«حسین امیرعبداللهیان» وزیرامور خارجه و «محمد جمشیدی» معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران از جمله همراهان "سید ابراهیم رئیسی" در این سفر هستند.
رئیس جمهوری اسلامی ایران در این سفر علاوه بر شرکت و سخنرانی در پانزدهمین نشست بریکس که سران ۷۰ کشور جهان به آن دعوت شده‌اند، با شماری از سران کشورهای حاضر در این اجلاس نیز دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد.
قرار است در نشست ژوهانسبورگ، درباره معیارها ، فرآیند و زمان‌بندی پذیرش کشورهای متقاضی در گروه بریکس توافق شود.
بریکس (BRICS) نام گروهی به رهبری قدرت‌های نوظهور اقتصادی است که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده است.
روند تحولات اقتصادی و صنعتی اعضای بریکس نشان می‌دهد که اساس حرکت و زیربنای فکری شکل‌‌‌‌‌‌‌‌گیری این گروه به‌عنوان یک تشکل نوظهور، به منظور نقش‌‌‌‌‌‌‌‌آفرینی در دنیای چند قطبی آینده و به چالش کشاندن نظم کنونی حاکم بر نظام بین‌الملل است؛ بهبود نظام پولی و بانکی جهانی، عزم جدی بر دلارزدایی و تمرکز بر ارزهای ملّی، اتخاذ رویکردهای سیاسی ضد سلطه و مخالفت با تسلط غرب بر نهادها و ساختارهای بین‌المللی، عمده‌ترین رویکردهای این گروه محسوب می شود.
اکنون ۲۲ کشور به طور رسمی برای عضویت در بریکس درخواست داده‌اند و ۲۲ کشور دیگر نیز برای پیوستن به این ائتلاف ابراز علاقه کرده‌اند.
گروه بریکس اکنون یک چهارم تولید ناخالص ملی و حدود یک سوم خاک جهان را در اختیار دارد. اعضای این گروه می خواهند با تاسیس بانک بریکس با سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیارد دلار، قطبی موثر در نظام پولی و مالی جهان به وجود آورند و مانع از یکه تازی دلار در اقتصاد جهانی شوند؛ کما اینکه تجارت با ارزهای محلی و کشورهای عضو نیز در دستور کار بریکس قرار دارد.
همین مولفه‌ها سبب شده تا کشورهای در حال توسعه همچون ایران نیز متقاضی عضویت در بریکس باشند تا در نهادی که بر پایه گفتگو و شراکت بنا نهاده شده است سهم بیشتری از تجارت جهانی ببرند.
ایران جزو اولین کشورهایی است که تقاضای عضویت در گروه بریکس را مطرح کرده است؛ عواملی همچون تولید ناخالص داخلی، جمعیت، مساحت، ذخایر منابع طبیعی، نقش سیاسی و امنیتی در منطقه و جهان و رابطه با کشورهای عضو از جمله معیارها برای پذیرش عضو جدید در بریکس محسوب می شود؛ البته همه اعضای بریکس از عضویت ایران در این ائتلاف حمایت و استقبال کرده و به طور ویژه چین و روسیه بر لزوم عضویت کشورهای جدید تاکید کرده اند و ایران را یکی از کشورهای دارای پتانسیل برای حضور در این گروه اقتصادی دانسته اند.
برای جمهوری اسلامی ایران که اخیرا عضو سازمان همکاری شانگهای شده است ، پیوستن به بریکس اقدامی در راستای تقویت روابط سیاسی و تجاری با سازمان های منطقه ای محسوب می شود؛ ایران با عضویت در این گروه می‌تواند از طریق آفریقای جنوبی و همچنین برزیل تجارت خود را در قاره آفریقا و آمریکای جنوبی گسترش دهد، جمهوری اسلامی ایران همچنین در بخش انرژی، ترانزیت ، ساختمان سازی، جاده سازی و فعالیت‌های دانش بنیان و صدور خدمات فنی و مهندسی از توانایی و ظرفیت های بالایی برخوردار است که مورد توجه اعضای بریکس قرار دارد .
در بعد سیاسی نیز همکاری و عضویت ایران در بریکس دارای اهمیت است ، ائتلاف بریکس بدون مشارکت اروپا و امریکا تشکیل شده است و با توجه به تحریمهای یکجانبه و فشارهای سیاسی آمریکا و اروپا بر ایران، تهران به گروه بریکس به ویژه چین، روسیه و هند به عنوان جایگزین غرب می نگرد که می تواند از تاثیرات این تحریم ها و فشارهای سیاسی بکاهد.
رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز با بیان اینکه ایران ارتباط خود با کشورهای مستقل دنیا را در دستورکار سیاست خارجی قرار داده، گفته است : "بدون تردید بریکس امروز قدرت نوظهور در جهان است و بنای ایران همکاری با این گروه است. بریکس ظرفیت هایی دارد و در مقابل ظرفیت های ایران نیز برای این گروه جذاب است که می توان با همکاری ها متقابل از این ظرفیت ها به خوبی استفاده کرد."
بدیهی است، جمهوری اسلامی ایران با روی کار آمدن دولت سیزدهم به ریاست "سید ابراهیم رئیسی " ، محور تقویت روابط سیاسی و تجاری با کشورهای همسایه و نیز متحدان خود در شرق را تقویت کرده؛ رویکردی که هدف از آن باز کردن اقتصاد ایران و مقابله با تحریمهای اقتصادی آمریکا است؛ در واقع سیاست خارجی ایران در این مدت در پی توسعه مناسبات و گسترش همکاری های چند جانبه بین المللی با این دست کشورها در قالب تلاش برای عضویت در سازمان های منطقه ای و بین المللی همانند اتحادیه اقتصادی اورآسیا و سازمان همکاری شانگهای بوده است ؛ اکنون پیوستن به بریکس را می توان گام بعدی دیپلماسی اقتصادی ایران برای افزایش مناسبات چندجانبه بین المللی و منطقه ای ارزیابی کرد.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
112
بیشتر بخوانید:
به‌منظور حضور در نشست سران بریکس رئیسی عازم ژوهانسبورگ شد
رئیسی: بریکس قدرت نوظهور در مقابله با یکجانبه گرایی است
بریکس توسعه می‌یابد
تغییر نظم جهانی به سمت بریکس
انتقاد پوتین از تحریم های غرب علیه روسیه در نشست بریکس
گروه بریکس نقش مهمی در جهان ایفا می‌کند
شرکت رئیس جمهوری چین در نشست بریکس
پیگیری آخرین وضعیت همکاری ایران و گروه بریکس در سفر امیر عبداللهیان به آفریقای جنوبی
نگاهی بر درخواست رسمی ۲۳ کشور برای عضویت در بریکس
