مجمع اجتماعی یکی از سازوکارهای شورای حقوق بشر است که از سال 2002 (در دوران فعالیت کمیسیون حقوق بشر) ایجاد شده و هر سال با انتخاب یک موضوع خاص که مربوط به مهمترین چالش‌ها، تحولات و نگرانی‌های جهانی در حوزه حقوق بشر است، ابعاد مختلف آن را مورد بررسی قرار می دهد.
مجمع اجتماعی 2023 به مدت دو روز در روزهای 2 و 3 نوامبر 2023 در ژنو برگزار خواهد شد و قرار است طی دو روز و در قالب جلسات کارشناسی مختلف، کارشناسان، مقامات بین‌المللی، نمایندگان دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی موضوع نقش علم، فناوری و نوآوری در ارتقای حقوق بشر بویژه در دوره بازیابی از همه گیری کرونا را مورد بررسی قرار دهند.
این نخستین بار است که ایران ریاست این مجمع را برعهده می‌گیرد. انتخاب جمهوری اسلامی ایران به عنوان رئیس این مجمع حاوی چند پیام مهم است.
پیام نخست، شکست پروژه فشار بر ایران از طریق نهادهای بین‌المللی و منزوی سازی ایران است. پاییز گذشته که ایران شاهد اغتشاشات داخلی بود، آمریکا و اروپا سعی کردند با بهره‌گیری ابزاری از نهادهای بین‌المللی، ضمن حمایت از اغتشاش گران، جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت فشار خارجی قرار دهند. بر همین اساس نیز عضویت ایران در کمیسیون حقوق زنان لغو شد. اکنون انتخاب ایران برای ریاست مجمع اجتماعی شورای حقوق بشر گویای ناکامی غرب در افزایش فشارهای بین‌المللی بر ایران است.
پیام دوم، این است که متهم کردن ایران به نقض حقوق بشر هم نقض شد. آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی همواره مدعی نقض حقوق بشر در ایران هستند. انتخاب ایران به ریاست مجمع اجتماعی شورای حقوق بشر که دستور کار آن نیز ارتقای حقوق بشر است، بیانگر رد ادعاهای حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی ایران است.
پیام سوم، دستاورد مهم دیپلماتیک است که در امتداد تنش زدایی اخیر در منطقه به دست آمد. کشورهای آسیایی از جمله عربستان سعودی که معمولا برای عضویت و یا کسب موقعیت در نهادهای بین‌المللی با جمهوری اسلامی ایران در رقابت هستند، این بار رقابت را کنار گذاشته و به جمهوری اسلامی ایران برای ریاست بر این مجمع رای مثبت دادند. این اتفاق مهم گویای حرکت جدید در منطقه غرب آسیا در مسیر همکاری و مصالحه است و به همان اندازه که برای جمهوری اسلامی ایران موفقیت محسوب می‌شود برای رژیم صهیونیستی و آمریکا یک شکست است زیرا به معنای شکست راهبرد ایران هراسی و عزم کشورهای منطقه برای توسعه روابط با ایران است.
با توجه به این پیامهای مهم، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نارضایتی واشنگتن را نسبت به این تصمیم رئیس شورا بیان کرد و مدعی شد: ما از تصمیم رییس شورای حقوق بشر برای انتخاب ایران ناامید هستیم و شایسته نیست که ایران نقش رهبری را در شورایی داشته باشد که هدف آن ترویج و محافظت از حقوق بشر است.
نویسنده: سید رضی عمادی
115
