انفجار نخست مقابل مسجدی در محله «السلمانی» در مرکز بنغازی و در حالیکه نمازگزاران بعد از ادای نماز مغرب در حال ترک این مسجد بودند، روی داد. انفجار دوم در همان محل و تنها پس از حدود 15 دقیقه اتفاق افتاد.
بنغازی پس از طرابلس، دومین شهر بزرگ لیبی است. بنغازی همان گونه که نقطه آغاز انقلاب 2011 و کانون انقلابیون لیبیایی بود از سال 2014 به مدت به مدت 3 سال یعنی تا اواخر 2017 کانون درگیری های مسلحانه در لیبی نیز بود.
نکته مهم درباره بنغازی این است که بر خلاف شهرهایی نظیر طرابلس، طبرق و البیضاء که شاهد استقرار دولت های چندگانه هستند، هیچ یک از دولت های کنونی در لیبی شامل دولت آشتی ملی، دولت نجات ملی و دولت «عبدالله الثنی» کنترل بنغازی را در اختیار ندارند. در بنغازی بیش از همه گروه های مسلح و شبه نظامیان کنترل امور را در اختیار دارند.
شبه نظامیان مهمترین معضل امنیتی در لیبی
در واقع، شبه نظامیان یکی از مهمترین معضل های امنیتی در لیبی پساقذافی هستند.
طبق برآورد سازمان ملل متحد، در پایان جنگ داخلی سال 2011 بین 250 هزار تا 700 هزار سلاح گرم در اختیار مردم لیبی بود.
سرویس اطلاعاتی انگلستان MI6 نیز برآورد کرد که یک میلیون تن سلاح در لیبی هنگام مرگ قذافی وجود داشت.
این موضوع سبب شکل گیری انواع مختلفی از گروههای مسلح در لیبی پسا قذافی شد.
این گروهها نه تنها چندین درخواست شورای ملی انتقالی و دولت انتقالی لیبی برای تحویل سلاح و ادغام در درون ارتش و نیروهای امنیتی را رد کردند، بلکه بر اساس برآورد گروه بحران بین المللی شمار آنها در سال 2014 به تقریباً 1600 گروه شبه نظامی افزایش یافته است.
وزارت خارجه هلند در سال 2014 با انتشار گزارشی درباره این گروهها نوشت:
"اغلب این گروهها سابقه نظامی اندکی دارند و شهروندان عادی عضو آنها هستند. نقطه مشترک این گروههای شبه نظامی این است که پویایی های محلی سبب شکل گیری گروههای شبه نظامی شد. بیش از اینکه شبه نظامیان در یک ایدئولوژی ریشه داشته باشند دارای ریشه های ژئوگرافیکی هستند و دستور کار سیاسی ندارند و تنها به تأمین امنیت ارضی و محلی خود مشغول هستند."
گروه شبه نظامی انصار الشریعه
یکی از این گروههای شبه نظامی، گروه انصار الشریعه است که در ابتدا در بنغازی شکل گرفت.
در واکنش به «عملیات کرامت» خلیفه حفتر در ماه می 2014، واحد بنغازی انصار الشریعه با برخی دیگر از شبه نظامیان ادغام شد و در تابستان سال 2014 «مجلس شورای انقلابی بنغازی» شکل گرفت.
انصار الشریعه در این ائتلاف نیروی مسلط است. سازمان ملل متحد، انصار الشریعه را در سال 2014 در لیست مجازات القاعده قرار دارد.
اگرچه این گروه به خاطر مرگ نیروهای ارشد خود از جمله «محمد زهاوی» و پیوستن برخی از نیروهای آن به داعش دچار اغتشاش و بی نظمی داخلی شد و انحلال آن نیز در ماه می 2017 اعلام شد، اما این گروه هنوز در بنغازی علیه ارتش ملی لیبی به فرماندهی ژنرال خلیفه حفتر می جنگد و مسبب اصلی ناامنی ها در بنغازی نیز محسوب می شود.
به نظر می رسد که مسئولیت انفجار شب گذشته در بنغازی که ژانویه خونین بنغازی را رقم زد، نیز با بازمانده های انصار الشریعه باشد. انصار الشریعه در سال 2012 در حمله به سفارت آمریکا در بنغازی نیز نقشی داشته است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
133/110
بیشتر بخوانید:
سرنگونی جنگنده ارتش ملی لیبی توسط شبه نظامیان مسلح
موفقیت ارتش لیبی درهلاکت سرکرده انصار الشریعه در تونس
