سید رضی عمادی- دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا مارس 2017 در کاخ سفید میزبان حیدر العبادی، نخست وزیر اسبق عراق بود. الکاظمی در حالی به عراق سفر و با ترامپ دیدار کرد که رئیس جمهوری آمریکا پیش از این حاضر نشد از عادل عبدالمهدی، نخست وزیر پیشین عراق در آمریکا میزبانی کند. قرار بود عبدالمهدی در سال 2019 به واشنگتن سفر کند، اما سه بار تاریخ سفر وی تمدید شد و نهایتاً نیز این سفر انجام نشد چرا که عبدالمهدی در سفر برنامه ریزی نشده اواخر دسامبر 2018 ترامپ به عراق، از منظر «عزت» با ترامپ رفتار کرد و حاضر نشد با وی در پایگاه نظامی عین الاسد دیدار کند.
امنیت و اقتصاد دو دستور کار اصلی سفر الکاظمی به واشنگتن
امنیت و اقتصاد دو دستور کار اصلی سفر الکاظمی و دیدار با رئیس جمهوری آمریکا بود. الکاظمی در شرایطی به آمریکا سفر کرد که یکی از مطالبه های مهم و جدی بخش زیادی از گروههای سیاسی و مردم عراق، خروج نظامیان آمریکایی از عراق بود. این مطالبه مصوبه پارلمان عراق نیز است.
پارلمان عراق 5 ژانویه 2020 طرح خروج نظامیان آمریکایی از عراق را تصویب کرده بود. در عین حال، تهدیدها علیه نظامیان و حتی سفارت آمریکا در عراق نیز روند افزایشی قابل ملاحظه ای در سال 2020 داشته است. هم ترامپ و هم الکاظمی از وضعیت شکننده نظامیان آمریکایی در عراق آگاهی داشتند. بر این اساس، میان سیاست اعلامی و اعمالی رئیس جمهوری آمریکا و نخست وزیر عراق در بعد امنیتی تعارض آشکاری وجود دارد.
ترامپ به الکاظمی وعده داد نظامیان آمریکا را در سه سال از عراق خارج می کند، اما این صرفاً یک «ادعا» بود. واقعیت این است که ترامپ و رئیس جمهوری بعدی آمریکا حتی اگر ترامپ نباشد، برای باقی ماندن نظامیان آمریکایی در عراق مقاومت خواهند کرد.
این تعارض حتی در اظهارنظرها و بیانیه های دو طرف وجود داشت. برای نمونه، در بیانیه مشترک الکاظمی و ترامپ آمده است: «همکاری امنیتی ما، یک پایه و اساس را برای گسترش تلاش های همکاری در زمینه های اقتصادی، انسانی، سیاسی و فرهنگی ایجاد می کند.»
این رویکرد در بیانیه اختصاصی کاخ سفید نیز آمده و تأکید شده است: «همکاری امنیتی تلاش‌های دو کشور برای توسعه روابط اقتصادی و انسانی و سیاسی و فرهنگی را نیز تقویت می کند.»
الکاظمی و ترامپ با تاکید بر خروج نظامیان آمریکایی از عراق در سه سال آینده، تلاش کردند مانع تضعیف موقعیت داخلی نخست وزیر کنونی عراق شده و از افزایش فشار مردم و گروههای مقاومت بر وی جلوگیری کنند. با این حال، گروهای مقاومت عراق در بیانیه ای با انتقاد از موضع الکاظمی در خصوص نظامیان آمریکایی در دیدار با ترامپ، اعلام کردند: «از اینکه دیدار الکاظمی با ترامپ شامل اجرای مصوبه اخراج کامل نظامیان اشغالگر آمریکا نبود، شوکه شدیم.»
در زمینه اقتصاد نیز آنچه طرفین توافق کردند سبب تقویت موضع الکاظمی در داخل عراق نخواهد شد. مهمترین دستاورد اقتصادی این سفر، توافق 8 میلیارد دلاری برای سرمایه گذاری در بخش نیرو در عراق بود که مقرر شد پنج شرکت آمریکایی در این زمینه سرمایه گذاری کنند.
این سرمایه گذاری بیش از آنکه با هدف رفع نیاز عراق به خصوص در زمینه برق باشد، با هدف کاستن از واردات برق عراق از ایران خواهد بود. این در حالی است که هم اکنون نیز شرکت آمریکایی «جنرال الکتریک» سلطه کامل بر برق عراق و قراردادهای آن دارد و هنوز عراقی ها از کمبود شدید برق رنج می برند. بدون تردید، اگر حمایت و کمک های جمهوری اسلامی ایران در صادرات برق به عراق نبود، این کشور در این حوزه وضعیت به مراتب وخیم تری داشت.
با توجه به این شرایط، «حازم الجنابی» از رهبران جبهه نجات و توسعه عراق با هشدار درباره احتمال نتایج معکوس سفر مصطفی الکاظمی به آمریکا، گفت: «این سفر، نمایشی است و هیچ سودی برای ملت عراق نخواهد داشت.»
بیشتر بخوانید:
عبدالمهدی: نظامیان آمریکایی از6 پایگاه در عراق خارج شده اند
هشدار گردان‌های حزب الله عراق به نظامیان آمریکایی
