در دور اول که گروه طالبان بر افغانستان حاکم شد نیز رئیس این گروه کشت خشخاش را منع کرد که به کاهش چشمگیر تولید تریاک در این کشور انجامید.
گروه طالبان روز یکشنبه فرمانی منسوب به هبتالله آخوندزاده رئیس این گروه را منتشر کرد که در آن اعلام شده بنا به فرمان وی از این پس کشت، تولید و خرید و فروش موادمخدر در افغانستان ممنوع است و با متخلفان براساس شریعت اسلامی برخورد خواهد شد.در فرمان رئیس گروه طالبان آمده است که از تاریخ صدور این فرمان کشت کوکنار (خشخاش) در تمام کشور به طور کامل ممنوع است و هیچ کسی پس از این نمیتواند برای کشت این گیاه تلاش نماید. همچنین گفته شده کسی که پس از این خشخاش بکارد، کشت او از بین برده میشود و با متخلفین براساس شریعت اسلامی برخورد صورت میگیرد. وی همچنین مصرف و خرید و فروش انواع مواد مخدر و مواد الکلی را در سراسر افغانستان نیز منع کرده است.
این فرمان در حالی صادر می شود که در مدت 20 سال حضور نیروهای خارجی در افغانستان، تولید و کشت مواد مخدر در این کشور به صورت بیسابقه ای افزایش یافته و افغانستان به عنوان بزرگترین کشور تولید کننده مواد مخدر، 90 درصد تریاک جهان را تامین می کند. از سال 2002 به این سو، کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان پیوسته در حال افزایش بوده است. در دوره اشغال افغانستان که نیروهای آمریکایی و ناتو حضور پر رنگی در این کشور داشتند به رغم ادعای غربی ها درباره مبارزه پیگیر با کشت و تولید مواد مخدر اما در عمل تولید مواد افیونی در افغانستان با افزایش قابل ملاحظه ای مواجه شد. بر اساس آمار سازمان ملل متحد در سال 2000 تولید مواد مخدر در افغانستان به زیر 200 تن و سطح زیر کشت هم حدود 7 هزار هکتار رسید، ولی با حضور کشورهای ناتو و آمریکائیها و حمایت آنها در کمتر از دو دهه تولیدی مواد مخدر به بیش از 9 هزار تن رسید و به میزان 50 برابر افزایش پیدا کرد.
این امر موجب بروز معضلات و چالش های زیادی برای کشورهای همسایه افغانستان به ویژه ایران شده که قاچاقچیان از آن به عنوان مسیر ترانزیت مواد مخدر به سوی اروپا استفاده می کنند. در واقع جمهوری اسلامی ایران در چند دهه گذشته برای مقابله با تولید و قاچاق مواد مخدر و مبارزه با باندهای قاچاق مواد مخدر هزینه های هنگفتی را متقبل شده و شمار زیادی از سربازان و پرسنل نظامی و انتظامی آن به شهادت رسیده اند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان خط مقدم مبارزه با قاچاق مواد مخدر در جهان بیش از 12 هزار نفر جانباز و شهید در این راه تقدیم کرده است. سازمان ملل متحد از ایران به عنوان پرچمدار مبارزه با مواد مخدر نام برده است.هم چنین ایران با وجود شرایط تحریمی، با کشف و ضبط بیش از یک هزار تُن مواد مخدر در سال، بیشترین میزان کشفیات مواد مخدر در جهان را به خود اختصاص داده است.
طبیعتا در شرایط کنونی که گروه طالبان قدرت را در افغانستان به دست گرفته است، ضرورت مقابله با تولید مواد مخدر از طریق ممنوعیت کشت خشخاش و تولید تریاک از وظایف فوری و مهم آن محسوب می شود و در واقع آزمونی برای ادعاهای این گروه در زمینه تلاش برای برقراری روابطی مسالمت آمیز و مبتنی بر منافع مشترک با کشورهای همسایه از جمله ایران محسوب می شود. اسکندر مومنی دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران در این باره گفت: جمهوری اسلامی ایران از هر گونه کاهش تولید و کشت مواد مخدر در افغانستان استقبال میکند و تمام رایزنیهای لازم را با مجامع بینالمللی در گذشته و حال انجام داده است که به موضوع کشت جایگزین، معیشت مردم و کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان بپردازد.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
115