ایران پرس- مصر طی دوران سی ساله حسنی مبارک برگزاری انتخابات های متعدد، اما کاملا هدایت شده و رقابتی را تجربه کرد و این فرآیند در انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 که عبدالفتاح السیسی به قدرت رسید بار دیگر تکرار شد.

حسنی مبارک در سه دهه حکمرانی خود بر مصر، پایه ‌های نوعی نظام سیاسی را پی ‏ریزی کرد که می ‌توان تحت عنوان «شبه اقتدارگرایی» از آن یاد کرد.

«مارینا اوتاوای» در نظریه خود با عنوان «نظام‌های شبه‏ اقتدارگرا» ضمن گنجاندن رژیم دوران مبارک در این دسته از رژیم‌ها، معتقد است نظام شبه‏ اقتدارگرا مصمم هستند ظاهری از دموکراسی را حفظ کنند، بدون آنکه خودشان را در معرض مخاطرات سیاسی ناشی از رقابت آزاد قرار دهند.

مطالعه روند انتخابات در دوران حکومت «حسنی مبارک» گویای این مسئله است که هر چه از شروع حکومت مبارک گذشت روند تقلب در انتخابات و ناعادلانه و غیرمنصفانه بودن آن بیشتر شده است. اگرچه در انتخابات 1984 پارلمانی (به عنوان اولین دوره انتخابات پارلمان در دوره مبارک) به 6 حزب (به جز اخوان ‏المسلمین) همچون حزب وفد اجازه مشارکت داده شد و آنها توانستند بخشی از آراء را به دست گیرند (کسب 69 کرسی از 488 کرسی توسط حزب وفد در ائتلاف غیررسمی با اخوان) و در انتخابات 1987 میزان کرسی‏های کسب شده توسط اپوزیسیون از 13 به 22 درصد افزایش و کرسی‏های حزب حاکم از 87 به 77 درصد کاهش یافت اما رفته‌رفته تقلب و محدودیت در انتخابات افزایش یافت.

گستردگی تقلب در انتخابات سال 1991

وسعت و گستردگی تقلب در انتخابات سال 1991 باعث شد برخی احزاب نظیر حزب وفد و اتحاد اسلامی انتخابات را تحریم کنند و در انتخابات 1995 که احزاب ناچار به مشارکت شدند نتیجه همچنان به نفع حزب حاکم رقم خورد و تنها 14 کرسی به احزاب اپوزیسیون رسید.

دولت مصر در سال 2000 درصدد ایجاد ظاهری دموکراتیک برای انتخابات بود اما با ثبت‌نام تعداد قابل‌توجهی از کاندیداهای وابسته به صورت مستقل و پیوستن آنان به «حزب دموکراتیک ملی» پس از پیروزی در انتخابات، این حزب با 388 کرسی از 454 کرسی همچنان حزب حاکم باقی ماند.

انتخابات سال 2005 نیز با مداخله حزب حاکم و با تکیه بر ارتش و نیروهای امنیتی انجام شد و حزب حاکم با وارد کردن نمایندگان مستقل به داخل این حزب سرنوشت انتخابات قبلی را رقم زد و توانست دو سوم کرسی‌های پارلمان را کسب کند.

در انتخابات 29 نوامبر 2010 نیز حزب حاکم دموکراتیک ملی 424 کرسی، نامزدهای مستقل 65 کرسی و احزاب مخالف نیز تنها 16 کرسی را کسب کردند. در این میان نکته تعجب برانگیز سهم اخوان از کرسی‌های پارلمان بود که به صفر تقلیل پیدا کرد.

ریاست جمهوری در مصر نمایشی تراز انتخابات پارلمانی

در دوران 30 ساله حکومت حسنی مبارک، علاوه بر انتخابات پارلمانی، انتخابات ریاست جمهوری نیز در مصر برگزار می‏ شد که این انتخابات حتی بیش از انتخابات پارلمانی، نمایشی بود زیرا حسنی مبارک در همه انتخابات‏ها با کسب بیش از 90 درصد آراء پیروز بود. در واقع؛ یکی از مهمترین دلایل سقوط نظام حسنی مبارک، انحصار انتخاباتی وی و حزب تحت تابعیتش بود.

با انقلاب سال 2011، یکی از مهمترین انتظارات مردم مصر این بود که انتخابات واقعا رقابتی در این کشور برگزار شود. بر همین اساس، انتخابات پارلمانی و انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 در یک فضای رقابتی برگزار و نامزدهای وابسته به اخوان المسلمین پیروز این انتخابات ها بودند.

با این حال، کودتای سال 2013 نظامیان علیه دولت قانونی محمد مرسی سبب بازگشت رژیم شبه‏ اقتدارگرا و برگزاری انتخابات هدایت شده و غیر رقابتی در مصر شد. بر این اساس، در انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 «عبدالفتاح السیسی» مانند دوران حسنی مبارک توانست با کسب 98 درصد آراء پیروز شود و به باشگاه پادشاهان و اقتدارگرایان 90 درصدی جهان عرب بپیوندد.

انتخابات پارلمانی سال 2015 نیز در حالی در مصر برگزار شد که از قبل مشخص بود که حزب تحت حمایت عبدالفتاح السیسی پیروز انتخابات و مجلس مصر نیز مجلسی مطیع خواهد بود. 118/110