معترضان لبنانی روز گذشته (8 مارس) برای هفتمین روز متوالی تظاهرات ضد دولتی برگزار کردند. معترضان، تظاهرات روز گذشته را «دوشنبه خشم» نامیدند.
تبیین دلایل آغاز دوباره تظاهرات در لبنان
علت دور جدید تظاهرات در لبنان، افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش لیره لبنان است. اکنون هر دلار آمریکا معادل 10 هزار لیره لبنان است. پول ملی لبنان شاهد کاهش 85 درصدی ارزش خود در مقابل دلار آمریکا است. با افزایش قیمت دلار، قیمت برخی کالاها به خصوص کالاهای ضروری مردم نیز افزایش یافته و این سبب نارضایتی مردم لبنان شده است.
موضوع دیگر این است که تظاهرات مردمی با سوء استفاده برخی جریان‌ها و گروه‌های سیاسی لبنان همراه شده است. در یک سناریوی تکراری، بار دیگر جریان‌های غرب‌گرای لبنان تلاش کردند تظاهرات را علیه حزب‌الله معرفی کنند، در حالی که حزب‌الله لبنان اعلام کرد، تظاهرات مسالمت‌آمیز حق مردم است و دولت باید به مطالبه‌های مردمی رسیدگی کند.
اگرچه علت تظاهرات کنونی در لبنان مشکلات معیشتی مردم است، اما ریشه مشکلات اقتصادی را باید بیش از همه ناشی از چالش‌های سیاسی لبنان عنوان کرد.
لبنان از اوت 2020 تاکنون با دولت پیشبرد امور «حسان دیاب» اداره می‌شود. «سعد الحریری» از اکتبر 2020 مامور به تشکیل کابینه جدید شد، اما هنوز نتوانسته است کابینه را تشکیل دهد. در همین راستا نیز حسان دیاب هفته گذشته با انتقاد از الحریری، اعلام کرد لبنان در آستانه انفجار قرار گرفته است.
پایگاه خبری النشره در تحلیلی در خصوص تظاهرات روزهای اخیر لبنان نوشت: "پیام اصلی جنبش‌های اعتراضی لبنان، ناتوانی کشور در ادامه مدیریت سیاسی است که از اکتبر 2019 تاکنون که سعد الحریری استعفا داده بود، ادامه دارد. ناتوانی در مدیریت سیاسی عامل مهمی برای تشدید مشکلات اقتصادی مردم لبنان تبدیل شد.
سعد الحریری، نخست وزیر مکلف به تشکیل کابینه بر لزوم تشکیل کابینه‌ای تکنوکرات و به دور از قواعد و عرف سیاسی تأکید دارد، اما «میشل عون» رئیس جمهور معتقد است که الحریری با بهانه تشکیل کابینه تکنوکرات، درصدد ایجاد انحصار سیاسی در لبنان است.
بررسی الگوی رفتاری جریان‌ها، گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی لبنان حاکی از این است که هویت ملی لبنان در تحرکات سیاسی نادیده گرفته می‌شود و تأکید بر منافع جریانی و حزبی است که از سوی بازیگران خارجی ضد مقاومت نیز حمایت می‌شود.
در همین راستا، «بشاره پترس الراعی»، اسقف مارونی‌های لبنان در واکنش به تظاهرات مردمی در این کشور اظهار کرد: "لبنانی‌ها با بحران سیستم و نظام مواجه نیستند، بلکه با بحران تعلق خاطر به اصل ایده لبنان مواجه هستند. اگر بحران‌های کشور به دلیل اجرای قانون اساسی رخ دهد، در این صورت می‌گوییم این بحران سیستم است، اما بحران‌های کنونی به دلیل عدم اطاعت از نظام شکل گرفته‌اند."
مردم که ناامید از توافق شخصیت‌ها و گروه‌ها برای تشکیل کابینه جدید هستند، به اعتراض‌های خیابانی روی آورده‌اند تا ضمن اعتراض به وضعیت وخیم اقتصادی، علیه بن‌بست سیاسی کنونی نیز تظاهرات کنند.
نکته حایز اهمیت این است که تداوم تظاهرات می‌تواند به شدت گرفتن اختلاف‌های داخلی در لبنان بینجامد. در همین راستا، حزب سوسیالیست ترقی‌خواه، حزب‌الله و جنبش امل ضمن حمایت از مطالبات مردمی و محکومیت اقدامات خشونت‌آمیز و مسدود کردن راه‌ها، درباره سوءاستفاده برخی طرف‌ها از مطالبات مردمی هشدار داده و اعلام کردند که اوج گرفتن این اعتراضات می‌تواند منجر به اختلافات داخلی فراوانی شود.
نویسنده: سيد رضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
جبران باسیل: موافقت رئیس جمهور، شرط تشکیل دولت لبنان است
سفرهای خارجی «سعد الحریری» و تقابل دو تفکر سیاسی در لبنان
لبنان همچنان در مدار اختلاف‌ها؛ ادامه بن بست تشکیل کابینه
