«بلاوال بوتو زرداری»، وزیر خارجه پاکستان در نشست همکاری های شانگهای در هند با اشاره بر اهمیت یک افغانستان صلح‌آمیز و باثبات تأکید کرد، برقراری صلح و ثبات در افغانستانِ کلید یکپارچگی منطقه و همکاری اقتصادی و همچنین کلید صلح و ثبات جهانی است.
تردیدی نیست اظهارات وزیر خارجه پاکستان در مورد تاثیر وضعیت افغانستان بر تحولات منطقه ای واقعیتی است که بیش از چهاردهه جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای منطقه ای بر آن اصرار و تاکید دارند اما پاکستان با توجه به نگاهی که به افغانستان به عنوان حیاط خلوت و عمق راهبردیش دارد، کوشیده است با بازی یک طرفه منویات خود را در کابل اجرایی کند.
از اینرو تلاش های منطقه ای برای حل بحران افغانستان تاکنون نتیجه بخش نبوده است. مولوی مفلح کارشناس مسایل سیاسی در افغانستان در این باره می گوید؛ "بعد از اشغال این کشور از سوی ارتش سرخ شوروی پاکستان با حمایت های آمریکا همواره عامل تاثیر گذار در تحولات افغانستان بوده است و گروه طالبان که دو دوره است در این کشور حاکمیت می کند در واقع آخرین دستپخت اسلام اباد در افغانستان است که اخیرا تلاش طالبان برای استقلال خواهی از پاکستان بر روابط دو طرف تاثیر منفی گذاشته است."
از اینرو این سوال مهم مطرح است که چرا پاکستان در دوره دوم حاکمیت طالبان می کوشد ضمن کنارنگه داشتن خود از مسایل جاری افغانستان جامعه جهانی را برای کمک به طالبان ترغیب نماید؟ در پاسخ به این سوال چند موضوع قابل توجه است. اول انکه پاکستان تصور نمی کرد در دوره حاکمیت جدید طالبان با گروهی که به دنبال استقلال رای از اسلام اباد است مواجه شود، دوم آنکه همین طالبان با استفاده از تحریک طالبان که ضد دولت پاکستان می جنگد درصدد باج خواهی از این کشور است و سوم آنکه پاکستان به تنهایی توان پاسخگویی به مشکلات افغانستان بخصوص اقتصادی را ندارد.
در این حال پاکستان از طرف آمریکا متهم به نادیده گرفتن توافقات خود برای پسا جمهوریت افغانستان است که بر روابط اسلام اباد و واشنگتن هم تاثیر منفی گذاشته است. امین فرجاد، کارشناس مسایل افغانستان در این باره می گوید: "پاکستان در شرایط دشواری برای مواجهه به تحولات اتی افغانستان از جهات مختلف امنیتی و اقتصادی و حتی سیاسی قرار دارد."
از اینرو در ماه های اخیر تلاشهای گسترده ای را برای جلب نظر محافل جهانی برای کمک به طالبان پیگیری می کند و با طرح موضوع امنیت جهانی می کوشد تاثیر درخواست خود را بیشتر کند."
در هر حال، نه تنها پاکستان بلکه کشورهای منطقه ای و مجامع بین المللی بر تاثیر تحولات افغانستان بر صلح جهانی اذعان دارند اما آنچه مهم است همکاری جامع و صادقانه همه کشورهای درگیر در اوضاع افغانستان است. در غیر اینصورت اظهارات بدون عمل نه تنها تاثیری بر تحولات افغانستان ندارد بلکه بازی دوگانه در قبال این کشور صرفا استقبال از ادامه ناامنی و بحران در افغانستان است.
نویسنده: مجید وقاری
115
