«ذاکر حسن‌اف» در این باره گفت، همکاری‌های نظامی مشترک در جمهوری آذربایجان و روسیه در بسیاری از جهات از جمله آموزش‌های نظامی، فنی و خدمات فنی و مهندسی در حال انجام است و در همین راستا شمار زیادی از افسران آذری در مدارس نظامی روسیه مشغول فراگیری علوم نظامی هستند.
وی همچنین با اشاره به تمایل باکو به گسترش همکاری‌های نظامی با مسکو رزمایش اخیر دو طرف در آبهای دریای خرز را نمونه‌ای از همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های نظامی و فنی دانست.
پیش از این اظهارت، در 27 آوریل گذشته منابع خبری باکو از وصول محموله های جدید سلاح، مهمات و تجهیزات نظامی مدرن روسیه توسط جمهوری آذربایجان خبرداده بودند.
در آن مقطع جمهوری آذربایجان خود را در کوران جنگ لفظی با مقامات ارمنستان بر سر مناقشه قره باغ می دید و ماهها بود که نظامیان ارمنی و آذری با تبادل آتش در منطقه مرزی دو طرف در قره باغ یکدیگر را به نقض آتش بس متهم می کردند.
اما اکنون دیگر فضای تنش میان باکو و ایروان گرچه کاملا برطرف نشده اما مشابه ماههای گذشته نیست.
لذا به نظر می رسد اظهارات وزیر دفاع جمهوری آذربایجان مبنی بر همکاری نظامی این کشور با روسیه استراتژی جدید باکو باشد که برای سالهای پیش رو در دستور کار مقامات باکو قرار گرفته است. بویژه که تا پیش از این ترجیح باکو گسترش همکاری سیاسی و نظامی با امریکا بود.
از این رو این سئوال مطرح است که باکو در پی جایگزینی روسیه به جای امریکا برای همکاری نظامی است؟ ناظران معتقدند اگر چه ممکن است نوع مناسبات نظامی باکو و مسکو و ابراز تمایل طرفهای آذری به گسترش همکاری نظامی با روسیه این حس را به جامعه القا کند که جابجایی در همکاری نظامی باکو در حال شکل گیری است اما واقعیت موضوع دیگری است.
به نظر می رسد رهبران باکو با توجه به درآمدهای کلان نفتی به این نتیجه رسیده اند برای باقی ماندن در قدرت و نیز باقی ماندن در کورس رقابت برای جلب توجه مسکو و واشنگتن از توان مالی خود بعنوان اهرمی برای جلب و جذب حمایت های سیاسی و نظامی روسیه و امریکا استفاده کنند.
ایجاد نوعی موازنه در رفتار سیاست خارجی باکو با روسیه و امریکا از یکسو و از سوی دیگر ایجاد همین موازنه در همکاری های سیاسی و نظامی و امنیتی با مسکو و واشنگتن بخشی از استراتژی جدید سیاست خارجی جمهوری آذربایجان محسوب می شود. افزایش قدرت مانور و چانه زنی در معادلات منطقه ای و از جمله قره باغ از مسائلی است که رهبران باکو به اتخاذ این استراتژی ترغیب کرده است. بویژه روسیه و امریکا هر دو بعنوان اعضای گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا نقش تعیین کننده ای در حل مناقشه قره باغ ایفا می کنند.
علاوه بر این باکو به جمع بندی رسیده است که طی همه سالهای مناقشه قره باغ ، نزدیک شدن جمهوری آذربایجان به آمریکا نتوانسته است از نفوذ لابی ارامنه بر مراجع تصمیم گیرنده امریکا بکاهد. از سوی دیگر ارمنستان در مقایسه با جمهوری آذربایجان اولویت برتری در سیاست منطقه ای روسیه بوده و هست. لذا باکو برای کاستن از سطح مناسبات روسیه و امریکا با ارمنستان و برای تحمیل موقعیت خود در رفتار سیاست خارجی روسیه و امریکا قصد دارد از استراتژی ایجاد موازنه در مناسبات با مسکو و واشنگتن استفاده کند.
موضوعی که «مهری خیری» کارشناس مرکز مطالعات صلح خاورمیانه آنرا این گونه بیان می کند: «همکاری های نظامی با جمهوری آذربایجان از جمله مسائل مورد توجه روسیه است، هر چند در سالهای اخیر باکو در ارتقای سطح فنی و نیروی انسانی ارتش خود به ساختارهای غربی پیوسته و پیشرفت های چشمگیری را تجربه کرده است، اما جمهوری آذربایجان علاقه مند است در استراتژی نظامی خود هم با غرب و هم با روسیه روابط نظامی داشته باشد و از آنجایی که غرب طی یک و نیم دهه گذشته موفق به ایجاد راه حلی برای حل مناقشه قره باغ به نفع باکو نشده است، موضوع تغییر در اولویت های سیاست خارجی آذربایجان برای نزدیک شدن مسکو مطرح شده است. 111/114
اميرحسين اسدالله منفرد
بیشتر بخوانید:
درخواست علی اف از ترامپ برای ورود به مناقشه قره باغ/تحلیل
وزیر دفاع ارمنستان خواستار حل مسالمت آمیز مناقشه قره باغ شد
رایزنی لاوروف و روسای گروه مینسک درباره مناقشه قره باغ
