جنگ یمن سال گذشته سالی متفاوتی را پشت سر گذاشت. پایان جنگ رسماً اعلام نشد، اما عملاً جنگ متوقف شد و حمله‌های زیاد و جدی‌ای از سوی ائتلاف سعودی ضد یمن انجام نشد.
در واقع، اوایل سال 2023 مشخص شد که عربستان به این برداشت رسیده است که در جنگ علیه یمن دستاورد نظامی معتبری نخواهد داشت. این جنگ خسارت‌های سنگینی برای یمنی‌ها و حتی عربستان به خصوص زیر سوال رفتن اعتبار نظامی آن داشته است، اما یکی از مهم‌ترین پیامدهای جنگ نیز تثبیت موقعیت انصارالله و دولت نجات ملی در ساختار قدرت یمن بود. همین موضوع نیز سبب شد عربستان سعودی مذاکره و گفت‌وگو با دولت نجات ملی یمن و مقامات انصارالله را در دستور کار قرار دهد.
عربستان که جنگ را با هدف حذف انصارالله به عنوان بازیگری نامشروع در صحنه سیاسی یمن آغاز کرده بود، پس از 8 سال به این جمع‌بندی رسید که باید انصارالله را به رسمیت بشناسد. انصارالله در مذاکرات با عربستان سعودی به عنوان بازیگری مستقل ایفای نقش کرد و حاضر نشد از خواسته‌ها و مطالبات خود صرف‌نظر کند.
«وینا علی خان» پژوهشگر یمن در گروه بین‌المللی بحران عنوان کرد: "در سفر سفیر عربستان به صنعا در ماه آوریل، وی با همتایان حوثی و عمانی خود دیدار کرد. در کمال تعجب سفیر «محمدبن سعید الجابر» حوثی‌ها حاضر به دادن هیچ امتیازی نبودند و او دست خالی آنجا را ترک کرد."
یمنی‌ها در مذاکرات با سعودی‌ها پنج خواسته اصلی مطرح کردند: پرداخت حقوق کارمندان یمنی، خروج تمام خارجی‌ها از یمن، تبادل کل اسرای زندانی و بیماران و بازگشایی راه کمک‌های انسان دوستانه به صنعا، رفع کامل محاصره همه‌جانبه یمن و نهایتاً جبران خسارت‌های جنگ. با گذشت یک سال از توافق ایران و عربستان سعودی، یمنی‌ها عنوان می‌کنند غیر از تبادل اسرا (که آن هم کامل نشده) پیشرفتی در مذاکرات صنعا- ریاض حاصل نشده است.
عربستان سعودی با پرداخت حقوق کارمندان یمنی موافقت کرده، اما شرطی را مطرح کرده که دولت صنعا نپذیرفته است. در این زمینه، «مهدی المشاط» رئیس شورای عالی سیاسی یمن عنوان کرد: "سعودی‌ها خواستار این هستند پرداخت حقوق کارمندان یمنی را در مقابل انتقال درآمدهای نفت و گاز یمن به بانک ملی عربستان انجام دهند که این به منزله غارت درآمدهای نفتی یمن و صدقه دادن به یمنی‌ها با پول خود مردم یمن است."
در بحث رفع محاصره اتفاقی نیفتاده، اما مطابق آخرین اظهارنظرها پیشرفت‌هایی به دست آمده است. «محمد عبدالسلام» رئیس هیات مذاکره کننده صنعا فوریه 2024 گفت: "هیات صنعا و رهبران عربستانی دیداری را برگزار کرده و مهم‌ترین موانعی را که نقشه راه بحران یمن با آن مواجه است، پشت سر گذاشتند. هیئت صنعا بر لزوم حل پرونده انسانی تأکید کرد. این پرونده شامل بازگشایی گذرگاه‌ها، بنادر و جاده‌ها است و این مسئله بر سایر پرونده‌ها از جمله مذاکرات سیاسی تأثیر می‌گذارد."
در بحث جبران خسارات، سعودی تضمینی به یمنی‌ها نداده است. سعودی‌ها یک ابتکار عملی دادند و پیشنهاد صندوق دادند. هدف این بود که به‌صورت اعانه کمک کنند. یمنی‌ها گفتند ما اعانه را قبول نمی‌کنیم و اساساً پیشنهاد صندوق را یمنی‌ها نپذیرفتند و گفتند سعودی‌ها 8 سال جنگ به ما تحمیل کردند، کل زیرساخت ما را از بین بردند و بایستی تمام خساراتی که وارد کردند، اعاده کنند.
