البته از هفته ها پیش قابل انتظار بود که قطار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در آخرین ایستگاه پس از طی مسیری پر پیچ و خم و پر از دست انداز، نهایتا در روز شمارش آرای الکترال کالج در کنگره، دچار مشکل شود.
با این حال، حمله به کنگره آمریکا، آن هم در زمان برگزاری نشست مهم مجلسین، تقریبا فراتر از هرگونه پیش بینی بدبیانه بود. در این حادثه که با غارت اموال کنگره، تیراندازی ماموران پلیس، شلیک گاز اشک آور و مرگ احتمالا چهار تن همراه بود، از طوفانی خبر می دهد که از مدت ها پیش آغاز شده و با دعوای انتخاباتی در سال 2020 به اوج رسیده است.
تقریبا تمامی دشمنان، منتقدین و حتی یاران نزدیک ترامپ در کنگره و دیگر مراکز مهم سیاسی - اجتماعی در آمریکا، اتفاقات روز ششم ژانویه را حمله به "دموکراسی آمریکا" و تلاشی برای کودتا توصیف کرده اند.
کریس کومو(1) مجری سرشناس شبکه تلویزیونی سی ان ان با انتقاد از حمله آشوبگران به دموکراسی در آمریکا گفت: «ما اکنون شاهد یک "دموکراسی آشوبگران" در آمریکا هستیم.»
در این میان برخی نیز خواهان عزل ترامپ با استفاده از متمم بیست و پنجم قانون اساسی یا استیضاح و محاکمه وی از سوی کنگره شده اند. همزمان هم برخی از عمده ترین شبکه های اجتماعی در آمریکا، صفحات ترامپ را برای 12 تا 24 ساعت مسدود کرده اند تا امکان آشوبگری های بیشتر را از رئیس جمهوری آمریکا بگیرند.
با این حال، فارغ از نتیجه انتخابات 2020 که در نهایت به تایید کنگره خواهد رسید، زخم سر باز کرده در سپهر سیاست آمریکا، به زودی ترمیم نخواهد شد.
یک طرف این دعوای سیاسی - انتخاباتی، کسانی هستند که معتقدند یک رئیس جمهوری سرکش و قانون شکن با کمک جمعی اوباش خیابانی، به اصلی ترین رکن دموکراسی آمریکا یعنی کنگره به عنوان نمادی از ملت، حمله کردند و قصد داشتند از طریق کودتا، انتخابات را بدزدند. از سوی دیگر، آن طرف این دعوای سیاسی - انتخاباتی، صدها هزار آمریکایی هستند که تحت تاثیر تبلیغات مداوم ترامپ مبنی بر بروز تقلب در انتخابات، تصور می کنند که آرای آنان دزدیده شده و جمعی سیاستمدار فاسد در واشنگتن، رو در روی ملت ایستاده اند. این گروه نیز مانند گروه قبلی معتقدند در آمریکا کودتایی رخ داده است.
در چنین فضایی آکنده از کینه و خشم و سرخوردگی، هر اتفاق به ظاهر کوچک می تواند همچون جرقه ای، انبار باروت سیاست در آمریکا را منفجر کند؛ آن هم در کشوری که بیش از 300 میلیون قبضه سلاح وجود دارد و شبه نظامیان افراط گرا به راحتی در سطح جامعه رفت و آمد می کنند.
هنوز یک سال از مرگ جورج فلوید نگذشته است؛ رخ دادی که آمریکا را برای چند ماه با آشوب، هرج و مرج و درگیری های نژادی مواجه کرد. این وضعیت در جامعه به شدت قطبی شده سیاسی - اجتماعی آمریکا، به راحتی قابل تکرار است.
مهم تر این که، اتفاقات رخ داده شده طی هفته های اخیر، صرفا ریشه در ورود جنجالی ترامپ و حامیانش به قدرت ندارد؛ بلکه سابقه آن به انباشته شدن دهه ها، ناکارآمدی، بی کفایتی و سوء مدیریت مقامات مسئول در دولت های مختلف جمهوریخواه و دموکرات آمریکا باز می گردد؛ روندی که در نهایت به شکاف میان مردم و حکومت در این کشور انجامیده است.
بی تردید اگر این فاصله به سرعت پر نشود، در آینده اتفاقاتی را در آمریکا رقم خواهد زد که به مراتب شدیدتر و خونین تر از اتفاقات روز ششم ژانویه 2021 خواهد بود.
1 - Chris Cuomo