اویل پرایس: کاهش عرضه ایران و ونزوئلا، عامل افزایش بهای نفت

به گزارش پایگاه اینترنتی «اویل پرایس»؛ تازه ترین گزارش آژانس بین المللی انرژی نشان می دهد وضعیت بازار نفت در حال سخت تر شدن است.

نگاه گذرای اولیه شاید نشان از این داشته باشد که اوضاع چندان هم بد نیست: عرضه جهانی در ماه اوت از صد میلیون بشکه در روز گذاشت، حد نصابی جدید در تولید به دست آمده است، با وجود اختلاف هایی که بین چند کشور عضو در این سازمان وجود دارد، اوپک نیز تولید خود را بیش از پیش افزایش می دهد.

با این حال در پس این آمارهای تاثیر گذار، شکاف هایی وجود دارند که همه به چشم آشنا می آیند. آژآنس بین المللی انرژی این را قبول دارد که بعد از گزارشی که در ماه اوت منتشر کرد، بهای نفت فراز و فرود چشمگیری را تجربه کرد و نفت برنت در حالی که به بشکه ای کمتر از هفتاد دلار رسیده بود، بار دیگر از هشتاد دلار عبور کرد.

دلیل این نوسانات نیز ادامه غیبت نفت ونزوئلا در کنار اخلالی است که تحریم های آمریکا برای نفت ایران فراهم آورده است. تولید نفت ونزوئلا چهل هزار بشکه دیگر افت داشت و همین امر باعث شد تولید این کشور در مجموع فقط به یک میلیون و دویست و چهل هزار بشکه در روز برسد. این کشور در مسیری قرار گرفته است که تولید نفت در آن تا پایان سال به یک میلیون بشکه در روز یا کمتر از آن خواهد رسید. در حال حاضر همزمان با نزدیک شدن به مهلت چهارم نوامبر، خریداران نفت ایران نیز در حال کاستن از میزان خرید نفت خود از این کشور هستند. نتیجه نیز کاسته شدن پانصد هزار بشکه ای عرضه نفت ایران است که احتمال می رود کاهشی بیشتر را نیز تجربه کند. در نهایت، مشکلاتی که دامنگیر این دو کشور شده است در نهایت به افزایش بهای نفت منجر می شود.

در گزارش آژانس بین المللی انرژی تصریح شده است "در نهایت مشکلاتی که روبروی این دو کشور قرار گرفته است می تواند باعث افزایش بهای نفت شود. در صورتی که صادرات ایران و ونزوئلا به همین شکل کاهش داشته باشد، بدون تضمین افزایش تولید از نقطه ای دیگر، بازار با دشواری روبرو می شود و بهای نفت افزایش می یابد. عربستان سعودی در این مدت چهارصد هزار بشک در روز و عراق دویست هزار بشکه در روز بر تولید نفت خود افزوده اند.

آژانس بین المللی انرژی ظرفیت تولید اضافی را در دو میلیون و هفتصد هزار بشکه در روز تعیین کرده است که شصت درصد این میزان به عربستان سعودی تعلق دارد. این میزان، حائلی به مراتب بزرگتر از چیزی است که برخی از تحلیل گران باور دارند هر چند که آژآنس بین المللی انرژی به تازگی اعلام کرده است صرف اعلام دو میلیون و هفتصد بشکه در روز به عین معنی نیست که این میزان نفت در کوتاه مدت قابل تامین باشد. این آژانس اعلام کرد "مساله مطرح درباره ظرفیت اضافی در این است که چه میزان دقیقی لازم است تا آماده باشد و بلافاصله همزمان با کاهش تولید نفت ونزوئلا یا تشدید تحریم های ایران، بتوان آن را روی خط داد".

در کنار این پیچیدگی باید در نظر داشت که میزان خروجی نفت خام یک موضوع و توان پالایشگاهی برای فراوری محصولات یک مساله دیگر است. در یک دوره، تولید نفت شن آمریکا افزایش داده شد تا مشکل تولید کشورهای عضو اوپک حل شود. با این حال کیفیتی که نفت خام دارد به مراتب متفاوت است. پالایشگاه ها از نفت های میانه و سنگین کشورهای اوپک استفاده کرده اند و نمی توان خیلی سریع و ساده، نفت مصرفی آنها را به نفت سبک تگزاس تغییر داد. آژانس بین المللی انرژی اعلام کرد: "مساله فقط حجم نیست بلکه پالایشگاه هایی که از نفت های ایران و ونزوئلا استفاده می کنند باید به دنبال نفتی مشابه باشند تا بیشینه عملیاتی خود را حفظ کنند. عرضه نفت جای گزین و سبک اقدامی ایده آل به شمار نمی آید".

با این حال، صرف نظر از پویایی هایی که بازار پایین دستی نیز دارد، بنیان های بالادستی نیز همچنان با دشواری روبرو هستند. موجودی کشورهای عضو همکاری های اقتصادی و توسعه تا پایان ژوئیه فقط پنجاه میلیون بشکه برای کمتر از پنج سال بود و ذخایر نفت خام آمریکا برای نخستین بار از 2015 به این سو، نیز به کمتر از چهارصد میلیون بشکه رسید. ممکن است منتقدان این موضوع را طرح کنند که ذخایر آمریکا همچنان متوسط "پنج سال" خود را حفظ کرده اند ولی این میزان متوسط در حال حاضر بیشتر از سالهای مازاد تشکیل شده است که مبهم به نظر می رسد.

