اقدام امیر قطر هم از زاویه سیاست قطر و هم از بعد شرایط غزه اهمیت دارد. از بعد سیاست قطر، این اقدام به منزله تاکید دوحه بر تداوم سیاست خارجی مستقل است. حماس بخش مهمی از محور مقاومت در خاورمیانه و همچنین دارای گرایش های اخوانی است. یکی از دلایل مهم قطع روابط چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر با قطر در اتخاذ سیاست حمایت گرایانه دوحه از اخوان المسلمین و جنبش حماس است، در حالی که چهار کشور تحریم کننده قطر ضمن اینکه اخوان را سازمانی تروریستی می دانند از جنبش فتح و تشکیلات خودگردان فلسطین حمایت می کنند.
قطع حمایت قطر از جنبش حماس یکی از شروط 13 گانه ای است که چهار کشور عربی برای از سرگیری روابط با دوحه تعیین کردند. موضوع دیگر این است که امیر قطر در حالی با اسماعیل هنیه گفتگو و بر حمایت از جنبش حماس تاکید کرد که وزارت خزانه داری آمریکا روز 31 ژانویه 2018 در راستای ادامه حمایت یکجانبه و غیرمسئولانه از رژیم صهیونیستی، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس را در لیست تحریم خود قرار داده است.
رژیم صهیونیستی در تنش درون عربی از چهار کشور تحریم کننده قطر در مقابل دوحه حمایت کرده است. «جک نوواک»، تحلیلگر آمریکایی معتقد است که «تصمیم عربستان مبنی بر فشار بر قطر در ارتباط با قطع حمایت از حماس بعد از سفر ترامپ به ریاض، ناگهانی نبوده است؛ تنها دشمن حماس، اسرائیل است. در نتیجه تنها طرفی که از تلاش های عربستان برای جلوگیری از فعالیت های قطر سود می برد همان اسرائیل است.»
اقدام شیخ تمیم در گفتگو با اسماعیل هنیه و حمایت از حماس از یک سو به معنای عدم پذیرش اقدام آمریکا در تحریم رئیس دفتر جنبش سیاسی حماس و از سوی دیگر تقابل با اسرائیل به دلیل حمایت این رژیم از چهار کشور تحریم کننده دوحه است. اقدام دولت قطر از بعد شرایط در باریکه غزه نیز اهمیت زیادی دارد. غزه از سال 2011 تا کنون تحت محاصره همه جانبه رژیم صهیونیستی قرار دارد و 7 گذرگاهی که این باریکه از طریق آنها با خارج از مرزها ارتباط دارد، 6 گذرگاه توسط اسرائیل و یک گذرگاه نیز توسط دولت مصر بسته است.
در چنین شرایطی، باریکه غزه با فاجعه انسانی در ابعاد مختلف مواجه شده است. باریکه غزه ضمن اینکه با کمبود شدید مواد غذایی، دارو و سوخت مواجه است، عملاً شاهد افزایش بیکاری، تورم و فقر و همچنین تعطیلی مراکز مهم به خصوص مراکز بهداشتی و درمانی است. برای مثال، فعالیت ژنراتورهای 7 مرکز درمانی و بهداشتی در باریکه غزه با اتمام سوخت متوقف شده است. در همین راستا، امیر قطر ضمن اعلام حمایت از جنبش حماس، بر ادامه طرح های عمرانی این کشور از باریکه غزه تاکید کرد و 9 میلیون دلار نیز کمک مالی به غزه انجام داد.
این اقدام دولت دوحه، نیاز امروز باریکه غزه است که باید توسط دیگر کشورهای اسلامی نیز برای نجات مردم این باریکه انجام شود. به طور کلی، باید گفت گفتگوی حمایت آمیز امیر قطر با اسماعیل هنیه به معنای تصمیم دوحه برای ادامه سیاست خارجی مستقل است که می تواند سبب تداوم تنش آن با چهار عربی باشد.118/112
سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
امیر قطر در گفت وگوی تلفنی با هنیه : مسئله قدس سرنوشت یک ملت است
موافقت مصر با ورود کالاهای قطری به غزه
