آرای کافی برای لغو وتوی اوباما دارند.
"جاش ارنست"، سخنگوی کاخ سفید در این خصوص اعلام کرد : اوباما نگران تبعات بلندمدت لایحه "جاستا" است که شکایت خانواده‌های قربانیان 11 سپتامبر را از عربستان ممکن می‌کند.
لایحه جاستا که به وسیله کنگره آمریکا به تصویب رسیده بود به دنبال اعلام جرم علیه عربستان به خاطر دخالت در حادثه 11 سپتامبر است.
به نظر می رسد اقدام اوباما در زمینه وتو لایحه جاستا با توجه به بیم وی از تبعات اجرای آن بر روابط واشنگتن و ریاض صورت گرفته است.
به ویژه این که سعودی ها از زمان تصویب این لایحه در سنای آمریکا در مه 2016 ، همواره بر این مساله تاکید کرده اند که اقدامات متقابل و انتقامی را علیه آمریکا صورت خواهند داد.
از جمله عربستان تهدید کرده است که اگر این لایحه تصویب نهایی شود، دارایی های خود در آمریکا از جمله اوراق قرضه را به طور یک جا خواهد فروخت.
البته لایحه جاستا موافقان و مخالفان زیادی دارد. موافقان این لایحه بر لزوم احقاق حقوق خانواده و بستگان قربانیان حادثه 11 سپتامبر و نیز اعمال نوعی مجازات مالی علیه دولت هایی که به عاملان واقعه 11 سپتامبر کمک کرده اند تاکید می کنند.
مخالفان این لایحه می‌گویند، این قانون می‌تواند بر روابط واشنگتن و ریاض تأثیری منفی بگذارد و منجر به تصویب قوانین تلافی‌جویانه‌ای شود که ممکن است اتباع و یا شرکت‌های بزرگ امریکایی را در دیگر کشورها هدف قرار دهد.
در عین حال کاخ سفید نگران آن است که با توجه به زیر پا نهادن اصل بین المللی مصونیت دولت ها با توجه به تصویب این لایحه، امریکا در برابر نظام قضایی دیگر کشورها آسیب پذیر خواهد شد.
مساله دخالت عربستان سعودی در حملات 11 سپتامبر چندی قبل با اعلام اینکه در گزارش رسمی حادثه 11 سپتامبر حدود 28 صفحه مربوط به نقش دولت ریاض در این حملات، برداشته شده است، مورد توجه افکار عمومی در آمریکا قرار گرفت.
عربستان سعودی دخالت در حملات سال ۲۰۰۱ به برج های مرکز تجارت جهانی و پنتاگون را رد می کند.
با این حال افشای مفاد بخش سری مربوط به دخالت عربستان در حادثه 11 سپتامبر، نشان داد که به رغم اینکه دولت آمریکا همواره تلاش کرده تا عربستان را به عنوان یک متحد استراتژیک واشنگتن در خاورمیانه و خلیج فارس قلمداد کند، اما عملا ریاض حداقل در حادثه 11 سپتامبر با ارائه انواع کمک ها و خدمات به عاملان حملات 11 سپتامبر به آمریکا ضربه زده است.
به ویژه اینکه در این مساله پای برخی از شاهزادگان و مقامات ارشد سعودی نیز در میان است.
با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2016 ، این مساله مسلما بر روند این انتخابات تاثیر گذار خواهد بود.
"دونالد ترامپ" نامزد جمهوری خواهان از وتوی این لایحه به مثابه ابزار تبلیغاتی علیه دموکرات ها استفاده خواهد کرد.
می توان پیش بینی کرد که وی، چنین اقدامی را به منزله نادیده گرفتن حقوق شهروندان امریکایی و در عین حال جایزه دادن به حامیان تروریست ها اعلام خواهد کرد.
در مقابل هیلاری کلینتون نامزد دموکرات ها ناچارخواهد بود تا اقدام اوباما را به نحوی توجیه کند، هر چند می توان پیش بینی کرد که نتیجه نهایی این اقدام وتوی اوباما، کاهش رای نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود.
به ویژه اینکه شواهد حاکی از آن است که افکار عمومی آمریکا، خواهان بازبینی روابط واشنگتن و ریاض و هم چنین احقاق حقوق بستگان قربانیان آمریکایی در قبال اقدام سعودی ها در حمایت از عوامل حادثه 11 سپتامبر است.