از این رو در صورتی که بازار به دشواری برخورد، عرضه از کجا تامین خواهد شد؟ آژانس بین المللی انرژی به این مساله اشاره دارد که برزیل احتمالا منبعی عمده و غیر اوپکی برای تامین خواهد بود ولی مشکلات مختلف مانع از این می شود که تولید خروجی این کشور فقط در سال جاری فقط به سی هزار بشکه در روز برسد، هر چند که در ابتدای امر این میزان دویست و شصت هزار بشکه در روز پیش بینی می شد".

آمریکا همچنان یکی از منابع عمده رشد عرضه به شمار می آید هر چند که باید این مساله مشکلات زمین شناسی را که در استخراج نفت در نظر گرفت. پیش بینی آژانس بین المللی انرژی این است که تولید کلی میعانات در سال جاری با سرعتی فوق العاده رشد داشته باشد و تا یک میلیون و هفتصد هزار بشکه در 2018 و یک میلیون دویست هزار بشکه دیگر در 2019 برسد. در واقع با وجود مشکلاتی که برای ایران و ونزوئلا پدید آمده، عرضه جهانی افزایش داشته است. با این حال انتظار اینکه این موفقیت همچنان ادامه داشته باشد دشوار است. در این میان باید چند دلیل را نیز در نظر داشت. اول اینکه میزان عرضه در ماه گذشته و اوایل ماه جاری رشد چشمگیری داشت که علت آن از سرگیری تولید نفت در لیبی است. لیبی توانست در ماه اوت به تولید دویست و پنجاه هزار بشکه در روز برسد ولی حمله به دفتر مرکزی شرکت ملی نفت این کشور در طرابلس بار دیگر این مساله را یادآوری می کند که ممکن است قطع صادرات این کشور هر لحظه روی دهد.

افزون بر این، حتی اگر لیبی از هر گونه اخلال در صادرات نفت خود جلوگیری کند، امکان تکرار میزان تولیدی که ماه گذشته تجربه شد دشوار است. دیگر علت افزایشی که ماه گذشته تجربه شد افزایش تولیدی است که عراق و نیجریه داشتند ولی همچنان روشن نیست این دو کشور هم بتوانند بر عرضه خود بیفزایند.

همه اینها بدان معناست که جایگزین کردن نفت ایران و ونزوئلا در ماه های آینده دشوار است. یک مساله نگران کننده در به دشواری خوردن عرضه، سوی دیگر معادله یعنی تقاضاست. در گزارش آژآنس، میزان تقاضا تغییری نکرده ولی خاطر نشان شده است که خطر کاهش آن به دلیل بهای نفت وجود دارد زیرا شواهدی از کند شد رشد اقتصادی بخش هایی از دنیا به چشم می خورد. افزایش بهای بنزین به این معناست که در مقایسه با سال گذشته، تقاضا در آمریکا ثابت مانده و در اروپا کمتر شده است و در ژاپن رشد بسیار کندی دارد. مهم تر اینکه مشکل واحد پول در بازارهای در حال ظهور می تواند به معنی کاسته شدن از تقاضا باشد؛ از دیگر سو جنگ تجاری که بین چین و آمریکا در جریان است بر اقتصاد جهانی نیز تاثیر منفی دارد.

با همه اینها، کاهش عرضه نفت از سوی ایران و ونزوئلا همچنان موضوع اصلی است. بازار نفتی وارد دوره ای بسیار حساس و مهم می شود. اوضاع در ونزوئلا با سرعتی به مراتب بیشتر رو به وخامت گذشته است؛ آشوب می تواند بار دیگر به لیبی باز گردد و با نزدیک شدن به چهارم نوامبر، کشورها و شرکت های بیشتری درباره خرید نفت از ایران تصمیم گیری می کنند. با در نظر گرفتن همه این موارد، آژآنس بین المللی انرژی چنین نتیجه گیری کرده است که "حدود و حوزه بهای نفت برنت که از آوریل سال گذشته بین هفتاد تا هشتاد دلار بود ممکن است بار دیگر به بوته آزمایش گذاشته شود. اوضاع در حال سخت تر شدن است".

مترجم: حسین جعفریامی

منبع:

https://oilprice.com/Energy/Oil-Prices/IEA-Tight-Markets-To-Push-Oil-Prices-Above-80.html

بیشتر بخوانید:

هشدار بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی چین درباره توقف خرید نفت از ایران/

تحلیلاویل‌پرایس: به‌صفر رساندن صادرات نفت ایران؛ آمریکا نمی‌تواند

نماینده ایران در اوپک: افزایش قیمت نفت، نتیجه آزادسازی ذخیره‌ نفتی آمریکا است

رئیس «گروه اقدام ایران» در وزارت خارجه آمریکا: صادرات نفت ایران را به صفر خواهیم رساند