روسای جمهوری دو کشور درباره مسائل مختلفی به بحث پرداختند. به گفته «جیک سولیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا، محور اصلی گفت وگوهای دو طرف، مساله اوکراین بود و جو بایدن در این دیدار، برحمایت آمریکا از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین تاکید کرد.
سالیوان اظهار داشت که بایدن به صراحت اعلام کرد اگر روسیه به اوکراین حمله کند، آمریکا و متحدانش با اقدامات قوی اقتصادی، پاسخ خواهند داد.
در مقابل، کاخ کرملین روسیه شامگاه سه شنبه به صدور بیانیه ای درباره گفت و گوی پوتین و بایدن اعلام کرد که واشنگتن با متوجه کردن تمام تقصیرها به سوی طرف روسی در بحران اوکراین، مرتکب اشتباه شده است.
ولادیمیر پوتین از بایدن خواست تا آمریکا ضمانتهایی درباره عدم توسعه ناتو به سوی مرزهای روسیه دهد و همزمان، تمامی اقدامات دوجانبه در خصوص کاهش فعالیت هیاتهای دیپلماتیک در دو کشور متوقف شود.
با توجه به اوج گیری بحران سیاسی و نظامی در شرق اروپا در پرتو ادعاها و اتهامات فزاینده غرب به ویژه آمریکا درباره قصد روسیه برای حمله گسترده به اوکراین و انجام دادن آمادگی های لازم دراین زمینه، گفت و گوی ویدئویی روسای جمهوری روسیه و آمریکا از اهمیت خاصی برخوردار است.
بایدن روز دوشنبه با هدف کسب آمادگی برای نشست با پوتین، با سران اروپا گفت و گو کرد و بعد از این نشست گفت که مقام های اروپایی توافق کردند «جبهه ای متحد» در خصوص اوکراین تشکیل دهند.
همچنین واشنگتن اعلام کرده که اولین تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در سال 2014 باعث اعزام نیروها و تجهیزات بیشتری به شرق اروپا شد و در برهه کنونی نیز آمریکا واکنش مشابهی را نشان خواهد داد.
منابع اطلاعاتی آمریکا ادعا می کنند روسیه می تواند در چند ماه آینده به اوکراین حمله کند، زیرا 175 هزار نیروی نظامی خود در امتداد مرزها با اوکراین مستقر کرده است. مقامات اوکراین نیز مدعی اند که مسکو قصد دارد در ژانویه یا اوایل فوریه 2022 این تهاجم را انجام دهد.
اولتیماتوم واشنگتن به مسکو درباره هرگونه تهاجم علیه اوکراین
در واقع این دیدار مجازی به مثابه اولتیماتوم واشنگتن به مسکو درباره هرگونه تهاجم علیه اوکراین و هشدار جدی درباره عواقب این امر به ویژه اعمال بی سابقه ترین و گسترده ترین تحریم ها علیه روسیه است.
البته دولت بایدن صرفا به این بسنده نکرده است، بلکه گام های عملی در راستای حمایت از اوکراین برداشته که از جمله شامل اعطای صدها میلیون دلار کمک های نظامی و تسلیحاتی و برگزاری رزمایش های مشترک با ارتش اوکراین است. جامعه اطلاعاتی آمریکا بر این باور است که پوتین هنوز تصمیم خود را برای حمله نظامی به اوکراین نگرفته است و لذا هشدارهای جدی بایدن به پوتین در این زمینه می تواند کارساز باشد.
«دمیتری ترنین » کارشناس سیاسی می گوید: "دیپلماسی عملاً در روابط روسیه با اوکراین، ناتو، قدرت های پیشرو اتحادیه اروپا مانند آلمان و فرانسه و تا آنجا که به اوکراین مربوط می شود با ایالات متحده فلج شده است."
به رغم هیاهوی غرب درباره حمله احتمالی روسیه به اوکراین، اما از دیدگاه مسکو همه این اقدامات در واقع جنگ روانی و تبلیغاتی در راستای ارائه تصویری منفی از روسیه و ایجاد زمینه لازم برای تشدید اقدامات ضد روسی به ویژه در بعد تحریمی است.
ضمن اینکه نگاهی به اقدامات ناتو به عنوان سازمان نظامی غرب در اروپا نشان دهنده رویکرد تهاجمی آن علیه روسیه با تلاش مستمر برای توسعه به سوی شرق و عضویت کشورهای هم جوار روسیه در این پیمان غربی است؛ مساله ای که دو دهه است تبدیل به دغدغه اصلی مسکو در زمینه نظامی و امنیتی شده و تداوم این روند به ویژه عضویت اوکراین در ناتو را به مثابه خط قرمز امنیت ملی روسیه اعلام کرده است.
درخواست پوتین از بایدن در باره ارائه ضمانت هایی برای عدم توسعه ناتو به سوی شرق نیز در همین چارچوب قابل تبیین است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117