عربستان سعودی به پایان دادن جنگ یمن علاقمند است، اما ریاض حاضر به از دست دادن یمن و بی‌تفاوت شدن نسبت به ساخت و چینش قدرت نیست، زیرا یمن برای عربستان سعودی موضوع اولیه و راهبردی است. عربستان همچنان به حمایت از شورای ریاستی یمن ادامه می‌دهد. پس از اینکه، عربستان از دولت نجات ملی یمن برای سفر به ریاض و گفت وگو با مقامات سعودی دعوت کرد، این موضوع با انتقاد «رشاد العلیمی» رئیس شورای ریاستی یمن که وابسته به عربستان است، مواجه شد زیرا این سفر به منزله به رسمیت شناختن دولت نجات ملی یمن بود.
یکی از رخدادهای مهم حوزه یمن در سال گذشته، اقدام مقتدرانه این کشور در حمایت از مردم مظلم غزه در مقابل نسل‌کشی رژیم اشغالگر قدس بود.
پس از 40 روز از نسل‌کشی رژیم صهیونیستی علیه باریکه غزه، یمن با حمله به کشتی‌های صهیونیستی یا کشتی‌های عازم اراضی اشغالی وارد جنگ غزه شد. اقدام یمن تنها اقدام عملی برای حمایت از مردم غزه در مقابل جنایت‌های رژیم صهیونیستی بود.
تداوم نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین حمایت همه‌جانبه آمریکا و سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا به همراه سکوت مرگبار کشورهای عربی، سه عامل اصلی بود که سبب شد یمنی‌ها علیه رژیم صهیونیستی وارد جنگ شوند. اقدام یمنی‌ها از این جهت ارزش بیشتری داشت که این کشور از سال 2015 به مدت 8 سال درگیر جنگی نامتقارن با عربستان سعودی بود، جنگی که سبب شد یمن تا پیش از جنگ غزه، در صدر فاجعه انسانی جهانی قرار داشته باشد.
با این حمله‌ها، رژیم صهیونیستی تحت فشار قرار گرفت. این رژیم اقدامی علیه یمن انجام نداد، زیرا توان درگیری در جبهه سوم را نداشت. از این رو، آمریکا به همراه چند کشور دیگر اقدام نظامی علیه یمن انجام دادند. اقدام آمریکا ثابت کرد که عملاً حقوق بشر معنایی پیدا نمی‌کند.
آمریکا با تشکیل ائتلافی متشکل از 10 کشور حمله‌هایی را علیه یمنی‌ها انجام داد. ائتلاف آمریکا در شرایطی تشکیل شد که از میان کشورهای عربی تنها بحرین بود که در این ائتلاف عضویت پیدا کرد. سفرهای مکرر مقامات آمریکایی به منطقه غرب آسیا و دیدار آنها با مقامات عربی منجر به عضویت دیگر کشورهای عربی به خصوص عربستان سعودی در ائتلاف ضد یمن نشد.
آمریکا حتی بار دیگر انصارالله را به فهرست تروریستی خود افزود، اما این اقدام هم سبب توقف حمله‌های یمنی‌ها به کشتی‌های عازم اراضی اشغالی نشد. با وجود حمله‌های آمریکا و متحدانش علیه یمن، اما نه تنها حمله‌های یمنی‌ها علیه کشتی‌های عازم اراضی اشغالی متوقف نشد بلکه تظاهرات میلیونی و هفتگی مردم یمن، پشتوانه مردمی دولت نجات ملی را نیز ثابت کرد. همچنین دولت نجات ملی ثابت کرد که یکی از اعضای مهم و مؤثر محور مقاومت در منطقه غرب آسیا است. بنابراین، توجه جهانی به دولت نجات ملی یمن پس از جنگ غزه افزایش یافته است.
این شکست در کنار هزینه‌هایی که آمریکا بابت همراهی و حمایت از رژیم صهیونیستی در نسل‌کشی مردم غزه پرداخت کرد و در شهرهای مختلف جهان، مردم با برگزاری تظاهرات ضد آمریکایی، حمایت از این جنایت را محکوم کردند، سبب شد آمریکا از بازندگان اصلی جنگ غزه باشد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
پیام و اهمیت اقدام راهبردی ارتش یمن در دریای سرخ
