به نوشته روزنامه ژاپن تایمز، در صورت قطعی شدن تصمیم امریکا برای بازگشت به این پیمان، چنین اقدامی مهم ترین تغییر درسیاست های ترامپ از زمان به قدرت رسیدن وی در امریکا تا کنون محسوب می شود.
البته بازگشت آمریکا به این پیمان تضمین شده نخواهد بود.
دلیل هم این است که نه تنها امریکا باید مجددا درخواست عضویت در این پیمان را بدهد، بلکه 11 کشور دیگر امضاکننده معاهده تجاری نیز که اخیراً بر سر بازنگری در متن آن توافق کرده اند، باید با واشنگتن مذاکره کنند.
عضویت امریکا در پیمان تجاری ترنس آتلانتیک که اکنون به نام مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک(CPTPP) خوانده می شود؛ نباید به قیمت تضعیف این پیمان تمام شود.
برای ترامپ هیچ توافق نامه ای بهتر از پیمان تجاری ترنس آتلانتیک نتوانست نماد شکست امریکا در سیاست های تجاری این کشور باشد.
ترامپ درمبارزات انتخاباتی سال 2016 امریکا، باراک اوباما رئیس جمهوری سابق این کشور را به دلیل مذاکرات عضویت در پیمان تجاری ترنس آتلانتیک مورد انتقاد شدیدی قرار داد.
وی سپس یکی از اولین فرمان های اجرایی خود را به خروج از این پیمان اختصاص داد.
با خروج امریکا از این پیمان، 11 کشور باقی مانده یعنی استرالیا، برونئی، کانادا، شیلی، ژاپن، مالزی، مکزیک، نیوزیلند، پرو، سنگاپور و ویتنام، با تجدیدنظر در متن این توافق نامه، شروط و خواسته های واشنگتن را حذف کرده و پیش نویس جدیدی را تهیه کردند.
توافق نامه بازبینی شده پس از تایید نهایی از سوی شش کشور از همه کشورهای امضاکننده آن، به اجرا گذاشته خواهد شد.
در شرایط کنونی، کشورهای عضو پیمان مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک(CPTPP) حدود پانصد میلیون نفر از جمعیت جهان را در خود جای داده و بیش از 13 درصد از اقتصاد جهان با تولید ناخالص داخلی جمعا به ارزش 10 تریلیون دلار را به خود اختصاص داده اند.
عضویت مجدد امریکا در این پیمان ارزش تولید ناخالص داخلی آن را به 40 درصد تولید ناخالص داخلی جهان و مجموعا به 30 تریلیون دلار می رساند.
در حال حاضر اما اهداف ترامپ واضح و مشخص نیستند.
ترامپ و تیم اقتصادی وی طی چند ماه گذشته مشغول بررسی تغییر سیاست دولت امریکا در قبال عضویت در پیمان "مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک" (CPTPP) بودند. وی سرانجام هفته گذشته "کرابرت لایتیزر" نماینده تجاری امریکا و "لری کودلوو" مشاور اقتصادی کاخ سفید را برای بررسی جنبه های مختلف عضویت مجدد امریکا در این پیمان انتخاب کرد.
ترامپ همچنین عضویت مجدد امریکا در این پیمان را منوط به این کرده است که این بار نسبت به بار گذشته، شرایط بهتری برای عضویت امریکا فراهم شود.
یازده عضو دیگر پیمان "مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک" (CPTPP) نیز خواستار بازگشت امریکا به این پیمان هستند؛ چرا که چنین شرایطی دسترسی آنها به بازار جهانی را گسترش می دهد و دیگر اینکه توازنی در نفوذ اقتصادی چین در منطقه فراهم می کند.
"تارو آسو" وزیر دارایی ژاپن و "مالکولم ترنبول" نخست وزیر استرالیا نیز از استقبال کشورهایشان از بازگشت امریکا خبر دادند.
در همین حال به نظر می رسد تمایل زیادی برای مذاکره مفصل بر سر بخش های مختلف این توافق نامه مشاهده نمی شود.
یازده عضو دیگر پیمان "مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک" (CPTPP) بسیاری از موارد مورد نگرانی امریکا در متن این پیمان از جمله تقویت حمایت مالکیت معنوی برای محصولات دارویی، گسترش دایره حق کپی رایت، حداقل تأمین منابع مورد نیاز برای اتومبیل ها و خودروهای دیگر و بازکردن بازارهای کشاورزی برای محصولاتی همچون برنج را نیز حذف کرده اند.
از نظر تئوری، تاکید ترامپ بر بهبود شروط توافق نامه به این معنی است که حذف شروط مذاکره شده قبلی در دستور کار وی قرار ندارد.
در همین حال، امریکا نمی تواند تا زمانی که توافق نامه جدید به اجرا گذاشته شود، (به احتمال زیاد در سال آینده) به طور رسمی مذاکرات خود را آغاز کند.
زمان اجرای توافق نامه جدید نیز به احتمال زیاد با انتخابات میان دوره ای امریکا همزمان خواهد شد.
به این ترتیب ترامپ نمی تواند از مزایای طرح بازگشت به این توافق نامه برای به دست آوردن آرای افرادی که از جنگ های تجاری وی با چین و کشورهای دیگر لطمه خورده اند، استفاده کند.
در صورتی که در انتخابات سال آینده دموکرات ها کنترل سنا را به دست گیرند، احتمال تایید نهایی توافق نامه جدید با نظارت ترامپ بسیار کاهش می یابد.
در این میان، آمادگی ترامپ برای بازگشت به پیمان "مشارکت مترقی و جامع ترنس آتلانتیک" (CPTPP)، بیش از هرچیز دولتمردان ژاپنی را خوشحال کرده است.
این حالت شرایطی را برای "شینزو آبه" نخست وزیر ژاپن فراهم می کند تا این توافق را زنده نگه داشته و از خود تصویر و وجهه ای مثبت برجای گذارد.
چنین شرایطی همچنین به امریکا در مجبور کردن ژاپن برای مذاکره در خصوص توافق نامه دوجانبه تجارت آزاد کمک می کند.113/110
بیشتر بخوانید:
تظاهرات مردم آلمان علیه پيمان "ترنس آتلانتيک "
تاکید ترامپ و دبیرکل ناتو بر اهمیت نقش سازمان پیمان آتلانتیک شمالی
آتلانتیک: تعطیلی دولت آمریکا و دلایل آن